626-650 / 831
Encyclopedia
BOZTEPE (Halil Nihad)
Şâir, bilhassa mizah ve hiciv şâiri; aşağıdaki hal tercemesini Mahmud Kemal İnal’in “Son Asır Türk Şâirleri” adlı eserinden alıyoruz: “Trabzonda deniz ticâreti ile meşgul Hasan Efendinin oğludur, 1880 de Trabzonda doğdu. Mahalle sibyan mektebinde okudu...
Encyclopedia
BOZTEPE (Hasan)
Denizcilik Bankasının İmroz tahlisiye gemisinde çalışan yirmi üç yaşında genç bir dalgıç olup, Boğaziçinde 14 aralık 1960 çarşamba günü çarpışarak infilâk eden Yunan ve Yugaslav tankerleri faciâsında İstinye Körfezi önünde demirli bulunurken bir alev k...
Encyclopedia
BOZMAK, BOZULMAK, BOZUM OLMAK
Külhânî argosunda mehcûb etmek, mahcûb olmak; misâller:
— Üstüme varma benim, bir lâf ederim bozarım seni...
* Yalınayaklı, yarı çıplak genç hammal oğlan, elinde bir on liralık kâğıd, ayakdaşına anlatır:
— Götürelim dedim, herifin elindeki bavula yap...
Encyclopedia
BOZMAK
Haneberduş ve külhânî argosunda erkek çocuğun ilk defa olarak iffetine tecavüz, kızın bikrini izâle.
Encyclopedia
BOZMAK
Bir şeyin şeklini, tabiatını değişdirmek (Türk Lügatı).
İstanbul ağzında mecâzen muhtelif mânâlarda kullanılır (Zevk ile seçilmiş güzel misâlleri Hüseyin, Kâzım Bey’den alıyoruz):
1 — Yıkmak, vîran etmek.
Zülfün dağıtdı yâr gönül oldu bî karâr
Sa...
Encyclopedia
BOZMACI
Biri terzi, biri kuyumcu iki esnaf tipi; eski güzel bir tâbiri kullanalım, bozmacı terziler Bitpazarı Esnafına, bozmacı kuyumcular da Tüccar kuyumcular ile İç Bedesten Esnafına yamakdır.
Bozmacı terziler Bitpazarı Esnafının getirdiği eski palto ve par...
Encyclopedia
BOZKURT CADDESİ
Şişli İlçesinin Feriköy ve Duatepe mahalleleri yollarındandır; Duatepe Mahallesinin Cumhuriyet Mahallesi ile sınırını teşkil eden Ergenekon Caddesi ile Feriköy Mahallesinde Açık Yol arasında uzanır, ki Duatepe ve Feriköy mahallelerinin güney doğu kenar...
Encyclopedia
BOZKURT MAHALLESİ
Şişli İlçesinin mahallelerindendir; 1934 Belediye Şehir Rehberinin 18 numaralı paftasında, doğuda Pangaltı, Cumhuriyet, kuzeyde Duatepe, Feriköy, batıda Eskişehir ve güneyde yine Pangaltı Mahallesi ile çevrilmişdir, sınır yolları şunlardır:
Ergenekon ...
Encyclopedia
BOZKURT MOTORU
Limanda işleyen tenezzüh - dolmuş motorlarının en büyük, yeni ve güzellerinden biri; ne zaman, nerede ve hangi tezgâhda yapılmışdır, yapan usta kimdir, kaç tondur, sür’ati ve taşıdığı âzamî yolcu adedi, ve mürettebatı, sâhiblerinden bu tekne hakkında e...
Encyclopedia
BOZHÂNE KÖYÜ
Beykoz kazâsının Mahmud Şevket Paşa nâhiyesi köylerindendir. Şile yolundaki Ömerli Köyü ile Karadeniz sâhilinde kendi adını taşıyan körfezdeki İrva (Riva) Köyü arasında, İrva (Riva) deresi kenarında 120 evli, 600 nüfuslu, genişçe bir vâdîde kurulmuş gü...
Encyclopedia
BOZÂNE KÖYÜ CAMİİ
Beykoz kazâsının Mahmud Şevket Paşa nâhiyesine bağlı Bozhâne Köyünde, köy meydanında bir tepecik üstündedir. 1961 de mozayik döşenmiş olan avlusuna meydandan 30, arka tarafdan 9 basamak merdivenle çıkılır. Son cemaat yeri önünde cami duvarı ile dört kö...
Encyclopedia
BOZDOĞAN SU KEMERİ
Bir Roma eseridir; İstanbul’un Türkler tarafından fethinden evvelki su tesislerinden kalabilmiş olanlardan hemen en eskisini temsil eder. Büyük şehrin bir takım tepeler üzerinde toplanmış bulunmasından, bugünkü Fatih Camiinin bulunduğu beşinci tepeden ...
