Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BOZAHÂNELER VAK’ASI
Dördüncü Sultan Mehmed devrinde ve Merzifonlu Kara Mustafa Paşa sadâretinde bir mâsumun öldürülmesi için kapatılmış bir rüşvet rezâleti vak’asıdır.
Bu pâdişah 1670 - 1671 arasında Türkiye’de içkiyi yasak etmiş ve bu yasak gereğince İstanbul’da bütün meyhâne ve bozahâneler kapatılmışdı. Çılgın bir av düşkünü olan, bu yüzden de târihimizde Avcu Sultan Mehmed diye anılan pâdişah dâimî ikaametgâhını Edirne Sarayına nakletmiş, İstanbul’a yazları, pek kısa zamanlar için gelir gider olmuşdu.
Hicrî 1091 yılı zilkaadesinin onbirinci salı günü (3 aralık 1680), yine av kasdı ile Trakya’da Yapağcıdan Çorlu’ya hareketinde kendisine gizli bir ihbarda bulunuldu; vak’anüvis Râşid Efendinin kâydine göre yalnız bozahânelerin, o devirde yaşamış olan müverrih Fındıklılı Silâhdar Mehmed Ağa’nın kaydine göre meyhânelerin, İstanbul’da yine açılmaya başladığı bildirildi.
Hakikatde de sadrâzam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa meyhaneci ve bozahânecilerden büyük bir rüşvet almış, resmen izin verilmese dahi, meyhâne ve bozahânelerin açılmasına şimdilik göz yumulacağını bildirmişdi. İhbârı yapanlar da kendisini pâdişah gazabına getirmek isteyen düşmanları idi.
Pâdişah Çorlu’dan İstanbul’da Bostancıbaşı Kuşçu Mustafa Ağa’ya bir hattı hümâyun gönderdi keyfiyetin tahkikini, hakikati gizlerse aman verilmeyip ka...
⇓ Read more...
Dördüncü Sultan Mehmed devrinde ve Merzifonlu Kara Mustafa Paşa sadâretinde bir mâsumun öldürülmesi için kapatılmış bir rüşvet rezâleti vak’asıdır.
Bu pâdişah 1670 - 1671 arasında Türkiye’de içkiyi yasak etmiş ve bu yasak gereğince İstanbul’da bütün meyhâne ve bozahâneler kapatılmışdı. Çılgın bir av düşkünü olan, bu yüzden de târihimizde Avcu Sultan Mehmed diye anılan pâdişah dâimî ikaametgâhını Edirne Sarayına nakletmiş, İstanbul’a yazları, pek kısa zamanlar için gelir gider olmuşdu.
Hicrî 1091 yılı zilkaadesinin onbirinci salı günü (3 aralık 1680), yine av kasdı ile Trakya’da Yapağcıdan Çorlu’ya hareketinde kendisine gizli bir ihbarda bulunuldu; vak’anüvis Râşid Efendinin kâydine göre yalnız bozahânelerin, o devirde yaşamış olan müverrih Fındıklılı Silâhdar Mehmed Ağa’nın kaydine göre meyhânelerin, İstanbul’da yine açılmaya başladığı bildirildi.
Hakikatde de sadrâzam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa meyhaneci ve bozahânecilerden büyük bir rüşvet almış, resmen izin verilmese dahi, meyhâne ve bozahânelerin açılmasına şimdilik göz yumulacağını bildirmişdi. İhbârı yapanlar da kendisini pâdişah gazabına getirmek isteyen düşmanları idi.
Pâdişah Çorlu’dan İstanbul’da Bostancıbaşı Kuşçu Mustafa Ağa’ya bir hattı hümâyun gönderdi keyfiyetin tahkikini, hakikati gizlerse aman verilmeyip katlolunacağını bildirdi. Bostancıbaşı ağa da ihbârın doğru olduğunu yazdı. Sultan Mehmed bu sefer sadrâzama bir hattı şerîf yolladı, ve: «Fetvâ ile ve ferman ile içkiyi yasak etmişdim, meyhâne ve bozahâneleri kapatmışdım. İstanbul’da meyhâneler ve bozahâneler tekrar açılmış, ne sebeble izin verdin?» diye sordu.
Sadrâzam suçu kâhyasının üstüne attı (o devride sadâret kâhyaları iç işleri bakanı yerindedir); bu sefer: «Kâhyanı bana gönder» diye ikinci bir ferman geldi. Kara Mustafa Paşa, tâbir Fındıklılı Mehmed Ağanındır, «Kabağın kendi başına çatlıyacağını anladı, pâdişahla söyleşmek kolaydır» diyerek 6 aralık 1680 cuma günü sadâret kethüdası Hasan Ağayı sarayında habsettirdi, o gün gece yarısına kadar vâzifesini başkasına devredecek şekilde hesaplarını gördürdükten sonra bîçâre adamı boğdurttu, ve cesedini evine yolladı, ve pâdişaha: «Hattı hümâyun gelmeden önce ben onun cezâsını vermiş, boğdurtmuş idim» diye yazdı. Râşid: «Kendi nefsine fedâ ettiği Hasan Ağa’nın kesik başını rikâbı hümâyuna gönderdi» diye ilâve ediyor. Mesele de bu sûretle kapandı.
Her ne kadar ayrıca kaydedilmiyor ise de İstanbul’da açılan bozahâne ve meyhânelerin tekrar kapatıldığı âşikârdır (B. : Boza; İçki yasağı; Bostancılar; Mustafa Paşa, Merzifonlu Kara; Mehmed IV).
Bib. : Silâhdar Tarih, I; Râşid Tarihi, I.
Theme
Event
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM060186
Theme
Event
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 6, pages 3052-3053
See Also Note
B. : Boza; İçki yasağı; Bostancılar; Mustafa Paşa, Merzifonlu Kara; Mehmed IV
Bibliography Note
Bib. : Silâhdar Tarih, I; Râşid Tarihi, I.
Theme
Event
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.