On yedinci asır sonlarında yaşamış, zarafeti ile meşhur mevlevi dervişlerinden ve namlı çiçekçilerden; tohumdan beş zerrin yetiştirmişti ki bunlardan Gülşenefrûz (H. 1106) 1694 de, Edhemî müşâbihi (H. 1107) 1695 de; Ruşeni Süleymanî (H. 1108) 1696 da, ...

On yedinci asır ulemasından, Şeyhülislâmların kırk üçüncüsü; Şeyh Mehmed adında bir zatın oğludur; Çatalcada doğdu, (H. 1041) 1631 de İstanbula geldi. Sağlam bir medrese tahsıli gördü ve Minkarîzadeden mülâzim oldu. Köprülüzade Fazıl Ahmed Paşanın Giri...

Tanzimat Devri denilen münevver mutlakiyet devrinin gazetecilerinden; 1838 de doğdu, tahsilini küçük yaşta alındığı Enderunu Hümâyunda yaptı, mizacı saray hayatına intibak edemediğinden yirmi iki yaşında, 1860 da ehemmiyetsiz bir memuriyetle saraydan ç...

On sekizinci asır hattatlarından; aslı Kayseri köylerinden, Bürüngözdendir; sülüs ve nesih yazıyı Mirahur Camii İmamı Abdullah Efendi ile Hoca Mehmed Rasim Efendiden öğrenmiş ve her ikisinden de icazetname almıştır. Sadrâzam Hekimoğlu Ali Paşaya intisa...

Hadikatül-Cevamiin kaydına göre, Fatih Sultan Mehmedin cerrahbaşısı ve Fatih Camii civarında Demirciler Mescidinin bânisi; kabrinin nerede olduğu bilinmiyor; hayatı hakkında da bundan başka bir kayda rastlanamadı (B. : Demirciler Mescidi).

Tanzimat devri İstanbulunun büyük şöhretlerinden; «köse” lâkabı ile tanınmış meşhur Mehmed Raif Paşanın üvey babası ki, Paşa: «Yetim kaldıktan sonra tahsil ve terbiyeme gösterdiği dikkat ile beni adam eden üvey pederim Ali Efendidir” dermiş. Ali Efendi...

On sekizinci asrın sülüs ve nesih hattatlarından, yazıyı asrının yüksek üstatlarından Hoca Mehmed Rasim Efendiden öğrenmişti; babası, halvetiye şeyhlerinden Abdülfettah Efendinin halifesiydi; seçkin bir hattat olarak bir hayli eser vücude getirdikten s...

On yedinci asır hattatlarından; aslı Tebrizli bir Azeridir; Taçzade Mehmed Efendiden meşk etmiş, divanî yazıda devrinin şöhretlerinden biri olmuştu. (H. 1100) 1688 den evvel ölmüştür. Bibl. : Mustakimzâde, Tuhfei hattâtin

On sekizinci asır hattatlarından, sülüs ve nesih yazıyı ressam Ömer Efendiden öğrenmişti; ilk mushafını (H. 1112) 1700 de bitirmiş idi, bu mushafışerifi ziyaret etmiş olan Müstakimzâde Süleyman Sadeddin Efendi «Ol Ömere lâyık Ali denmeğe şayeste idi” d...

Hadikatül-Cevamiin kaydına göre Gedikpaşa camiinin bânisi, divanı hümayun kâtiplerinden idi; camii, Gedikpaşanın semte adını veren meşhur hamamı yanında olduğundan halk ağzında Gedikpaşa camii diye anıldı (B. : Gedikpaşa Camii) Bibl. : Hadikatül Cevâmi...

Haliç Feneri arkasında Merdivenli Mescit adiyle de anılan Karabaş mescidinin bânisi, kabrinin nerede olduğu bilinmiyor (B. : Karabaş Mescidi). Bibl. : Hadikatül Cevâmi, I.

Son ortayouncularından, namlı mukallidlerden; hayatı hakkında bilgi edinilemedi.

Geçen asır sonlarında yaşamış seçkin bir şair ve namlı birgazeteci; asıl adı Alidir, (H. 1231 - 1232) 1815 - 1816 arasında İstanbulda doğdu; babası, Mahmudpaşa başında kahvecilik yapan Mehmed Ağadır; on yedi yaşına kadar babasının kahhanesinde çıraklık...

