Onyedinci asrın ilk yarısında yaşamış ünlü vezirlerden ve Dördüncü Sultan Muradın sadırazamlarından Bayram Paşanın hayır eserleri manzumesi ve türbesi, Hasekidedir, 1934 Belediye Şehir Rehberine göre (Pafta 11/51. no. mahalle) Kecihâtun Mahallesinde Ha...

Yakın geçmişde, Bayrampaşa Çayırı ve Bostanlarının şehir içinde bir mesîre olduğu zamanlar Büyükşehir halkı arasında bu bostan ve bağçelerde işleyen bağçıvanlar da bir şöhret olmuşlardı; Ahmed Rasimin kalemi ile İstanbulun edebi kütüğüne geçmişlerdir; ...

Bayram Paşanın medresesine vakfettiği kitapları, bilâhare Nuruosmaniye kütüphanesine nakledilmiştir. Fihristi yazma olup, kitaplar 1-73 numaralarda kayıtlıdır. Mükerrerleri ile birlikte cem’an 79 yazma eserdir. Bunlardan 44 numaralı “Er-Ravz ül-mi’târ ...

Onyedinci asrın birinci yarısında namlı vezirlerden, Dördüncü Sultan Muradın eniştesi, sonra en sâdık ve mahrem adamı, ve bu pâdişahın Bağdad seferi başında sadırâzamı; İstanbulda bir semt bu vezirin adına nisbetle anılır. İstanbulda doğdu, doğum târih...

Zamanımızın tâbiri ile İstanbul yüksek sosyetesinin yaz dinlenmesi, deniz eğlence ve sporları ve amatör balıkcılık meşgalesi için kurulmuş yeni bir mahalledir; Tuzla ile Gebze arasında bir yarım ada üzerinde olup mülki idâre bakımından İzmid Vilâyetini...

Ressam Bahriyeli Hüsnü Bey merhumun, büyük bir kısmı İstanbuhun en namlı âbidelerine tahsis edilmiş bir eseridir; müellif kendi gezi notlarına bâzı edebî parçalar ilâve etmiş, eserini kendi elinden çıkmış 70 kadar da tire resim ile süslemişdir. Öyle ta...

İş adamı, Tuzla-Gebze arasında geniş toprak sâhibi, Bayramoğlu Sâhil Mahallesini Kuran İba-Bayramoğlu Şirketinin iki ortağından biri; 1920 de Darıcada doğdu, babası çiftci ve mülk sâhibi, Millî Mücadeleye iştirak edenlerden, “Müdafai Hukuku Vatan Cemiy...

İstanbulda muhtelif tairkatlere aid kurulmuş tekkeler üzerine tek rehber Üsküdarlı Ahmed Münib Beyin “Mecmuai Tekâya” adındaki 16 sayfalık risâlesidir. Hicrî 1307 (M. 1889-1890) de basılmış olan bu risâlede yerleri, isimleri ve âyin günleri ile tesbit ...

Eminönü ilçesinin Kumkapu bucağı mahallelerinden; 1934 Belediye Şehir Rehberinin 3 numaralı paftasına göre güneyinde Marmara denizi, doğu, kuzey ve batısında da yine Kumkapu bucağının Şehsüvar, Çadırcı Ahmedçelebi ve Muhsine Hâtun mahalleleri ile çevri...

Eminönü İlçesinin Alemdar Bucağının Cankurtaran mahallesi sokaklarındandır. Akbıyık caddesi ile Cankurtaran sokağı arasında, iki araba geçecek genişlikde meyilli bir sokakdır. Akbıyık caddesi başından girildiğine göre, sağ kolda yeni adı ile Amiral Taf...

Bayramlarda karşılıklı tebrikler münasebeti ile erkeklerin sokağa dökülmesi, ve bilhassa bekâr hanlarında, bekâr odalarında oturan bekâr uşağı şehbaz yiğitlerin el öpmek, para, çevre, çamaşır, mintan gibi bayram hediyesi almak için efendi, ağa kapuları...

Bayram alayı, pâdişahların, Şeker ve Kurban bayramlarında ananevî merâsim ile bayram namazına gidib gelmeleridir. Tayyarzâde Atâ Bey “Enderun Tarihi”nde sarayda bayramlaşmayı ve bayram alayını şöylece anlatıyor ki tek ve itimad edilir kaynakdır: “Pâdiş...

