26-50 / 992
Ansiklopedi
AŞÇIBAŞI MESCİDİ
Üsküdarda İnadiyede idi; Hadikat-ül-cevamiin kaydına göre Dördüncü Mehmedin devrinde aşçıbaşı olan bir Mehmed Ağa tarafından yaptırıldığı kaydolunmuştur. 1946 da bir sokak duvarı müstesna, mescidden hiçbir eser kalmamıştı. Mahallelinin rivayetine göre,...
Ansiklopedi
AŞÇIBAŞI MESCİDİ
Sur dışında, Otakçılardan ileride, 1934 Belediye Şehir Rehberine göre Eyyubun Nişancımustafapaşa mahallesindedir; bu mahallede Aşhâne sokağı ile Aşcıbaşıcamii sokağı kavşağı üzerindedir. Hadika-tül-cevamiin kaydına göre ilk bânisi Aşcıbaşı Mehmed Ağa i...
Ansiklopedi
AŞÇIBAŞIMEKTEBİ SOKAĞI
Üsküdarın İnadiye semti sokaklarındandır; İnadiyecamii Sokağiyle Divitçiler Caddesi arasında uzanır, ki devamı, Körbakkal Sokağı adı ile Toptaşına çıkar.
Evleri bir, iki veya üç katlı halkı mütevazi gelirli veya orta hallice, iki araba geçebilecek kada...
Ansiklopedi
AŞÇIBAŞI EVLERİ
On altıncı asırda Veznecilerde, adı tarih zaptına geçirilmemiş bir zatın irad evleridir. Hicrî 982 (M. 1574) de İran Şahı Tahmasb Hanın fevkalâde elçisi Tokmak Han İstanbula geldiğinde Acemioğlanı Meydanı başında (Veznecilerde) bir konağa indirilmiş, m...
Ansiklopedi
AŞÇIBAŞI ÇEŞMESİ
Vefâda Taştekneler sokağında Mollahüsrev Camiinin avlu duvarına bitişiktir. Klâsik üslûpta, yayvan kemerli bir çeşmedir; lülesi çıkarılmış, uzun teknesi, son tamirinde çimento ile doldurularak bir set haline konulmuştur; acımtırak olan suyu, sağ kenarı...
Ansiklopedi
AŞÇIBAŞI ÇIKMAZI
Eyyubun Cezerikasım mahallesinde, Abdürrahmanşeref caddesi üzerindedir. Bu caddenin Eyyub tarafından yüründüğüne göre sol koldadır. Bir araba geçebilecek kadar geniş; bozuk, kaba taş döşelidir. Beş altı metre boyunda sağ tarafı bahçe duvarları sol tara...
Ansiklopedi
AŞÇI, AŞCILAR
Büyükşehrin günlük hayatını tanzim eden esnafın başta gelenlerindendir. Hicrî 1050 (M. 1640) yılına ve Sultan İbrahim devrinin başlangıcına ait bir narh defterinde, İstanbul aşçılarına ait kıymetli malûmat vardır. Bu defterde, aşçılara bildirilen yemek...
Ansiklopedi
AŞÇIBAŞICAMİİ SOKAĞI
Eyyubun Nişancımustafapaşa mahallesi sokaklarındandır. Aşhâne sokağı ile Alacaçeşme sokağı arasında uzanır; Aşhâne sokağından yüründüğüne göre soldan Davudağa Kabristanı sokağı ile bir kavşağı vardır; iki araba geçebilecek kadar geniş, kaba taş döşeli ...
Ansiklopedi
ASYA SOKAĞI
Kumkapıda Kazanisaadi ve Kâtipkasım mahalleleri arasındadır; Koska caddesi, Hayriyetüccarı caddesi ve Türkeli caddesiyle teşkil ettiği dörtyol ağzından yüründüğüne göre evvelâ bir araba genişliğinde, henüz tanzim edilmemiş bir toprak yoldur. Asker soka...
Ansiklopedi
AŞÇI
On yedinci asır ortalarında İstanbulun namlı armatörlerinden biridir; gemileri Karadeniz iskelelerine işlerdi; asıl adına ve hayatı hakkında başka bir kayda rastlanamadı.
Bibl.: Evliya Çelebi I.
Ansiklopedi
ASYA KIRAATHANESİ
İkinci Abdülhamid devri sonlarında Üsküdarın namlı kahvehanelerinden biridir; Horhor çeşmesiyle Mahkemei Şeriye arasında (Selman ağa mahallesi) 1945 kışında yıkılan küçük bir evin bahçesinde, Cemil Bey Pehlivan ile Esvabcıbaşının Alâaddin Bey tarafında...
Ansiklopedi
ASYA KIRAATHANESİ
Geçen asrın İkinci yarısında Galatanın namlı kıraathanelerinden biri idi; bilhassa Galata Gümrüğü memurlariyle gümrük komisyoncuları ve tüccarlar gelirdi. Devrin kalender ve rindmeşrep şairlerinden Nebil Bey (B.: Nebil Bey), Galata gümrüğü kâtiplerinde...
