Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Tahmis Kahve Ocağı hakkında kupür
TAHMİS KAHVE OCAĞI – Leblebi ve nohut gibi taneli erzaka araplar Prummas derler; bu gibi mevadı dökerek ezmeğe de tahmis denilir. İstanbuldaki meşhur çarşıya ecdadımız tahmis adını bu münasebetle vermişlerdi.
Kahve değirmenlerinin çıkmasından evvel, tüccar ve ahaliden çekirdek kahve alanlar, kavurduktan sonra kahveleri tahmis çarşısına götürüp buradaki dibeklerde döğdürürlerdi.
On yedinci asır ortalarından itibaren bütün İstanbul esnafı gibi kahve dibekçileri de yeniçeri ocağı yoldaşları idi.Ocak düzeninin bozulup yeniçeriler İstanbulu kasıp kavuran haşarat halini alınca, kahve dibekçileri de işi rezalete dökmüşlerdi. Tahmin dibeklerinde her gün en az iki bin okka kahve döğülürdü, fakat dibekçi esnafı kendilerine tartı ile teslim edilen halis kahvenin üçte birini, hattâ yarısın çalarlar, yerine nohut ve hattâ kül katarlardı.
Başlarında yeniçeri ocağı ihtiyarlarından dört usta gözcü bulunmak âdet ise de, onlar da dibekçilerle ortaktı; bilâkis, attar ve ahaliden şikâyet eden olursa bu yeniçeri ustalarından dayak yerdi. Devrin vakanüvislerinden Esad efendi; Sadık efendi adında meraklı bir attarın başından geçen bir vaka anlatır:
Sadık efendi kahvesini götürür sırası gelinceye kadar da dibekçilerin başında durur beklermiş. Attarın titizliğinden sinirlenen ustalar bir seferinde kendis...
⇓ Devamını okuyunuz...
TAHMİS KAHVE OCAĞI – Leblebi ve nohut gibi taneli erzaka araplar Prummas derler; bu gibi mevadı dökerek ezmeğe de tahmis denilir. İstanbuldaki meşhur çarşıya ecdadımız tahmis adını bu münasebetle vermişlerdi.
Kahve değirmenlerinin çıkmasından evvel, tüccar ve ahaliden çekirdek kahve alanlar, kavurduktan sonra kahveleri tahmis çarşısına götürüp buradaki dibeklerde döğdürürlerdi.
On yedinci asır ortalarından itibaren bütün İstanbul esnafı gibi kahve dibekçileri de yeniçeri ocağı yoldaşları idi.Ocak düzeninin bozulup yeniçeriler İstanbulu kasıp kavuran haşarat halini alınca, kahve dibekçileri de işi rezalete dökmüşlerdi. Tahmin dibeklerinde her gün en az iki bin okka kahve döğülürdü, fakat dibekçi esnafı kendilerine tartı ile teslim edilen halis kahvenin üçte birini, hattâ yarısın çalarlar, yerine nohut ve hattâ kül katarlardı.
Başlarında yeniçeri ocağı ihtiyarlarından dört usta gözcü bulunmak âdet ise de, onlar da dibekçilerle ortaktı; bilâkis, attar ve ahaliden şikâyet eden olursa bu yeniçeri ustalarından dayak yerdi. Devrin vakanüvislerinden Esad efendi; Sadık efendi adında meraklı bir attarın başından geçen bir vaka anlatır:
Sadık efendi kahvesini götürür sırası gelinceye kadar da dibekçilerin başında durur beklermiş. Attarın titizliğinden sinirlenen ustalar bir seferinde kendisine mükemmel bir dayak atmışlar.. O da Ağakapısına giderek yeniçeri ağasına şikâyet etmiş.. Attarın şikâyetini dikkat ve ehemmiyetle dinliyen yeniçeri ağası: “Sen dahi bizim ocağımız yoldaşısın.. Ve zabit olmağa lâyiksin.. Seni Van yeniçeri ağası tayin ettim! diyerek sırtına kaftan giydirip apar topar vana göndermeğe kalkmış.. Biçare Sadık efendi üstelik dayağını yediği ustalara yirmi kese rüşvet vererek kendisini Van ağalığı belâsından güç kurtarmı?..
Tahmis'deki dibekçilere, halk “kahve ocağı” derdi.
Tema
Yer
Emeği Geçen
Tür
Kupür, Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Kod
T2006
Tema
Yer
Konular
Tür
Kupür, Belge
Biçim
Baskı, Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Not
Kupür, üzerine mürekkeple madde başlığının yazıldığı kâğıda yapıştırılmıştır. Belgenin arkasında daktiloyla yazılmış metin parçası vardır.
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Yer
Emeği Geçen
Tür
Kupür, Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.