On sekizinci asır tâlik hattatlarından; Silâhtar kalemi kâtiplerinden idi; yazıyı Fındıkzade İbrahim Efendinin yetiştirmelerinden Seyit Osman Efendiden öğrenmişti, (H: 1184) 1770 e doğru öldü. Bibl : Mustakimzâde, Tuhfei hattâtin

On altıncı asır hattatlarından, şeyh Hamdullahın yetiştirmelerindendir. (H. 963) 1555 de yazmış olduğu bir mus’hafışerifin Süleymaniye camii rahlelerindenden birinde durduğunu Müstakimzade Süleyman Saadeddin Efendi «Tunfei Hattatin” de kaybeder.

(H. 1230 - 1240) 1814 - 1824 arasında Beşiktaşta iki gözü de kör cezbeli bektaşi fukarasından bir can idi; kibar ve rical kapılarından verilen sadaka ile geçinirdi. O vakitler Yahyaefendi dergâhından Ortaköye kadar sıra yalılar vardı ve yalılarının önü...

On sekizinci asır ortalarında yaşamış mevlevî dervişlerinden değerli bir bestekâr; zamanımıza şu iki eseri kalmıştır: Şehnâz bûselik remel beste «Bir devlet içün çerha temennâdan usandık” ve nühüft sofiyan şarkı «Ey servi kaddi nevreste...”. T.Y. Öztuna

Mevlevî dedesi, değerli bestekâr, 1705 de doğdu, 1767 de öldü. Saz eserleri bestelemiş ve zamanmıza yalnız şu altı eseri intikal etmiştir: Bestenigâr (Ağır sakil), dilkeş hâveran (çifte düyek), ve Şehnâz (ağır hafif) peşrevleri ve ayni makamlarda üç sa...

On sekizinci asrın mevlevî dervişlerinden ve namlı taalik hattatlarından; Kulekapısı mevlevihanesinde Şeyh Osman Dedenin hizmetine çocuk denilecek yaşlarda girdi; bu irfan ocağında tahsil ve terbiye gördü; Osman Efendi zade Şeyh Abdülbaki Dede zamanınd...

Sesinin güzelliği yüzünden İkinci Mahmudun iltifat ve ihsanda bulunduğu Bebekli fakir bir çocuktur; (H. 1228) 1813 yazında, bir gün, bu hükümdar, Beykoz civarında Sultaniye çayırı mesiresine gitmişti; fakat tufanı andıran bir yağmur başlayınca, hemen s...

Son Yeniçerilerden, biri otuz üçüncü diğeri kırk sekizinci bölüğün çorbacısı iki zâttir; Vak’ai Hayriyede ikinci Mahmuda sadakat göstererek sancağışerif altına gelmişler, ocağın lağvı üzerine hassa silâhşorluğu ile taltif edilmişler, fakat bir müddet s...

Hadikatül-Cevamiin kaydına göre Rumelihisarında Torlakdede mescidinin bânisi; kabrinin nerede olduğu bilinmiyor (B. : Torlakdede Mescidi). Bibl. : Hadikatül Cevami, II.

Türk dinî musikisinin en son şöhretlerinde, kıymetli bir zakir idi; devranları gayet iyi idare etmesiyle tanınmıştı. 1914 de Kocamustafapaşa dergâhı meydancısı bulunurken öldü, Silivrikapı mezarlığına defnedildi. Bib. : S. N. Ergun, Türk dini musikisi,...

On sekizinci asrın birinci yarısında üstad bir mücellid, müzehhib ve çiçek ressamıdır; doğum ve ölüm tarihleri bilinmiyor, hayatı hakkında tek kayıd, Mustakimzâdenin Tuhfei Hattâtininde, asrın büyük hattatı Yedikuleli Seyyid Abdullah Efendinin hal terc...

On altıncı asır sonlariyle on yedinci asır başı devlet adamlarından ve seçkin hattatlardan; iki defa reisülküttablıkta, nişancılıkta bulunmuş, ülema arasında «Mollacık» lâkabiyle de anılırdı; Üçüncü Mehmedin Macaristan seferine nişancılık ile iştirâk e...