Ansiklopedi
ASTVADZADUR (Rahib)
Aslen İranın Fahrabad şehrinden olan münevver bir din adamıdır. Çok faziletli bir kimse olduğu için “Ağavni” (Güvercin) tesmiye olunmuştur. Eçmiadzin katoğikosu Birinci Aleksandr’ın (1706 - 1714) talebelerindendir. 1707 yılında, mumaileyh tarafından te...
Ansiklopedi
ASTVADZADUR (Bolbolcu)
Onyedinci asırda yaşamış meşhur bir Ermeni mimarıdır. Aslen Divriklidir. 1600 - 1630 sıralarında İstanbul’da faaliyette bulunmuştur. Zamanının Sadrazamı ve Devlet ricalinin dostu olmuştur. Bu bakımdan Hassa mimarları arasında bulunmuş olması da muhteme...
Ansiklopedi
ASTVADZADUR (Başpiskopos)
İstanbul Ermeni patriklerindendir. 1768 de doğmuştur. Patrik Zakarya Başpiskopos’un (1719-1799) talebelerindendir. 1805 de piskopos takdis kılınmış, 1841 de patrik intihap olunmuş, 1844 de istifa etmiştir. 1846 da Üsküdarda vefat ederek Bağlarbaşı Erme...
Ansiklopedi
ASTİK AĞA
Geçen asır sonları ile asrımızın ilk yıllarının namlı hanende ve bestekârlarından, 1858 de Boğaziçinde Ortaköyde doğdu, musikiye karşı olan hevesi ve istidadını pek küçük yaşta iken gösterdi; bir tahta parçası üzerine gerdiği lâstik tellerle uydurma bi...
Ansiklopedi
ASTİKZADE BOĞOS
İstanbullu, İkinci Abdülhamid devri sonlarının piyasa hanendelerinden bir Ermeni sanatkârdır. Usule hakkıyle vukuflulardan sayılır, piyasanın en üst kademe gazel ve şarkı okuyanları arasına katılırdı. Devrin üstad bestekârı kemanî Tatyos’un takımından ...
Ansiklopedi
ASTĞAPERT (Yıldız kalesi)
Toros Azatyan 1898 - 1955 tarafından, 1951 - 1953 yılları zarfında İstanbulda neşredilen tarihî ve edebî bir mecmuadır. Başlıca muharrirleri arasında rahip Eprem Boğosyan (Viyana), Arşak Alboyaciyan (Kahire), Arutyun Kürdyan (Amerika), Aram Eremyan (İ...
Ansiklopedi
ASTARSIZOĞLU
On altıncı asırda, Kanunî Süleyman devrinde İstanbulun güzelliği dillere destan olmuş esnaf civanlarından; Astarsız Mehmed Bey namında bir zatın oğlu olan bu genç hakkında, devrin seçkin şairlerinden Taşlıcalı Yahya Bey “Şehrengiz”inin başında şu satır...
Ansiklopedi
ASTAR SOKAĞI
1934 Belediye Şehir rehberi haritasına göre Fatih kazasının Fener nahiyesinin Haydar mahallesi sokaklarındandır. İhtiyarhasanbaba sokağı ile Haydar yokuşu arasında uzanır bir toprak yoldur.
İhtiyarhasanbaba sokağı kavşağının sağ köşesi, metrûk mezarlık...
Ansiklopedi
ASPRİOTİS (İoannis)
Rum edîbi ve fikir adamı; 1858 de Varnada doğdu, lise tahsilini Atinada, yüksek tahsilini Leipzig Üniversitesinde yaptı, edebiyat ve felsefe diplomaları aldı; Heybeli adadaki Rum Yüksk Ticâret Mektebi ile yine ayni adada bulunan Rum Rühban Mektebine ka...
Ansiklopedi
ASTARCI HANI
Büyük Kapalı Çarşı hanlarından; kapısı çarşısının Örücüler kapısına çıkan Yağlıkçılar caddesi üzerindedir İki katlı, kâgir yapı büyük bir han iken 1894 zelzelesinde ikinci kat tamamiyle yıkılmış, alt kat revaklarından da eser kalmamıştır. Bu satırların...
Ansiklopedi
ASMASALKIM SOKAĞI
Beşiktaş kazasının merkez nahiyesinin Yıldız Mahallesi sokaklarından; Âsariye caddesiyle Eğriçınar sokağı arasında bir dirsek yaparak uzanır. Âsariye caddesi kavşağından yüründüğüne, sağ köşede bir arsa vardır ki, burada mevcudiyeti pek aydın olarak ta...
Ansiklopedi
ASMA SAKAL TAKMA BIYIK
Ferid Develioğlunun “Türk Argosu” nda görülmüş bir deyimdir; yalan, dolan, palavra karşılığı olarak kaydediliyor ve şu misâl veriliyor:
— Ulan hiç harbî konuşmazsın, işin gücün asma sakal ve takma bıyık!..
26-50 / 992