1-25 / 992
Ansiklopedi
ÂŞİREFENDİ KÜTÜPHANESİ
Sultanhamamı meydanından Âşir Efendi caddesine girildiği zaman solda, köşede ilk binadır. 1741 yılında (H. 1154) Reisülküttap Mustafa Efendi tarafından inşa ve tesis edilmiştir. Fakat, Âşir Efendi, kütüphaneyi tamir ve ihya ettiğinden onun adı ile anıl...
Ansiklopedi
ÂŞİREFENDİ CADDESİ
Ankara Çaddesiyle Sultanhamamı meydanı arasında üç araba rahat geçebilecek kadar geniş ve paket taşı döşeli Büyükşehrin zengin bir ticaret merkesinden geçen işlek bir caddedir. Aşağıda gezi notları 1946 yılında tesbit edilmiş idi.
Hocakasım köprü sokağ...
Ansiklopedi
ÂŞİR EFENDİ (Mustafa)
On sekizinci asır ulemasından, Şeyhülislâmların doksan üçüncüsü, İstanbulda 1729 (H. 1142) da doğdu; babası Reisülküttab Mustafa Efendidir. Sağlam bir medrese tahsili gördü. Henüz on beş yaşında iken ruus aldı. Mora Yenişehri, Bursa ve Mekke kadısı. 17...
Ansiklopedi
AŞI MEMURLARI MEKTEBİ
“Çiçek hastalığına karşı olan aşının Türkiyede hazırlanması için tesis edilmiş olan Demirkapıdaki Telkihhânede bu aşı yapılmağa başlandıktan sonra aşının halka tatbiki için aşı memuraları yetiştirilmesi de düşünülmüş ve bu maksatla müessesede dersler a...
Ansiklopedi
ÂŞİR EFENDİ (Hafız)
Geçen asır sonlarının en namlı hafızlarından; tekke âyinlerinde na’at, miraciye, camilerde mevlût okur, “Mevlûdu Hafız Âşir okuyormuş!” diye konuşanlar olurdu.
Abdülâziz devrinde Babıâli evrak müdürü, rütbeli ûlâma pâyeli, kudemâdan İsmet Beyin kızı i...
Ansiklopedi
ÂŞİR EFENDİ
Son orta oyuncularından zenneye çıkar bir sanatkâr, hayatıhakkında bilgi edinilemedi.
Ansiklopedi
ÂŞIKPAŞA SOKAĞI
Fatih kazası Fener nahiyesinin Müftüali mahallesi sokaklarındandır. Karadeniz caddesi ile Haliç arasında uzanır.
Karadeniz caddesi kavşağından girildiğine göre yol iki arabanın geçebileceği bir genişlikte toprak olarak başlar. Hafif bir meyille ufak b...
Ansiklopedi
ÂŞIKPAŞAZADE ÇEŞMESİ
Âşıkpaşa Camiinin sokak duvarı üzerinde kesme taştan klâsik üslûpta bir çeşmedir; yaptıran Âşık Paşa ahfadından Şeyh Ahmed Efendidir; On altıncı asır çeşmelerinin en güzel örneklerinden biri olmakla beraber teknesi kırılmış, lülesi koparılmış, susuz ve...
Ansiklopedi
ÂŞIKPAŞA CAMİİ VE ÂŞIKPAŞAZADE TÜRBESİ
Cibalinin üstünde, kendi adına nisbetle anılan semttedir. Bânisi, Âşık Paşa ahfadından Tarihi Âl-i Osman müellifi Derviş Ahmed Âşıkîdir; camii ceddinin adına hediye etmiştir; kesme taş minareli ve yine kesme taştan dört duvar üzerinde bir kubbeden ibar...
Ansiklopedi
AŞIKLARMEYDANI CADDESİ
Beyoğlu kazasının Kasımpaşa nahiyesi sokaklarından. Yahyakâhya mahallesini hemen boydan boya kateder. Beyoğlu ile Kasımpaşa iskelesi arasında en kısa yoldur denilebilir. Kasımpaşadan gelindiğine göre üç dirsek yaparak evvelâ hafif ve sonra gittikçe dik...
Ansiklopedi
ÂŞIKLARYOLU FACİASI
1946 sonbaharında yekdiğerini seven iki gencin ölümüne varmış bir faciadır ki, bilhassa faciaya sahne olan Büyükadada derin bir teessür ve heyecan uyandırmıştır. Büyükadada Karanfil sokağında 58 numaralı evde oturan Büyükada Belediyesi muhasebe bürosu ...
Ansiklopedi
ÂŞIK (Tektelli Sazşairi Cemal)
Zamanımızın şöhretlerinden bir kalender; halk arasında Âşık Cemal diye tanınmış olup, lâkabını soyadı olarak tescil ettirmiştir. 1875 e doğru İstanbulda doğmuştur; müteaddit zevceleri ve bunlardan doğmuş birçok çocuğu olan Evkaf Baş Mümeyyizi Trabzonlu...