Semt, mahalle sandıkları tulumbacılarının kendi semtleri, mahallelerindeki evleri bayram sabahları kapu kapu dolaşarak bayram bahşişi toplamaları İstanbula has, yer yüzünde başka yerde görülmeyen bir sahne, tulumbacılık hayatında da, yılda ancak iki de...

Birinci Cihan Harbinde küçük “Sultanhisar” torpidosunun topcu neferi iken Marmarada Sultanhisardan sekiz misli büyük bir düşman denizaltı gemisi ile çarpışıldığında tam isâbetli atışları ile deniz-altı gemisini batırmış ve çavuşluğa terfi etmiştir; aşa...

Abdülaziz devri sonlarında Tophâne serserilerinden miras yedi bir genç adamdır; memleketinin hatırı sayılır bir ağasının oğlu iken, babasının ölümü üzerine kötü arkadaşlarla düşüb kalkmış, bednâm olarak malını mülkünü satup İstanbula hicret etmiş, elin...

Muradpaşa civârında kendi adına nisbetle anılan Hacı Bayram Kaftânî Mescidinin bânisi; Hâdikatül Cevâmi Fatih Sultan Mehmedin kaftancıbaşısı olub mescidi yanında medfun olduğunu, kabir taşındaki rakamlı târihe göre hicrî 951 (M. 1544-1545)’de vefat ett...

Hicrî 1098 (Milâdî 1686-1687) de İstanbul Hamamcılar Kethüdası bulunan Derviş Şehrî İsmail Efendinin dellknâmesinde hal tercemesi kaydedilmiş on bir nefer namlı hamam uşağından biridir. Aşağıdaki satırları hal tercemesinden kısaltarak alıyoruz: İstanbu...

Geçen asır İstanbulunun halk hayatını renkli ve canlı destanlarda yaşatmış her ikisi de Üsküdarlı Vâsıf Hoca ile Âşık Râzinin tanıttığı bir sîmâdır; çok hünerli bir kalem ile roman kahramanı olabilir. Vâsıf Hoca zamanımızdan 70-80 yıl kadar evvel yaşam...

Bayram, İstanbul ağzının günlük sohbetinde zengin bir kelimedir. Zararı, kötülüğü, sıkıntısı sâdece nefsimize yüklenmeyüb cemiyeti ezen baskılar, zulümler, haksızlıklar karşısında teselli yollu: — İl ile gelen düğünle bayram!. deriz. Her hangi bir gafl...

Yılda iki dinî bayram, biri üç gün, îydi fıtır (Ramazan, şeker bayramı), diğeri dört gün, iydi adhâ (kurban bayramı) İstanbulda, asırlar boyunca yerleşmiş, an’anelere sâhib olmuş merâsım ile tes’id edilegelmiştir. Ayak takımından âyan ve eşrafa varınca...

Küçük Mustafa paşada, Hamam önünden geçen yol ile vakıf mekteb sokağının köşesinde idi, 1960 yılında yerinde bir tornacı dükkânı - atölyesi vardır. 1918 de Rizeli Hâfız Şevki tarafından açılmışdı; hâlen hayatda olup “Silan” soyadını taşıyan Hâfız Şevki...

Kanunî ölçülerde ve her boyda yünlü bayrak kumaşına renk baskısı ile Türk ve ecnebi bayrakları yapan, ve yalnız memleketimizin değil, Balkanlarla Yakın Doğunun en modern ve büyük bayrak fabrikası olub bilhassa memleketimizi âdî bezlerle gayrî nizâmî ba...

Değerli kütübhânecilerimizden, bu ansiklopedinin seçkin kalem arkadaşlarından; 1932 yılında Üsküb’ün Kalkandelen kasabasında doğmuştur. Babası Davut Efendi, annesi Vecihe Hanımdır; 1938 de İstanbul’a muhaceretlerinden bir yıl sonra, babası vefat etmiş;...

Şişli Bucağının Gazihalâskâr ve Şişli mahalleleri içinde Rumeli Caddesi ile Elhan ve Ekmek fabrikası sokakları arasında uzanır. Rumeli Caddesi tarafındaki başından girildiğine göre (1934 Belediye şehir rehberinin 18 numaralı paftası), Şâir Nigâr, Hacı ...