Encyclopedia
BOZDOĞAN KEMERİ SOKAĞI
Bayazıd Nâhiyesinin Süleymâniye Elmâruf ve Kalenderhâne Mahalleleri arasında sınır sokakdır; Darülfünun ve Vezneciler Caddelerinin birleşdikleri nokta ile Onaltımart Şehidleri Caddesi, Kovacılar Caddesi, Kirazlı Mescid Sokağı ve Kalenderhâne Mektebi So...
Encyclopedia
BOZDOĞAN
Eski cenk âletlerinden, yakından kullanılır ve elde tutularak hasmın üstüne savrulup indirilir “Gürz” ün türkçe adı; sâhibinin pençesine ve bâzu kuvvetine göre en hafifi üç okka ağırlığında demir bir “baş”, “topuz”, “gülle” ile bir sapdan ibarettir; sa...
Encyclopedia
BOZDOĞAN
Eski bir semt adı; Roma devrinden kalma Valens = Bozdoğan Su Kemerinin iki yanındaki sokakların kapladığı sâha; 1934 Belediye Şehir Rehberine göre Kalenderhâne, Kırkçeşme ve Hüsambey Mahalleleri içine düşer, meşhur târihî su kemeri hâlen bu mahallelerd...
Encyclopedia
BOZDOĞAN ARMUDU
İstanbul’da halk ağzı deyim: “Gaayet büyük, iri armud” mânasına fetihdenberi kullanıla gelmiş, zamanımızda unutulur gibi olmuşdur; bu mürekkeb ismin gaayet iri armudlara alem oluşu, bu meyvanın sapı ile beraber koparılıp satılması (armudun sapı, üzümün...
Encyclopedia
BOZCALI (Hatice Sabiha)
Türk resminin yüz akı kıymetlerden, sulu boyadaki fırçası eserleri görülmeden anlatılamaz sihir ve füsûna sahib, yağlı boyada bilhassa portre üstâdı, son on yıldanberi de İstanbul basınının en kudretli bir illüstratörü; bu İstanbul Ansiklopedisinin baş...
Encyclopedia
BOZAHÂNELER VAK’ASI
Dördüncü Sultan Mehmed devrinde ve Merzifonlu Kara Mustafa Paşa sadâretinde bir mâsumun öldürülmesi için kapatılmış bir rüşvet rezâleti vak’asıdır.
Bu pâdişah 1670 - 1671 arasında Türkiye’de içkiyi yasak etmiş ve bu yasak gereğince İstanbul’da bütün m...
Encyclopedia
BOZACI ZEYNEL SOKAĞI
Yukarı Boğazın Rumeli yakasında Yenimahallenin sokaklarından; 1934 Belediye Şehir Rehberinin 23 numaralı paftasında, Yenimahalle Caddesinin yukarı boğaza doğru bir devamı olan Karakütük Sokağı ile hattı fâsılında gösterilmişdir ki Yenimahalle vapur isk...
Encyclopedia
BOZCALI (Handan)
Mevhibei ilâhiye olan zekâsı ile görgü ve bilgisini bir hâlei zerâfet içinde toplamış ve İstanbulun eski mükellef kibar hayatının son mümessillerinden biri olmuş bir hanımefendi; dâhiliye nâzırı Memduh Paşa ile Zehrâ Nâreven Hanımın kızı, bahriye ümerâ...
Encyclopedia
BOZACI SOKAĞI MESCİDİ
Hadikatül Cevâmi şu mâlûmatı veriyor: «Bânisi Mukarrîzâde Elhac Hüseyin bin Mustafadır; kubbesi tekne tâbir olunan kâgir tavandır. Gecelerde bu sokak kapatılır, aslında üç tarafı çıkar yol iken iki tarafı kapatılmakla odalar olmuşdur. Bu mescidi şerifi...
Encyclopedia
BOZACI SOKAĞI
İsmine Hadikatül Cevâmide rastladığımız bir Galata Sokağının eski adıdır; bu meşhur eser, bu sokağı, kendisine nisbetle anılan «Bozacı Sokağı Mescidi» maddesinde zikrediyor, ve şunları yazıyor: «Geceleri bu sokak kapatılır, aslında üç tarafı çıkar yol ...
Encyclopedia
BOZACI ODALARI SOKAĞI
Cerrahpaşa Mahallesi (Fatih’in nâhiyesine bağlı) sokaklarından, Koca Mustafa Paşa Caddesi ile Davud Paşa Çeşmesi Sokağı arasında uzanır, bir araba rahat geçebilecek genişlikde, aslı kaba taş döşeli ise de uzun zaman bakımsızlıkdan toprak yok olmuş bir ...
Encyclopedia
BOZACI SOKAĞI
Kuzguncuk sokaklarından, 1934 Belediye Şehir Rehberinin 27 numaralı paftasında, Delikoç Sokağı ile Simitci Tâhir ve Ayçiçeği Sokakları arasında uzanır gösterilmişdir. Bir araba geçebilecek genişlikde kaba taş döşeli bir yoldur, ahşab ve kâgir karışık b...
626-650 / 831