1026-1050 / 1070
Encyclopedia

ÇOBAN ÇEŞMESİ
Uzakça kaynaklardan şehirlere kasabalara su getirten hayır sâhibleri kırlarda da çobanlar için bir çeşme yapdıra gelmişlerdir, ve bu çeşmeler halk ağzında “Çoban Çeşmesi” denilmişdir. İstanbul civârında da pek çok çoban çeşmesi vardır.
Encyclopedia

ÇOBAN ÇAVUŞ KÜLHANI SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Eminönü Kazâsının Kumkapu Nâhiyesinin Nişanca mahallesi sokaklarından; Şeyh Şâmil Sokağı ile Nişanca Bostanı Sokağı arasında bir aralık sokakdır (adı geçen rehberde pafta 3, mahalle numarası 32); yerinde, kapu numaral...
Encyclopedia

ÇOBAN (Mustafa)
1964 yılında 24 yaşında fabrika işçisi bir kaatil; büyük şehrin ayak takımı arasında bediî ve fikrî meşgale yoksulluğu dolayısile günlük hayatın tek kıymeti ve zevki cinsî duygu ve hırslardır ve bu yüzden İstanbulda, usta kalemler elinde roman konusu o...
Encyclopedia

ÇOBAN (Neş’et)
Merdivenköylü Neş’et Pehlivan diye meşhurdur; greko - romen usulûnde güreşen ilk pehlivanlarımızdan; hicrî 1296 (milâdî 1879) da Merdivenköyünde doğdu (İstanbulda Anadolu yakasında büyük bektâşi tekkesi ile meşhur köy; eski adı Merdivenli Köyü; B.: Mer...
Encyclopedia

ÇOBAN BABA
Asıl adı Musadır, bir bektâşi babası, Balkan Harbinde hayli yaşlı olarak Ergiriden muhacir gelmiş ve Merdivenköyü tekkesinde yerleşerek tekkenin çobanlığını yapmışdır; hiç evlenmemiş, cemal âşıkı, gönül ehli bir kalender idi; 1929 da ölmüş ve tekeknin ...
Encyclopedia

ÇOBAN CİVANI
Kalender meşrep şâirler tarafından “Şehrengiz” adı verilen manzum risalelerle medhedilen esnaf güzelleri arasında çoban civarlarına da rastlanır; şehrengiz yollu yazılmış “Hûbannamei Nevedâ” adını taşıyan manzum mecmuada çoban civanı şu beyitlerle övül...
Encyclopedia

ÇİZMELİ
Galatanın büyük ve namlı gedikli meyhânelerinden biri (B.: Gedikli Meyhâneler; Meyhâne); İkinci Sultan Mahmud zamanında Enderunda Çuhadar Ağalıkda bulunmuş ve sonra Hekimbaşı Behçet Efendi dâmad olmuş Râsih Ağa “Şevkiye” isimli manzûmesinde bu meşhur m...
Encyclopedia

ÇİZME PARASI
Başda yeniçeriler kanun gereğince kapukulu askerlerine senede bir defa verilen çizme bedelinin adı.
Encyclopedia

ÇOBAN
“Türkçe isim. Koyun ve sürülerini otlatan, sığırtmaç.” (H. Kâzım, Büyük Türk Lûgatı”; İnek’in öküzle karışması, keçinin ve mandanın da çoban nezareti ile bakılan hayvanlar olduğuna göre yukarıdaki tarif noksandır; “ehlî hayvan sürülerini otlatan” demek...
Encyclopedia

ÇOBAN (Hüseyin)
1955 de hortlamış ve 1960 dan sonra alabildiğine dal budak salmış kabadayılık denilen şehir şekaavetinin kurbanlarından 27 yaşında bir kahvehâne uşağı; 1964 yılı başında Taksimde Bekâr Sokağındaki Şark Kahvehânesinde ocakçılık yapıyordu; aslı Erzurumlu...
Encyclopedia

ÇOBAN (Mehmed)
İkinci Cihan Harbinden önce Atatürk devrinin ünlü pehlivanlarından, millî forma ile Türkiyeyi temsil etmiş sporculardan; hakikaten çobanlıkdan gelmişdir; soy adı kanunundan evvel Çoban Mehmed Pehlivan diye şöhret bulmuşdur. Uzun boylu, iri yarı vücud y...
Encyclopedia

ÇİZMELİ
Geçen asır sonlarında yaşamış ve güzelliği ile şöhret bulmuş bir İstanbul bıçkını; Üsküdarlı halk şâiri Âşık Râzi tarafından şu manzume ile övülmüşdür:
Kırk yıl İstanbulu gezdim gezeli
Hele meşrebimce seçdim güzeli
Bir serkeş haylâzı hümâ pervazı
Bıç...
Encyclopedia

