Geçen asrın ortasında sevdiği genç bir uşakla birlikte kocasını öldürmüş bir paşa karısıdır. Günahkâr kadının kanlı macerasını, bütün tafsilâtı ile, İstanbulda o devrin resmî devlet gazetesi olan Takvimi Vekaayi ile iki Türkçe gazetesinden biri olan Ce...

“Vâlide Paşa” unvânı ile meşhurdur; Mısır hidivi Tevfik Paşanın zevcesi, Mısır hidivi Abbas Hilmi Paşanın annesi (B.: Abbas Hilmi Paşa, Hidiv, cild 1, sayfa 14); hal tercemesi elde edilemedi; bir rivayete göre esirci eliyle satılmış bir câriye, bir riv...

Sadrıâzam Mısırlı Prens Said Halim Paşanın zevcesi (B.: Said Halim Paşa); hal tercemesi elde edilemedi; İstanbulda ferâcenin son devrinde yaşmak tutunma zarâfetinde üstad olarak tanınmış bir hanımefendi idi. Bibl.: Ahmed Rasim, Muharrir Bu Ya.

Bayazıdda, Bayazıd Camiinin güneyinde ve camiin hemen karşısında, Cumhuriyet devrinin ilk yirmi yirmi beş yılı içinde çok meşhur bir lokanta idi; müşterilerinin ekseriyetini İstanbul Darülfununu - üniversitesi profesörleri ve talebeleri ve sâir mensubl...

Mecmuai Tekâyânın kaydına göre (1889 - 1890) Aksarayda bir nakşî dergâhı idi, Kırkağaçlı (Kırkağacı) tekkesi adı ile de anılırdı, âyin günü perşembe idi; bu satırların yazıldığı sırada (mart 1968) yeri bulunamadı; Aksaray semtini tahrib eden yangınları...

Onsekizinci asrın ünlü şeyhlerinden, şâir, hattat; hicrî 1074 de (M. 1663 - 1664) de Tokadda doğdu, Hasan adında bir zâtin oğludur; Nakşî tarikatı geleneğince lâkabı “Cemâleddin”, künyesi “Ebül-emâne” dir. Tahsilini önce memleketinde yapdı; hicrî 1110 ...

Onsekizinci asırda yaşamış bir şeyh ve hattat; Bedestan esnafından Ali adını almış bir mühtedînin oğludur; Müstakimzâde Süleyman Sadeddin Efendi Şeyh Eminin babası için “Sülehâyi ümmetden bir pîr” tâbiri kullanıyor. Çocuk denilecek yaşda Kur’an hâfızı ...

“Sultanahmedde Sokollu Mehmed Paşa Câmii yakınındaki sokağın başındadır, mâmurdur. Tonoz kemerli hazîresinin önü âdi taşdandır; ayna taşı mermerden ve etrafı kabartma süslerle müzeyyendir. Kemerinin üzerinde iki kitâbe vardır, üstdeki kitâbe bir tâmiri...

Onsekizinci asır ulemâsından, Birinci Abdülhamid devrinin şeyhülislâmlarından; hicrî 117 (M. 1705 - 1706) da doğdu, İkinci Sultan Mustafanın imamı Topkapulu Salih Efendinin oğludur; babasının nüfûzu ile 1132 (1719 - 1720) de 15 yaşında iken müderris ol...

Onyedinci asır ulemâsından ve Dördüncü Sultan Mehmedin şeyhülislâmlarından; Haleb kadılığında bulunmuş Kara Sunullâh Efendi adında bir zâtin oğludur; doğum tarihi tesbit edilemedi; müderrisliklerde bulundu. 1506 (1646) da Edirne kadısı, 1057 (1647) de ...

“Asker ressamlardan, 1842 de Şamda doğdu, 1861 de Mektebi Hayriyeden piyâde zâbiti olarak mezun oldu, resimdeki kudretinden ötürü kıt’aya verilmeyerek Fâtih Askerî Rüşdiyesine resim muallimi tâyin edildi, 1868 de yüzbaşı, 1875 de kolağası oldu, 1876 da...

Onsekizinci asrın ikinci yarısında pek değerli bir maarif adamı ve hukuk bilgini, Hukuk Mektebinin ilk müdürü, kurucu müdürü; resmî hal tercemesi elde edilemedi, doğum tarihi ve yeri bilinmiyor, biz adını Prusyalı Emin Efendi diye kaydettik, fakat onda...

