801-825 / 831
Encyclopedia
BOĞOS (Kağızmalı)
Tarihî yazılariyle tanınmış bir rahiptir. Patrik Zakarya Piskopos Kağızmanlı’nın (1719 - 1799) biraderinin oğludur. Doğduğu ve öldüğü tarihler malûm değildir.
Tarafından zayılan mezkûr Patriğin biyografyası 1900 sıralarında meydana çıkmıştır. İşbu ter...
Encyclopedia
BOĞOS (Uskur)
Geçen asır sonlarında yaşamış dama oyunu şampiyonlarından; Kumpadan Bakırköyüne kadar uzanan Marmara kıyısı sâkinlerinden olup semti kesin olarak tesbit edilemedi; ermeni asıllı bir balıkçı - kayıkcıdır. Gencliğinde yaman bir yüzücü imiş, kışın dahi or...
Encyclopedia
BOĞMAK
Hâneberduş pırpırılar, külhâniler argosunda hîle ve çeşidli dek, düzenle, oyunla birinin parasını, değerli bir şeyini elinden almak; bilhassa kumarhânelerde, bitirim yerlerinde (B.: Bitirimyeri) birisini soymak; misâller:
— Herif kalın (zengin), Bursa...
Encyclopedia
BOĞUNTU YERİ
Halk ağzı deyim; 1 — Hîleli oyun vâsıtaları ile gelen toy, yabancı kumarbazların soyulduğu kumarhâne, içinde kumar oynatılan kahvehâne.
2 — Fâhiş târifeler ve türlü yollarla müşterilerden soyarcasına para alınan eğlence yerleri, içkili sözde lüks loka...
Encyclopedia
BOĞUK BALIK
Balıkçı ıstılahı; başı ağın iplerine sarıldığı için veyâ ağın içinde bulunan daha büyük balıkların dişlerinde ezilerek ölü avlanan balık.
Bibl.: K. Deveciyan, Balık ve Balıkcılık.
Encyclopedia
BOĞÇACI KADINLAR
Elbîselik, çamaşırlık kumaş, baş örtüsü dülbend ve grep ve çeşidli kadın eşyası ile yatak ve yorgan çarşafları ve yorgan yüzü gibi şeyleri, boğça hâlinde sırtlanıp taşınabilecek küçük denklerle ev ev gezdirip satan kadınlar (Büyük Türk Lûgatı).
İstanb...
Encyclopedia
BOĞÇACI
İstanbulun eski mahalle hayatında bir tip; orta halli, kapusunda bir uşak tutub bestelemeyen âilelerin harem takımı çarşı hamamına gideceği zaman, hamam boğçalrını, küçük bir ücret karşılığı, mahallenin fakir çocuklarından bir oğlanın kultuğuna verip t...
Encyclopedia
BOĞDAN SARAYI
Bu târihî yapı hakıknda aşağıdaki satırları Türk Ansiklopedisinden alıyoruz: “Haliç Feneri ile Karagümrük arasındaki sâhada olduğu bilinen ve Boğdan voyvodalarına tahsis edilmiş saray. Bugün, aslında eski bir Bizans kilisesi olan husûsî şapelinden başk...
Encyclopedia
BOĞÇA BAHÂ
Tanzimatdan evvelki devirde, vâlilerin ve taşradaki sair büyük memurların İstanbuldaki devlet ricâline, bunların arasında da, bilhassa himâyeleri sâyesinde memûriyet aldıkları zâtlere gönderdikleri ve bir nevi rüşvet olan paranın adı.
Bu deyim de açık...
Encyclopedia
BOĞAZ KESEN KALESİ, RUMELİ HİSARI
Rumeli Hisarı, esas itibâriyle, burçlarla tahkim edilmiş ve en büyük genişlikleri, yuvarlak hesap, şimâlden cenuba doğru, 250 metre ve doğudan batıya doğru 125 metreyi bulan bir ihâta duvarından terekküp eder. Bu sâha, denize doğru dik bir meyille inen...
Encyclopedia
BOĞÇA
Halk ağzında, ve hâlen yazı dilimizde de “Bohça” şeklinde telaffuz edilir ve yazılır; “Boğmak” kökünden isim; Lehçei Osmanî: “uçları bir yere getirilmiş sargı”, Büyük Türk Lûgatı: “dört tarafından sarılıp bağlanmış eşyâ; ufak ve elde, koltukda götürüle...
Encyclopedia
BOĞAZKESEN TULUMBA SANDIĞI, BOĞAZKESENLİLER
Tophâne ile Beyoğlu arasında bu adı taşıyan semtin mahalle yangın tulumbası sandığı, ve bu sandığın uşakları, omuzdaşları (B.: Tulumbacılık, Tulumbacılar); koğuşlarının yeri tesbit edilemedi. Yetişib büyüdükleri, yâhud genç yaşda gelib de yerleşdikleri...
