“Osmanlı İmparatorluğunun son devrinin siyâset hayatına atılmış askerlerinden; Mısırlı Prens Mustafa Fâzıl Paşanın mühürdarı Ali Necib Efendinin oğludur; 1860 da Kahire’de doğdu, âilesi soyca İstanbulludur; 1879 da Mühendishâneden topçu zâbiti olarak d...

İngilizleşmiş bir İstanbul’lu Türk; hayatı hakkında aşağıdaki satırları 3 ağustos 1963 tarihli Hürriyet Gazetesinden alıyoruz: “İstanbul Lisesi mezunu milyoner İngiliz işadamı Ferid Hikmet 24 tonluk özel yatı Janet Susan ile İstanbul’a gelmişdir. 1936 ...

İstanbul’un, dolayısı ile Türkiye’nin, günlük olaylar üzerine resimler çekmiş ilkg azete, basın fotoğrafçısı; ondan önce resimli gazete ve dergilere fotoğrafhânelerden tedârik edilen bina, gemi, manzara resimleri, portreler ve Avrupa basınından alınan ...

Geçen asır sonları ile asrımız başında yaşamış Sâdiye tarikatı şeyhlerinden, şâir; 1283 (M. 1866 - 1867) de Yunanistan’da Yenişehir Fenel kasabasında doğdu; oradaki Sâdiye Dergâhı şeyhi Mehmed Vehbi Efendinin oğludur; 1297 de (M. 1880) Yenişehirin Yuna...

Asrımız başlarında Sirkecide Hamidiye Caddesinde namlı bir şekerci - dondurmacı; 14 Temmuz 1903 tarihli Tercemânı Hakikat Gazetesinde şehir haberi şeklinde şöyle bir ilânı vardır: “Hayli zamandan beri san’atında mehâret ve mesleğinde istikaameti ile um...

Geçen asır sonlarında ve asrımız başında yaşamış ve gür sesinin güzelliği ile tanınmış bir müezzin ve Zâkir; Hasköyde Kumbarahâne Camiinin müezzinbaşısı idi, ayrıca Eyyubsultan Camii Kebirinin salâcısı idi; 1915 de vefÂt etti, Eyyubsultan da defnedildi...

Geçen asrın ikinci yarısında ve asrımız başında yaşamış bir hattat ve yazı hocası; 1858 de İstanbul’da doğdu, Şâbanî tarikati şeyhlerinden Necib Efendi’nin oğludur. Sibyan mektebinde okudu, husûsî olarak arabca ve farsca öğrendi ve yazı meşk ederek icâ...

Kadıköyü2nün Tâlimhâne semti yollarından; Nakıl Sokağı ile Yeldegirmeni KaakrolhÂne Caddesi arasındadır; Tâlimhâne Caddesi ile dörtyol ağzı yaparak kesişir ve bir isimsiz sokak ile kavuşağı vardır (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 29/Tâlimhâne). Nası...

Kaanun virtüozu, orkestra şefi; 1906 da İstanbul’da doğdu, daha küçücük çocuk iken fevkalâde musiki istidadı gösterdi. Türk Musikisi öğrendi ve kanun virtüozu olarak tanındı. 12 yaşında en iyi kanun çalan Türk olarak ün yaptı. 16 yaşında operet besteli...

Ünlü mâliyeci ve matematik muallimi; 1871 de İstanbul’da doğdu, Trabulusgarb reji müdürlüğünde bulunmuş Suad Bey isminde bir zâtın oğludur. Babasını küçük yaşda kaybetmiş, Darüşşefaka’da okumuş, tahsil ve terbiyede titizliği ile meşhur bu mektebi 1890 ...

1882 ile 1885 arasında İstanbula gelmiş genç bir arab asılzâdesi; altı ay kadar devrin kalender şâiri Tophâne kâtiblerinden Âşık Râzinin Üsküdardaki evinde misâfir olmuşdur; Râzi: “Âteşin zekâya sahib, hâfızasında arab şâirlerinin en büyüklerinden birk...