Alaturka mûsikiyi batı mûsikisi notasına ilk tatbik eden mûsikişinas; 1845 de İstanbul’da Beylerbeyinde doğdu; Buhurdancı Hacı Yusuf Efendi adında bir zâtın oğludur; ilk tahsilinden sonra Muzikai Hümâyuna (Saray Muzikasına) girdi ve batı mûsikisi notas...

Onyedinci asır şâirlerinden; İstanbulludur, Tevkiî Câfer Mahallesindendir. Babası ulemâdan Salih Efendi adında bir zât idi. İstanbulda hayatın çok bahalı olduğu bir devirde yaşamış, geçim sıkıntısı çekmiş, Şamda bir memuriyet kabul ederek büyük şehirde...

Onsekizinci asır hattatlarından; Halebli Ahmed adında birinin oğlu olup Bedestan esnafındandı, Hasekide otururdu; sülüs ve nesih yazıyı Seyyid Yusuf Hakkı isminde genç bir hattattan öğrenmiş idi ki: Hezarfen Ali adında bir zâtin oğlu olan Yusuf Hakkı a...

Onsekizinci asır hattatlarından; yazıyı hattat Bıçakçılar İmamı torunu Mehmed Fâiz Efendiden öğrenmişdir; kendisi Küçükmustafapaşada Atik Mustafa Paşa Camiinin imamı idi, ki babası Mustafa ve onun babası Mehmed Efendiler de aynı camide imamlık yapmışla...

Onsekizinci asırda yaşamış bir aydın zât; arnavud, Delvineli idi; gaayetle zengindi, memleketinden bilinmeyen bir sebeble önce Selânik’e hicret etmiş, oradan da İstanbula gelerek yerleşmiş idi. Büyük şehirde âyan ve kibar meclislerine girmiş, bilgisi v...

Onsekizinci asır ulemâsından; hicrî 1140 sonlarında (M. 1728) İstanbulda doğdu, Divânı Hümâyun çavuşlarından bir zâtin oğlu idi; ancak bir ilk okulu bitirmiş, Kur’an hıfzına çalışmış, çocuk denilecek yaşda babasını kaybederek çok ağır yoksulluk içinde ...

On sekizinci asrın ikinci yarısında yaşamış ulemâdan; fakir bir kunduracının oğlu idi, muntazam medrese tahsili görmemiş, Üçüncü Sultan Selim devrinin ricâlinden Vâlide sultan kethüdâsı Yusuf Ağanın kapusundan yetişmişdi ve hâmîsinin sâyesinde Kudüs ka...

Geçen asır sonları ile asrımız başının seçkin ulemâsından; 1260 (M. 1844) da Manisada doğdu, ulemâdan Semercizâde âilesine mensubdur; ilk tahsilini orada yapdı, hâfızı Kur’an oldu; 17-18 yaşlarında İstanbula gelerek Fatih Câmiinde Şehrî Ahmed Efendinin...

Onsekizinci asır ulemâsından ve hekimlerinden, ve Birinci Sultan Mahmudun şeyhülislâmlarından; doğum tarihi bilinmiyor. Üçüncü Sultan Ahmedin hekimbaşısı Hayâtîzâde Mustafa Efendinin oğludur. Medresede islâmî ilimler tahsilinden başka tıb tahsili yapar...

Mühendishâne Berrîi Hümâyunun en eski muallimlerinden ki o zamanlar Mühendishâne muallim ve başmuallimlerine halîfe ve serhalîfe unvanları verilirdi. Kıymetli Türk kartograflarından Gülcâmili Binbaşı Abdullah Eşref Efendinin (B.: Eşref Efendi, Gülcâmil...

Asker ressamlardan, batıdan Türk resim sanatının öncülerinden; 1243 (M. 1827 - 1828) de doğmuş, Mühendishânei Berrîi Hümâyundan 1263 (1847) de yirmi yaşında iken diploma almış ve tahsilini ikmal etmek üzere devlet tarafından Viyanaya gönderilmişdir. Mi...

Asrımız başında yaşamış ulemâdan, H. 1246 (M. 1830 - 1831) da Batumda doğdu, oranın eşrâfından Dardoğanzâde Osman Efendinin oğludur; genç yaşda İstanbula geldi, 1279 (M. 1862 - 1863) da müderris oldu, takrirlerinin tatlılığı ve geniş bilgisi ile büyük ...

Onsekizinci asrın ünlü hattatlarından; hicrî 1142 de (M. 1729 - 1730) Edirnede doğdu, Halil adında bir zâtin oğludur; sülüs ve nesih yazıyı Edirnede Kavafzâde Hüseyin Efendiden öğrendi, yazılarına imzâ atma iznini aldığı zaman henüz 13 yaşında bir çocu...