Encyclopedia
BOĞAZ KALELERİ YAMAKLARI; BOĞAZ KALELERİ YAMAKLARININ ÜÇÜNCÜ SULTAN SELİME KARŞI AYAKLANMA VAK’ASI
Karadeniz ile Marmara arasında İstanbul Boğazının yukarı kısmındaki kalelerde bulunan muhâfızlara kadimden beri “yamak” adı verilirdi; hepsi Karadeniz yalısının laz uşakları idi; yazarların dâimâ târif edegeldiği üzere câhil, mutaassıb anud, kavgacı in...
Encyclopedia
BOĞAZKESEN CADDESİ
Şehrin en işlek ana caddelerinden biri olub Tophâneden Beyoğluna doğru uzanır; Beyoğlu Merkez nâhiyesinin Tomtom ve Firuzağa, Galata nâhiyesinin de Kılıçalipaşa ve Hacımimi mahalleleri arasında bir sınır yoldur. Tophâneden Beyoğluna doğru dikce bir yok...
Encyclopedia
«BOĞAZİÇİ YALILARI»
Çağdaş türk edebiyatının pek seçkin bir sîmâsı ve has mânâsı ile bir İstanbul Efendisi, bir İstanbul kibarı olan Abdulhak Şinasi Hisarın tam salâhiyetli kaleminden çıkmış bir eser; «Varlık Cep kitabları»nın 122 incisi olarak 1954 yılında basılmış ve ne...
Encyclopedia
BOĞAZİÇİ YALILARI
Fetihden sonra Türk İstanbulun has sanat damgalarından biri, Boğazda, Haliçde ve Marmarada, deniz ile dudak dudağa inşâ edilen ve “Yalı” adı altında toplanan meskenlerdir; sâhibinin mevkî ve servetine göre bunlar, “lebideryâda” küçük bir balıkcı evinde...
Encyclopedia
BOĞAZİÇİ ŞİİRLERİ
Hikmet Şinasi Önol’un bu ismi taşıyan bir derlemesi vardır; bu kitab 1942 de Cumhuriyet Matbaasında basılmış ve ayni yıl içinde Uğur Kitabevi tarafından yayınlanmışdır. 14X20,5 santim eb’adında 96 sayfa olan bu derleme kitaba yazıları alınan şâirler şu...
Encyclopedia
BOĞAZİÇİ VAPURU (66 numaralı)
Şirketi Hayriyenin çift uskurlu vapurlarının en güzellerinden, en yollu gemilerinden biri; 65 numaralı Sarayburnu Vapurunun eşidir, İngilterede inşâ edilmişler ve 1910 senesinde hizmete girmişlerdir, hâlen de Denizcilik Bankasının forsu altında hizmete...
Encyclopedia
BOĞAZİÇİNE KAZAK KORSANLAR TECÂVÜZÜ
İstanbul Boğazının yukarı kısımda Dördüncü Sultan Muradın lebideryâda iki yeni kale yapdırarak Boğazın türkler tarafından ilk defa olarak tahkimine sebeb olan vak’adır. Müverrih Naîmâ Efendi hâdiseyi şöylece kaydediyor:
“Don kazağı Karadenizi boş bulu...
Encyclopedia
“BOĞAZİÇİ, YAKINDAN”
Edîb ve diplomat, büyük elçi merhum Rûşen Eşref Ünaydının bir eseri; bizde lüks sayılan kalın parşömen kâğıd üzerine, 1938 yılında Çituris Matbaasında basılmışdır;
14X20 santim eb’adında 148 sayfalık bir kitabcık olub o tarihde 75 kuruş fiat konmuşdur....
Encyclopedia
BOĞAZİÇİNDE SEYRÜ SEFER
Yazlı kışlı Boğaziçinde oturanlar, onsekizinci asır sonlarına kadar, Boğaziçi köylerinin balıkcı ve bağçıvan halkı idi, İstanbula işleri ender düşerdi, yılda bir defa dahi İstanbula gitmeyenler pek çokdu. Denizin balık nîmeti ve bağlarla bağçe ve bosta...
Encyclopedia
BOĞAZİÇİNDE TANKERLER ÇARPIŞMASI VE İNFİLAKLI BÜYÜK GEMİLER YANGINI FÂCİASI
Boğaziçinde zamanımıza kadar bir benzeri görülmemiş bir deniz kazası; yabancı bayraklar taşıyan iki büyük tankerin çarpışması neticesi korkunç bir infilâk ile başlayan, ve günlerce devam ederek Boğaziçi köyleri ile İstanbul Limanını tehdit etmiş olan b...
801-825 / 831