GÜRCÜ CÂRİYELER VE KÖLELER – Yüzyıllar boyunca İstanbul Esir Pazarında satıla gelmiş esir kızların ve oğlanların en makbullerinden bilinmişdi.Delikanlılar uzun boylaları,gaayet çevik hareketleri,güçlü vüduc yapıları ile bilhassa zengin hamamcılar taraf...

HACI (Berber) – Geçen asır sonlarında Üsküdarda Hânı Sebildeki kahvede berberlik yapmış bir genç ; Erzurumlu Âşık İbrahim tarafından şöyle övülmüşdür: Hacıdır o şâhın ismi şerîfi Uşşâkın matâfı vechî lâtîfi Hurûfun serveri kaddi şimşâdı Çekmiş yedi ku...

HACI (Dellâk) – Geçen asır sonlarında Aksarayda Muradpaşa Hamamında genc bir dellâk ; Erzurumlu Âşık İbrahim tarafından şöyle övülmüşdür(B.:Hacı,Berber;Hacı,Paçacı) : Üsküdar Beykoz derken Hacılarım üçleşdi Bir Hacı da Aksaray Hamamına yerleşdi Bu gar...

HACI (Paçacı) – Geçen asır sonlarında Beykozda bir paçacı dükkânında çalışır bir genc ;Erzurumlu Aşık İbrahim tarafından şöyle övülmüşdür(B.:Hacı,Berber ;Hacı,Dellâk) : Bir Hacı Üsküdarda Beykozda öbür Hacı Üsküdardaki berber,Beykozdaki paçacı Yakanı ...

HAKKI (Borucu) – Geçen asır sonlarında namlı tulumbacılardan, aynı san Balat Sandığının uşaklarından ; o sandıkda omuzdaşlarından İbrahim adında bir tulumbacı tarafından şöyle övülmüşdür : Kapkara sırım gibi pek yamandır Borucu Görenlerin bozulur töv...

HAKKI (Laz ) – Geçen asır sonlarında Samatya tulumbacılarından mürâhik bir delikanlı ;kalender halk şâiri Erzurumlu Âşık İbrahim tarafından şu kıt'alar ile övülmüşdür : Hacıilyas İmamının oğludur , Başımızın tacı olmuş Laz Hakkı. Güzellerin Şâhı derl...

HALİL ( Boyabadlı ) – Geçen asır sonlarında İstanbulda mühmel garibandan bir uşak ; kalender halk şâiri Erzurumlu Âşek İbrahimin ayakdaşlarından olmuşdur. Hanım oynaşlığı yapdığı için Kalender şâir tarafından şu kıt'a ile hicvedilmişdir : Oğlan ondoku...

HALİL (Hafikli ) - Geçen asır sonları ile asrımız başlarında Bağçekapusunda (1934 Belediye Şehir Rehberine göre Zehire Borsası Sokağında) Ylıdız (Yıldızbaba) Hamamında çalışmış bir dellâk ,Devrin halk şâirlerinden âşık Erzurumlu Âşık İbrahim tarafından...

HALİL (Hamlacı ) - Geçen asır sonlarında kalender halk şâiri Erzurumlu Âşık İbrahim tarafından şu kıt'alarla övülmüş bir genc kayıkcı : Ben İbrahim Sen Halil Elbet ki hayra delil Sen başımın tâcısın Ben ayaklarda zelil Sen gözümün cilâsı Hem başmın b...

HAMAM ,HAMAMCI VE HAMAMCI GÜZELİ TÜRKLERİ – Meşhur bir İstanbul türküsüdür;notası ve şöhretli metni Sâdi Yâver Ataman tarafından “Memleket Havaları” isimli eserinin 1954 de yayınlanmış ilk kitabcığı olan “Esnaf Türküleri” adını taşıyan risâlede neşredi...

HAMMAL BABA – 1890 ile 1895 arasında Büyük Kapalı Çarşıda Zincirli Hanın bir odasında oturur,o tarihlerde altmış yaşlarında bir kızılbaş kalender ;odası,her gece içinde dört beş can barınır bir tekke gibiydi; barınanlar belli kişiler değildi,fakat dâi...

HAMMAL , HAMMALLAR – “ Hammal : Bir ücret karşılığı arkasında yük taşıyan adam ;mecâzen Akaba Adam,Câhil Adam anlamında kullanılır ve halk ağzında tek M ile Hamal denilir “ Türk lugatında (Şemseddin Sâmi,Kaamûsi Türkî).”Arabcadan alınmış isim olup o di...

HARALAMBO (Meyhâneci) – Geçen asır sonlarında Kumkapusunda meşhur bir meyhâneci ; meyhânesinde gaayet yakışıklı uşaklar kullanır,onları eski korsanların,ve hattâ korsan zenânelerinin kılık kıyâfetinde giydirir,o şıkırdım çocuklar ve gencler yüzünden me...

HARAMZÂDE – “Meşru olmayan münasebetien doğmuş çocuk,piç”(Kaamusi Türkî), mecazen soysuz,ahlaksız,rezil anlamlarına da gelir ve daha çok o yollarda kullanılır :“..İsmet Mollazâde İffet Bey ki serveri hûbânı devran anmâ iffetü ismetden âzâde ve geceyle ...

HARÂBÂT , HARÂBÂTÎ – Arabca vîrâne,eski binâlar yıkıntısı anlamında Harâbe kelimesinin çoğulu anlamında ise de dilimizde müfred olarak “Meyhâne”,müdâevimlerini harâb eden işret ve sefâhat yeri anlamında kullanılmışdır.Harâbâtî:meyhâne müdâvimi,bekri,sa...

HARFENDAZLIK– “ Hiç tanımadığı kadına kıza,mahbub genclere îmâ yoluyla,rumuzla laf atma,dokunaklı söz söyleme ” (Şemseddin Sami,Kaamûsi Türkî). Bilhassa İstanbulda ,çarşı ve pazarlardaki esnaf çığırtkanlarının harfendazlıkları halk edebiyatına geçmişdi...

HASAN ( Hamlacı ) – 1891 ile 1892 arasında Boğaziçinde Kandilli İskelesi kayıkcılarından gaayetle güzel bir delikanlı ;bir gün kibar,zengin ve yaşlıca bir yosma hanımı kayığı ile Göksu Mesîresine götürür.Hanım ile çıplak ayaklı pırpırı oğlan o gün heme...

HASAN ( Saka ) – 1887 ile 1888 arasında Samatya civârında Bekârbey Çeşmesinin sakalarından yirmi yaşlarında Kastamonulu bir delikanlı ;o civarda oturur zengin bir yosma hanımın oynaşı olmuş ve devrin kalender halk şâiri Erzurumlu Âşık İbrahim tarafında...

HASANLAR DESTANI – Geçen asır sonlarında yaşamış kalender meşreb halk şâiri Erzurumlu Âşık İbrahimin hepsi de Hasan adında kayıkcı,dellâk,tersâneli,bostan yanaşması,tulumbacı,yorgancı,terlikci,kalafatcı , beygir sürücüsü,köşklü,berber,mevlevî dervişi,k...