ÇİZMECİLER TEKKESİ MESCİDİ
Kabataş civârında idi; 1864 den evvel yıkılmış, yeri arsa halinde idi; kaydettiğimiz 1864 tarihinde kitâb hâlinde basılmış olan Hadikâtül Cevâmi bu mescid hakkında şu malûatı veriyor:
“Bu mescid fevkaanîdir, bânisi Çizmecibaşı Bedreddin Mahmud Ağa nam...
Encyclopedia

ÇİZMECİLER TEKKESİ
Kabataşda bir halveti tekkesi idi, mescidi ile beraber hicrî 904 (m. 1498-1499) da Çizmecibaşı olan Bedreddin Mahmud Ağa tarafından yaptırılmış, bânisinin kabri tekke kapusunun karşısında idi (B. : Çizmeciler Tekkesi Mescidi); bu tekkenin âyin günü paz...
Encyclopedia

ÇİZMELİ
Geçen asır başında yaşamış kalyoncu bıçkınlarından bir delikanlı olub Hazîneli Küçük Kadri Ağanın bir şarkısından yalnız lâkabı ile tanılıyor; şarkı şudur:
Semti Tersânede gördüm güzeli
Kalyoncudur şûhi şehbaz Çizmeli
Kuşağından özge sarmalı beli
Kaly...
Encyclopedia

ÇİZME KAPUSU
Topkapusu Sarayında Birinci Avluda bir kapu idi, hâlen mevcud değildir; Bâbı hümâyundan girince sağ tarafda idi, bu Çizme kapusundan öte, Cebehâne Meydanına doğru yokuş aşağı bir yol inerdi; yine bu Çizme Kapusunun solunda Orta Kapuya doğru bir duvar u...
Encyclopedia

ÇİZMECİ MENZİLİ
Ok Meydanında kemankeş pehlivan mevzilerinden biri, “Çullu poyraz” menzili de denilirdi; bu menzilde muhtelif tarihlerde ok atmış ve rekor taşları dikmiş namlı kemankeşler şunlardır : Yaycı Dâvud, Çizmeci Dâvud, Arabzâde İbrahim, Karga Mustafa, Börekçi...
Encyclopedia

ÇİZEL (Hasan Hayri)
Ressam, resim muallimi; hamâsî tabloları ile pek kıymetli tablo ressamı, yine tabloları ve bilhassa hepsi ayrı güzellikde binlerce eskizi ile büyük İstanbul ressamı; 1891 de Dimetoka’da doğdu, oranın eşrâfından Mehmed Emin Efendinin oğludur. İptidaî ve...
Encyclopedia

ÇİZME, ÇİZMECİLER
Çizme, ayağı bacak ile beraber örtüb koruyan ayakkabı; koncu baldıra, hattâ diz kapağına kadar çıkan uzun konçlu ayakkabı.
Sokaklarının çamuru ile meşhur eski İstanbulda her tabaka halk ve asker için kış ayakkabısı idi; baldırı çıplak güruhu müstesna, ...
Encyclopedia

ÇİZMECİ BABA
Babam “Mir’atı İstanbul müellifi Mehmet Râif Bey merhumun evrâkı metrûkesi arasında bir kayde göre Eyyubdaki kabri halk tarafından bu isimle anılır ve kabrine adak mumlar dikilir o yedinci asırda yaşamış bir çizmeci ustasıdır; asıl adı Ahmed olub gülşe...
Encyclopedia

ÇİZGEN (Abdullah)
“Ressam; 1908 de doğdu; İstanbul Sanayii Nefise Mektebinin 1934 mezunlarındandır; Feyhaman atölyesine devam etmişdir; Topkapu Sarayı Müzesi ressamı ve Güzel Sanatlar Birliği âzâsındandır. Bâzı eserleri: Huzur (Konyada Mevlâna Türbesinde), Yeşil Kubbe (...
Encyclopedia

ÇİZMECİ CİVANI
Kalender meşmeşreb şâirler tarafından “Şehrengiz” adı verilen manzum risâlelerle medhedilen esnaf güzelleri arasında Çizmeci civanlarına da rastlanır; şehrengiz yollu yazılmış ve “Hûbannâmei Nevedâ” adını taşıyan manzum mecmuada Çizmeci Civanı şu beyit...
Encyclopedia

ÇİZMECİLER KÂRHÂNESİ
İstanbulda Ağa kapusunda yeniçeri ocağının çeşitli ihtiyaçlarını karşılayan otuzdan fazla imalâthâne vardı ve o eski dervişlerin ağzı ile bu imalâthânelere “kârhâne” denilirdi; bunlardan biri de çizmeciler kârhânesi, bir çizme atölyesi idi; H. 1175 (mi...
Encyclopedia

ÇİZMECİ
Pâdişah sayfiye göçüne çıkdığında Enderunu Hümayûnda Kiler yahud Seferli koğuşlarından seçilen bir zülüflü ağanın unvanı; bu delikanlıyı Rikâb Başçuhadârı Ağa seçerdi ve delikanlının bu vazifesi o göç süresince devam eder ki pâdişâhın çizmesini muhafaz...
1026-1050 / 1070
