TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Archive
❯
H
❯
H31
Helâlî, Helâlî Cloth, Helâlî Chemise article
HELÂLÎ , HELÂLÎ BEZ , HELÂLÎ İÇ GÖMLEĞİ - “Arışı bürüncük ve argacı pamuk ve yüzü dâimâ buruşuk durur bir bez,bu bezden yapılmış ten üstüne giyilir iç gömleği ” (Şemseddin Sâmi,Kaamûsi Türkî).Yobaz tâifesinin telkinleri ile ipekden ve bürüncükden (B.:Bürüncük,cild 6,sayfa 3183) esvab ve iç çamaşırı giymesi haram bilinerek bürüncüğe keten veya pamuk ipliği katılarak dokunan bezlere ve o bezlerden yapılan iç çamaşırlarına “Helâlî” adı verilmişdi. Bilhassa geçen asır içinde,kalender meşreb halk şâirleri tarafından, ayak takımından eşbeh genclerin kılık kıyâfetlerini târif ederlerken bu ismi çok kullanmışlardır : Sîne uryan bez gömleği helâlî Merdi meydanlığın gösterir hâli (Âşık Râzi) ● Helâlî gömlek hem çakşırla mintan Hem sırmalı al kadife câmedan Düzüb koşar iken o merdi meydan Başımda eserdi bir deli poyraz (Galatalı,Serencam Destanı) ● Top top sırma sünbül kâkülü çelenk Câmedan altında helâlî gömlek Baldırları çıplak bıçkın civelek Hanımlar oynaşı hamlacı pelenk Yanağında ebri şafak hicâbı Koltuğunda Leylâ Mecnun kitâbı (Galatalı) ● Ayak baldır bacak billur misâli Kollar sıvalıdır gömlek helâlî Şehzâde nâzıdır her tavru hâli Çardaklıda Köçek Memi bir dâne (Galatalı) ● Çamaşır ister bürüncük ipek Yaraşır frengî al çuhalar ...
⇓ Read more...
HELÂLÎ , HELÂLÎ BEZ , HELÂLÎ İÇ GÖMLEĞİ - “Arışı bürüncük ve argacı pamuk ve yüzü dâimâ buruşuk durur bir bez,bu bezden yapılmış ten üstüne giyilir iç gömleği ” (Şemseddin Sâmi,Kaamûsi Türkî).Yobaz tâifesinin telkinleri ile ipekden ve bürüncükden (B.:Bürüncük,cild 6,sayfa 3183) esvab ve iç çamaşırı giymesi haram bilinerek bürüncüğe keten veya pamuk ipliği katılarak dokunan bezlere ve o bezlerden yapılan iç çamaşırlarına “Helâlî” adı verilmişdi. Bilhassa geçen asır içinde,kalender meşreb halk şâirleri tarafından, ayak takımından eşbeh genclerin kılık kıyâfetlerini târif ederlerken bu ismi çok kullanmışlardır : Sîne uryan bez gömleği helâlî Merdi meydanlığın gösterir hâli (Âşık Râzi) ● Helâlî gömlek hem çakşırla mintan Hem sırmalı al kadife câmedan Düzüb koşar iken o merdi meydan Başımda eserdi bir deli poyraz (Galatalı,Serencam Destanı) ● Top top sırma sünbül kâkülü çelenk Câmedan altında helâlî gömlek Baldırları çıplak bıçkın civelek Hanımlar oynaşı hamlacı pelenk Yanağında ebri şafak hicâbı Koltuğunda Leylâ Mecnun kitâbı (Galatalı) ● Ayak baldır bacak billur misâli Kollar sıvalıdır gömlek helâlî Şehzâde nâzıdır her tavru hâli Çardaklıda Köçek Memi bir dâne (Galatalı) ● Çamaşır ister bürüncük ipek Yaraşır frengî al çuhalar pek Sırmalı uçkuru aldın diyelim Elmas düğme ister helâlî gömlek (Âşık Râzi) Hanım oynaşı delikanlılara bayramlarda hanımları tarafından hediye olarak bir çamaşır boğçası yollanmak âdet idi,ve çamaşırlar arasında bir helâlî iç gömleği mutlakaa bulunurdu ; kalender meşreb halk şâirleri onu da kalem diline vermişlerdir : Geldi kayıkcının bayram boğçası Donanmış içi âlâ çamaşır Donunun sırmalı uçkur paçası Helâlî gömlek de elhak yaraşır (Âşık İbrahim)
Theme
Folklore
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
HELÂLÎ
Identifier
H31C021
Theme
Folklore
Subject
Helali, Helali bez, Helali cloth, Helali iç gömleği, Helali chemise, Bürüncük, Şemseddin Sami, Kâmûs-ı Türkî (Şemseddin Sami), Kumaş, Fabric, Esvap, Clothes, Âşık Razi (Üsküdarlı), Üsküdarlı Âşık Razi, Galatalı Hüseyin Ağa, Serencam Destanı, Serencam Epos, Âşık İbrahim (Erzurumlu), Erzurumlu Âşık İbrahim
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the He-Hel chapter of Istanbul Encyclopedia. "Kamûs-i Türkî" by Şemseddin Sami, a couplet and a stanza by Üsküdarlı Âşık Râzî and stanzas by Galatalı Hüseyin Ağa and Erzurumlu Âşık İbrahim are cited.
Note
Typewriting on paper. Print note is written.
See Also Note
Bürüncük, cild 6, sayfa 3183
Bibliography Note
Şemseddin Sâmi, "Kamûs-i Türkî"; Üsküdarlı Âşık Râzî; Galatalı Hüseyin Ağa; Erzurumlu Âşık İbrahim
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Folklore
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD