HÂRUN (Sürmeneli) – Asrımız başlarında ,meşrutiyetin ilk yıllarında Haliç kayıkcılarından bıçkın bir delikanlı; ünlü halk şâiri Merdivenköylü Bitli Tevfik Efendiden para yardımları görmüş ve kalender şâire o kadar sadâkatle bağlanmışdır ki Tevfik Efend...

HARVEY (James ) – Amerikanın İstanbul baş konsolosluğu muhafız kıt'asından ve deniz piyâdesi başçavuşlarından zencin asıllı ve dev yapılı bir genc adam ; 28 nisan 1974 pazar günü sabahı Boğaziçi Köprüsü üzerinde,arkadaşlarından birinin başçavuşluğa yük...

HÂRUN (Nebil Kaptanın) – 1880 ile 1890 arasında babası müslüman anası hiristiyan,kötü yoldan ayaklarını çekmiş azılı bir gece hırsızı ile sermâye olduğu umumhâneden evine çekilip kapanmış bir fâhişenin oğlu ;Galata eşkiyâsı pençesine düşmüş,bekâr odala...

HÂRUN (Hopalı) – Çağdaş büyük halk şâiri Kahveci Ali Çamiç Ağanın kahvehâne uşaklarından (B.:Çamiç Ağa,cild 7,sayfa 3700); yıllarca sonra ustası tarafından şu manzûme ile hatırlanmışdır : Korsan zenânesiydi adam olur sandım da Bir senei kâmile barındı...

HARŞİD ÇAVUŞ (Ârif) – 1948 ile 1950 arasında tahminen 90 yaşlarında ölmüş bir bahriye çavuşu ;Haddehâneden yetişmiş ilk bahriye gediklilerindendir ;son günlerinde İstanbulun Anadolu yakasında pazarcı esnafındandı,zenne ayakkabısı ile terlik satardı,ken...

HÂRUN (Fetvâeminli) – 1884 ile 1885 arasında Fetvâemini Medresesi odalarından birinde oturur Karadeniz yalısı halkından genc bir softa ;o tarihlerde yeni sakal salmış,yüz çizgileriyle güzel,saman altından su yürütüb gaayet sofu görünür fakat levend hay...

HARNY BEY (Miralay) – Yarım asırdan fazla türk türk donanmasında hizmet görmüş alaylı bir ingiliz mühendisi ;istanbula ilk defa 1855 yılında ve 17 yaşında iken Sultan Abdülmecid için İngilterede yaptırılmış bir yatın makinist çıraklığı ile gelmişdi ;ad...

HARMAN – Resimli iki haftalık magazinin adı,birincisi “Harman,Resimli RöportajGazetesi” adı ile 1960 yılında Türkân Ozansoy tarafından tarafından cuma ve salı günleri haftada iki defa çıkarılmış ve 4 sayfalık bir nushası 35 kuruşa satılmışdır,altmış sa...

HARMAN – Argo deyim ;Ferid Develliğlu “Türk Argosu” isimli eserinde şöyle kaydediyor :“ Esrar içenler hakkında Çakırkeyif,misal:Harmanım,bir ampes daha toka et de mastorlaşayım” Biz güvendiğimiz esrarkeşler ağzında ve rastladığımız metinlerde b argo de...

HARKNES AMERİKAN BALESİ – 1974 de düzenlenen İstanbul Festivaline katılmış bir sanatcı topluluğu ;4 genc kız ve 4 delikanlıdan oluşan topluluk 1965 yılında kurulmuş bulunuyordu,delikanlılardan biri türk olub adı Tanju Tüzer idi,ve topluluğun gazde sana...

HARMAN - “ 1.Hububâtın samandan ayrılması için yapılan iş ;2.Bu iş için dövülmeye hazırlanmış ekin demetlerinin tümü ;3.Ekin demetlerinin dövülmesi için hazırlanmış dâirevî meydan ;4.Ekinlerin harmanda dövülmesi mevsimi ;5.Matbaalarda forma forma basıl...

HARİTACILAR – Zamanımızın tâbiri ile “Kartograf” ,harita çizen,resmedenler ;Onyedinci Yüzyıl ortasında ,türk matbaasının henüz kurulmadığı devirde Evliyâ Çelebi İstanbulda el ile herita çizib satan 15 kişi bulunduğunu söylüyor ve İstanbul esnafı arasın...

HARİRÎ MEHMED EFENDİ TEKKESİ – Topkapusunda ,İstanbulda ancak üç tâne olan Sinânî Tarikatı tekkelerinden biriydi,“Şeyh Sâlih Tekkesi” de denilirdi,âyin günü pazardı.Zamanımızda mevcud değildir.Şu tarih manzumesi o tekkenin dervişlerinden biri için yazı...

HARFENDAZLIK– “ Hiç tanımadığı kadına kıza,mahbub genclere îmâ yoluyla,rumuzla laf atma,dokunaklı söz söyleme ” (Şemseddin Sami,Kaamûsi Türkî). Bilhassa İstanbulda ,çarşı ve pazarlardaki esnaf çığırtkanlarının harfendazlıkları halk edebiyatına geçmişdi...

HAREM AĞALARI – Pâdişah sarayında Haremihümâyun hizmetinde ve muhafazasında bulunan hadım edilmiş köle-uşaklara Harem Ağaları,saray mensubları ağzı bir deyim olarak da “Kara Ağalar” denilirdi,hepsi zenci idi,en büyük zâbitleri,âmirleri de Kızlar Ağası,...

HAREMAĞASI SOKAĞI – Beşiktaşda Türk Ali Mahallesinin yollarından,Nüzhetiye Caddesi ile Mısırlıbağçe Sokağı arasında bir aralık sokakdır (1934 Belediye Şehir Rehberi Pafta 20/174) ; Nüzhetiye Caddesi tarafından gelindiğine göre iki araba geçecek genişli...

HARB MECMUASI – Birinci Cihan Harbi yıllarında yayınlanmış resimli bir mecmuadır.Kuşe kâğıd üzerine basılır 24x33 santim eb'adında 16 sayfalık bir mecmua idi,başlık yazısının altında :“ Onbeş günde bir çıkar asker ve muhârebeden bahseder risâlei musavv...

HARBİ MESCİDİ – Şehremini civârında idi , bânisi Fatih Sultan Mehmedin şatırlarindan Kıllı Yusufdur. Ekrem Hakkı Ayverdi “Fâtih Devri Mimârisi” isimli eserinde şunları yazıyor : “ Şehreminde Gurebâ Hastahânesine inen sokak ile Tatlı kuyu la Tatlıkuyu C...

HARAMZÂDE – “Meşru olmayan münasebetien doğmuş çocuk,piç”(Kaamusi Türkî), mecazen soysuz,ahlaksız,rezil anlamlarına da gelir ve daha çok o yollarda kullanılır :“..İsmet Mollazâde İffet Bey ki serveri hûbânı devran anmâ iffetü ismetden âzâde ve geceyle ...

HARALAMBO (Sakızlı) – Geçen asır sonlarında Galata Balıkpazarında “Fıçılı” denilen meyhânenin tezgâhdarı bir genc ;kalender halk şâiri Üsküdarlı Aşık Râzi tarafından şöyle övülmüşdür : Topuklu perçemli fettan pedimu Meyhâne uşağı Sakız urumu Harâbârh...

HARALAMBO – Geçen asır sonlarında Galatada meşhur bir tefeci sarraf ,bilhassa memur maaşlarının muntazam olarak çıkmadığı o devirde,memur maaşlarını yüzde elliden fazla fâizle kıran bu rum asıllı sarrafı,“Haralambos Cankıyadis” adını verdiği bir vodvil...

HARALAMBO (Meyhâneci) – Geçen asır sonlarında Kumkapusunda meşhur bir meyhâneci ; meyhânesinde gaayet yakışıklı uşaklar kullanır,onları eski korsanların,ve hattâ korsan zenânelerinin kılık kıyâfetinde giydirir,o şıkırdım çocuklar ve gencler yüzünden me...

HARACCI MESCİDİ – Unkapanı civârında idi ;Hadikatül Cevâmi şu mâlumatı veriyor : “ Üsküblü Camii civârındadır,bânisi Kara Mehmed Beyidr,kabri de mescidinin yanındadır,kabir taşında tarihi yokdur,minberini dergâhıâlî (saray) gediklilerinden Hacı Abdulla...

HARACCI MESCİDİ – Fatih civârında idi ;Hadikatül Cevâmi şu mâlûmâtı veriyor :“ Bânisi cizyedar Muhiddindir,kabrinin yeri bilinmiyor ;minberini o civarda oturan ve 1181 (M.1767 – 1768) de vefat etmiş Kadı Hasan Efendi koymuşdur,mahallesi vardır ”. Halk ...

HARACCIBAŞI VOLİSİ – Beşiktaşdadır,burada Beşiktaş,Fındıklı,Sarıyer,Büyükdere ve Rumeli Kavağının kancabaş ığreb ve manyat kayıkları tarafından ağ atarak balık avlanır.O kayıklar olmadığı zaman sair yerlerin ığrıb ve manyatları da burada balık avlayabi...