276-300 / 1037
Ansiklopedi

ÇEŞME ÇIKMAZI
1934 Belediye Şehir Rehberi’nin 11 numaralı paftasına göre Yedikule Hacı Evhadüddin Mahallesi sokaklarından, Hoca Evhad Çeşmesi Sokağı üzerinde ters dönmüş “F” harfi şeklinde bir çıkmaz sokakdır; yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu t...
Ansiklopedi

ÇEŞMEİ CEDİD SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberinin 27 numaralı paftasına Üsküdar’ın Şemsipaşa semti sokaklarından; Eşrefsaat Sokağı ile Şemsipaşa Bostanı arasında uzanır; yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (1964, Temmuz).
Ansiklopedi

ÇEŞME, ÇEŞMELER, “İSTANBUL ÇEŞMELERİ”
Çağdaş yazar ve müdekkid İbrahim Hilmi Tanışık’ın millî kütübhânemize verdiği iki cildlik kıymetli bir eser, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından birinci cildi 1943, ikinci cildi 1945 yılında basılarak neşredilmiştir (B. Tanışık, İbrahim Hilmi).
Birinci c...
Ansiklopedi

ÇEŞMEBAŞI, ÇEŞMEBAŞI KAVGALARI
Bilhassa yaz günleri, İstanbul sokaklarında çeşmebaşları kadimdenberi mahalle halkı arasında ayak üstü sohbet yeri; dedikodu mahfili, bâzan da su nöbeti ve daha türlü sebepler yüzünden kavga alanı ola gelmişdir. İstanbul’un tipik mahalle karıları, daha...
Ansiklopedi

ÇEŞME ARKASI SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberi’nin 8 numaralı paftasına göre Fâtih kazâsının ve Küçükmustafapaşa mahalleleri arasında sınır sokaklarından biri; Haliç Caddesi ile Miralay Nâzım Bey Sokağı arasında uzanır; yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki dur...
Ansiklopedi

ÇEŞMEBAŞI SOKAĞI
Beykoz’da meşhur İshakağa Meydan Çeşmesi’nin yanında (B.: Beykoz İshak Ağa Çeşmesi); yerine gidilip şu satırların yazıldığı sıradaki durumu tesbit edilemedi (1964 Temmuz).
Ansiklopedi

ÇEŞME, ÇEŞMELER
Dilimize çeşme kelimesi farsça göz mânasına “çeşm”den gelmiştir. Köy ve kır yollarında oluğundan devamlı sular akan çeşmelere söz dışı bırakılırsa umumiyetle çeşme yapılarında başlıca unsurlar şunlardır: 1 – Gelen suyun biriktirdiği dört duvarla örülmü...
Ansiklopedi

ÇEŞME, ÇEŞME RESİMLERİ
Yerli ve yabancı bir çok ressam İstanbul çeşmelerinin resimleri yapmıştır. Bunların arasında hiç biri Üsküdarlı Hoca Ali Rıza bey kadar bol çeşme resmi bırakmamıştır. Bu resimler aynı zamanda çeşmenin civarı ile beraber o eski İstanbul’un câzib renkler...
Ansiklopedi

ÇEŞME, ÇEŞMELER
Bir köye, kasabaya, şehire ve uzun büyük yollar boyunda menzil ve konak yerlerine su getirtmek, çeşme yaptırmak müslüman toplum hayatında büyük hayırdır. (B.: Sebil, Şadırvan, Kuyu). Bada pâdişahlar, valdesultanlar, sultanlar, vezirler, efendiden ağada...
Ansiklopedi

ÇERMAN (Osman Nuri)
Diş hekimi ve tarih– coğrafya öğretmeni; 1899 da Uşak’da doğdu; Ömer Bey ile Ayşe Hanımın oğludur. Uşak ilkokulu ve rüşdiyesinde (1914), İstanbul Öğretmen Okulunda (1921) okudu; Tıb Fakültesine bağlı Diş Tabâbeti Mektebini ve Edebiyat Fakültesinin Coğr...
Ansiklopedi

ÇERNİS (Volf)
Avukat; 1919 da İstanbul’da doğdu. Babası Bay Beni (Beniyaze), annesi Bayan Tuba’dır; Goldschmied Okulunda ve Alman Lisesinde okudu, 1943 de İstanbul Üniversitesinin Hukuk Fakültesini bitirdi; aynı fakültede bir sene kadar mütercimlik, ve 1945–1946 ara...
Ansiklopedi

ÇERKES ŞAH
On yedinci asır ortasında büyük oyuncu kollarından Akîde Kolunun mahbub rakkas oğlanlarından biri (B.: Akîde Kolu). Bu koldan bahseden Evliyâ Çelebi: “Husûsen Süğlün Şah, Mahmud Şah, Çerkes Şah, Nazlı Yusuf gibi mehpâre civanları dîbâ, şîb, zerbâf, zer...
Ansiklopedi

ÇERKES CÂRİYELER VAKASI
Hicrî 1224 (1809) senesinde Yanyâ Vâlisi Tepedelenli Ali Paşa, mûsiki ilmine âşina iki güzel çerkes câriye satın alınıp gönderilmesi için İstanbul’daki kapu kethüdâsına emir vermişdi ve bir esirci kadında biri tanbur biri de keman çalar böyle iki kız b...
Ansiklopedi

ÇERKES, ÇERKES CÂRİYELER, ÇERKES KÖLELER
Türkiye’de esâretin mevcud olduğu devirde uzun boylu, güçlü kuvvetli, beyaz enli, umumiyetle sarı veya açık kumral saçlı ve mâvi, bazân lâciverd gözlü, yüz çizgileri ile çok dilber ve vücud yapıları gayetle çâlâk, civelek olan çerkes kızları ve çerkes ...
Ansiklopedi

ÇERÇİYAN (Hampartzum)
Ünlü bir mûsikişnasdır. Büyü Baba Hampartzum Limonciyan’dan (1768–1839) tefrik edilmesi için “Küçük Baba Hampartzum” tesmiye olunmuştur. 19 Etlûl 1828 de Kumkapu’da doğmuş ve 5 Ocak 1901 de yine İstanbul’da vefat etmiştir. Pederi Erzurumlu çerçi Gazaro...
Ansiklopedi

ÇERÇİ
Ayak esnafından attarlara verile gelmiş isimdir; bir kısmı tek başına dolaşır, seyyar attardır, bir kısmı da salaş dükkânını her gün bir başka Pazar yerinde kurar, pazarcı attardır.
En eski bir kaynak olarak XVIII. asrın büyük muharriri Evliyâ Çelebi İ...
Ansiklopedi

ÇERAZYAN (Minas Amira)
Pilippos Amira’nın oğludur. Ünlü bir sarraf; 1794 tarihinde onun maddî yardımı ile neşredilen, Kayseri’li şöhretli mûsikişinas Kirkor Tıbir Kabasakalyan’ın “Nıvakaran” adlı mûsikiye ait eserinin muhtıra kısmından Miras Amira Çerazyan’ın sarraflar kâhya...
Ansiklopedi

ÇERAZYAN (Pilippos Amira)
Aslen Eğin’in Abuçeh kasabasının Çeraz mahallesinden olan ve bu yüzden “Çerazyan” veya “Çerazlıyan” tesmiye edilen meşhur Amira’lar ailesinin İstanbul’da tanınan en eski simâsıdır. Oğlu Minas Amira’nın 1794 de neşrettirdiği “Nıvakaran” adlı eserin muht...
Ansiklopedi

ÇERÇİ CİVANI
Kalender meşreb şâirler tarafından “Şehrengiz” adı verilen manzum risâlelerle medhedilen esnaf güzelleri arasında çerçi civanlarına da rastlanır; şehrengiz yollu yazılmış ve “Hûbannâmei Nevedâ” adını taşıyan manzum mecmuada çerçi civanı şu beyitlerle ö...
Ansiklopedi

ÇERAZYAN (Bağdasar Amira)
Kaspar Amira Çerazyan’ın oğludur. Sâbık Pangaltı Ermeni Mezarlığında bulunan kabirtaşı kitâbesine göre 1787 de doğmuş ve 19 Ağustos 1854 de vefat etmiştir.
Bağdasar Amira da pederi ve amcası gibi sarraflıkla meşgul olmuştur. 1835– 1844 yıllarında Beyoğ...
Ansiklopedi

ÇERAZ (Minas)
Ünlü bir edip ve müderrisdir. 1852 de Hasköy’de doğup, 1929 da Marsilya’da vefat etmiştir, Kaspar Amira Çerazyan’ın torunudur.
Tahsilini Hasköy’deki Nersesyan ve Nubar– Şahnazaryan mektebinde yapmıştır. Önce muallimlikle iştigal etmiş ve müteakiben Pat...
Ansiklopedi

ÇEREZYAN (Kirkor Amira)
Geçen asrın ilk çeyreğinde Ermeni cemaatının ileri gelenlerinden olup Kevork Amira’nın oğludur. Bundan dolayı kardeşi Kaspar Amira gibi Kevorkyan da tesmiye edilmiştir. Doğduğu ve öldüğü tarihler bilinmemektedir. Ancak 1827 den sonra vefat ettiği anlaş...
Ansiklopedi

ÇERAZYAN (Kaspira Amira)
Hacı Kevork Amira’nın oğludur. Tarihçi Avedis Berberyan’a göre (Ermeni Tarihi, İstanbul, 1871) Tepedelenli Ali Paşa’nın sarrafı olmuştur.. 23 Ekim 1817 de Kuruçeşme’de toplanan Gregoryen ve Katolik Ermeniler arasındaki toplantıya katılmıştır. Ali Paşa’...
Ansiklopedi

ÇEREZYAN (Hacı Kevork Amira)
Çerazyan ailesinin onsekizinci asırda İstanbul’da tanınan üçüncü mühim şahsiyetidir. Hasköy Ermeni Mezarlığında bulunan kabrinin manzum kitâbesine göre 1725 de doğmuş ve 1802 de vefat etmiştir.
Üslüdar Surp Haç Kilisesinin vaftiz kütüğüne göre “Şişman”...
276-300 / 1037