Ansiklopedi
ÂŞIK (Tahsin)
1946 şubatında Beykozda aşk yüzünden işlenmiş bir cinayetin failidir; bu facıa İstanbul gazetelerine şöyle aksetmiştir:
Beykozda “aşk” adına bir cinayet işlenmiş, bir işçi sevgisine mukabele etmiyen namuslu ve evli genç bir kadının kanına girmiştir.
Ka...
Ansiklopedi
AŞHÂNE SOKAĞI
Eyyubun Nişancımustafapaşa mahallesi sokaklarındandır; Ahmedçelebi sokağı ile Abdürrahmanşerefbey caddesi arasında uzanır. Mukavves dirsekli bir sokaktır. Ahmedçelebi sokağı kavşağından yüründüğüne göre, sağa kıvrılan mukavves dirseğe kadar kaba taş dö...
Ansiklopedi
AŞI BOYASI (Kırmızı)
Kırmızı ve sarı (ocre rouge, ocre jaune) iki çeşit olup, kırmızı aşı boyası, İstanbulun ahşap yapı devrinde en makbul ev boyası olmuştur; ki bu satırların yazıldığı sırada, Büyükşehrin siması süratle değişirken, aşı boyalı ahşap evler de pek azalmış bu...
Ansiklopedi
AŞCIYAN (Bedros)
Namlı Ermeni gazinocu ve meyhanecilerden; Çenberlitaştaki küçücük dükkânı bilhassa Basın mensuplarının uğrağı olmuş, Bedros da kalem ve fikir adamlarına hizmeti, kazanç kaygusundan tamamen sıyrılarak kendisine bir şeref bilmiştir. Hoş sohbet, tatlı dil...
Ansiklopedi
AŞCIYAN (Mikayel)
Osmanlı tarihi hakkında birkaç eser bırakmış bir müellifdir. Ondokuzuncu asrın ortalarında doğmuştur. Patrikhane Tedrisat Heyetinin tavsiyesi üzerine, 1886 da, Ermeni mekteplerinin ihtiyacı için 127 sahifelik bir “Osmanlı Tarihi” adiyle yeni bir eser d...
Ansiklopedi
AŞCIYAN (Aram)
Ermeni matbaacı ve gazetecisidir. 1855 de Gedikpaşa’da doğmuş ve 1909 da Kadıköy’de vefat etmiştir.
1878 de Sümbüllü Han’ın zemin katında ve bilâhare Yusufyan Hanında birer matbaa açmıştır. Bir müddet de “Aşçıyan ve şeriki” namı altında Eğya Dındesyan’...
Ansiklopedi
AŞCI OYUNU (Karagözde); KARAGÖZÜN AŞCILIĞI
Karagöz aşcı Bolulu Memiş Ustanın yanında aşçı çırağı oluyor. Dükkâna külhâni ile Yahudi malzeme getiriyorlar. Sonra aşçıya gelen müşteriler Mösyö Karolin, Tiryaki, Mestan Ağa ve yaşmaklı bir hanım.
Bir gün bir tesadüf eseri olarak yaşmaklı bir hanım a...
Ansiklopedi
AŞÇI İSKAMBİLİ
Bir kâğıt oyunudur, karışık hesapları, ,zekâya dayanan incelikleri olmadığı, herkes tarafından kolaylıkla öğrenildiği ve umumiyetle işçi ve amele ve esnaf kahvehânelerinde oynandığı için İstanbul ağzında bu adı almıştır. Konçina denilen üçlü, dörtlü, b...
Ansiklopedi
AŞÇILAR VAK’ASI
Hicrî 1000 yılı zilkadesinde (1592 ağustosunda) Büyükşehirde meraklı dedikodular uyandırmış bir vak’adır. Saray aşçılarından biri sarhoşluk halinde bir yoldaşına tabanca çekmiş ve kundağı ile vurmağa başlamış; beriki de tavuk temizliyormuş, elinde bıça...
Ansiklopedi
AŞCI DEDENİN HÂTIRALARI
Aşçı Dede lâkabiyle mâruf Kandillili Hacı İbrahim Bey adında bir İstanbullunun, cemiyet ilmi ve tarih bakımından fevkalâde kıymetli, has mânada orijinal hâtıra defterleridir ki, İstanbul Üniversitesi kütüphanesinde Türkçe yazmalar arasındadır; biri nok...
Ansiklopedi
AŞÇI GÜZELİ
Son yeniçerilerden halk şâiri ve Çardak Yeniçeri Kolluğu çorbacısı Galatalı Hüseyin Ağanın şehrengiz yollu yazdığı destan mecmuasında güzelliğini övdüğü bir esnaf civanıdır. Şâir yirmi dört kıt’alık bu destanında güzelliği ile İstanbulda zamanının şöhr...
Ansiklopedi
AŞÇIBAŞININ EVİ
Üçüncü Selimin sırkâtibi Ahmed Efendinin aşçıbaşısı olup adı tesbit edilemiyen zatın evi ki, Bozdoğankemeri altında idi; Vak’ai Selimiyede bu hükümdarın bendegânı öldürülmek üzere tâkib edilirken Ahmed Efendi bu evde saklanmıştı; ev ihtilâlciler tarafı...
1-25 / 992