Çatalca’da Ferhad Paşa Camiinin önünde ve sed üzerindedir; cami ile beraber yapılmış klâsik üstübde güzel bir çeşme olup kitâbe taşı kemer içinde ve ayna taşı üzerindedir; kitâbesi şudur: “Sâhibül hayrât vel hasenât Ferhad Paşa rûhiyçün el fâtiha, sene...

Çatalca’da, kasabanın göbeği denilecek bir mevkidedir; bânisi onaltıncı asrın ünlü vezirlerinden sadırâzam Ferhad Paşa’dır, binâ da asrın büyük sanatkârı Koca Mimar Sinan Ağanın eseridir. Kasabanın kurulduğu bir dağ sırtı eteğinde yapılmış olup önünden...

On altıncı asır vezirlerinden; Mustafa adında İstanbul’lu bir zâtın oğlu idi, Korucubaşılık, Yeniçeri ağalığı yapmış; Kanunî Sultan Süleymanın oğlu Şehzâde Mehmedin kızı ile evlenmişdi; Bayazıdda Eski saray karşısında kendilerine mahsus yaptırılan büyü...

Onaltıncı Yüzyılın ikinci yarısında ünlü Osmanlı vezirlerinden; Üçüncü Sultan Murad ile Üçüncü Sultan Mehmed zamanlarında iki defa sadırâzam oldu! Arnavud asıllıdır, “Kara Ferhad Paşa” diye de anılır; memleketinden çocukluğunda devşirme oğlan olarak ge...

Onaltıncı Yüzyıl sonu mîrimiranlarından; sarayın bostancı ocaklarından Hamlacılar (Kayıkcılar) Ocağından yetişmiş, bostancıbaşı olmuş, saraydan mîrimiranlık (paşalık) ile çıkarak bir ara Tunanın öteyakası muhâfızlığında bulunmuşdu. (B.: Bostancı, Bosta...

Geçen asrın ilk yarısında yaşamış bir Ermeni saz şâiri, asıl adı bilinmiyor; Ermeni harfleri ile Türkçe olarak kaleme aldığı “Hûbânı Cânım İstanbul” nâmında bir eseri vardır ki müellif kalemi ile el yazması ve tahmin ediyoruz ki yegâne nüshası kütabhân...

Fatih ilçesinin merkez nâhiyesinin Hüsambey Mahallesinin yollarından; Naciömerpaşa Sokağı ile Ferhadağa Mekteb Sokağı arasında tek dirsekli bir sokakdır (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 6/65). Bir araba rahat geçecek genişlikte, kabataş döşelidir; i...

Fatih İlçesi nahiyesinin Hüsambey mahallesi yollarından, Naciömerpaşa Sokağı ile Ferhadaağa Sokağı arasındadır (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 6/65). Bir araba rahat geçebilecek genişlikde, kabataş döşeli, yaya kaldırımlı bir sokakdır; ikişer üçer ...

Zamanımızda yeri arsa hâlinde yıkılmış ve kiliseden çevrilme bir mescid olan Sekbanbaşı Mescidinin vâkıfı. Fatih Sultan Mehmed devri yeniçerilerinden olup ocakda sekbanbaşılığa kadar yükselmiş olan Ferhad Ağanın kabrinin nerede olduğu bilinmiyor (B.: S...

Hicrî 1289 (M. 1872) yılında basılmış “Letâifi Elgaz” adlı müellifi meçhul bir bilmece risâlesinin bizdeki nüshasının 16 ve 17. sayfalarının çerçeve içinde bulunan methinin etrafına el ile yazılmış manzum ve mensur bir nota göre İstanbul’da fes kalıpcı...

İstanbul’da ondokuzuncu yüzyıl sonlarında Ömer Ağa adında birinin kölesi, genç yaşında ölümüne devrin ünlü şâirlerinden Sürûrî şu tarih kat’asını yazmışdır: Abdi memlûki Ömer Ağanın Genc iken göçdü cihandan feryâd Tilhii hicr ile târih didi “Cânı şîri...

“Onaltıncı asır vezirlerinden Koca Kasım Paşanın azadlı kölesi, Kasımpaşa’da Karanlık Mescidin bânisi (B.: Karanlık Mescid); hacca giderken yolda ölmüşdür; mescidin mihrabı önündeki kabir akrâbasından bir zâtındır” (Hadikatül Cevâmi).