Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BAYKARÂ (Gavsi)
Milâdî 1902 Mart’ının 24. Pazartesi (Rumî: 1318 Mart 11) günü Yeni kapu Mevlevi dergâhında doğmuştur. Annesi Şevkiye Hanım Babası Yenikapu tekkesi son şeyhi Mehmed Abdülbaki Dede efendidir (B.: Baykarâ, Mehmed Abdülbâki).
Gavsi Baykara baba tarafından, hasib ve nesib bir soya sahibtir, tarihte çok ün almış bir tekkenin, Yenikapu Dergâhının Şeyh silsilesine mensubdur ki bu şeyhlerin hepsi kendi devirlerinde birer feyiz kaynağı olan kimselerdir.
San’atkâr ilk musiki derslerine büyük babası Şeyh Celaleddin Efendiden, henüz beş yaşında olmasına rağmen, kudümle bütün küçük usulleri velveleli olarak vurmasını öğrenerek başlamıştır.
Çok sevdiği ve çok benzediği büyük babası Celaleddin Efendinin vefatı üzerine, posta geçen babası Abdülbaki Efendi tarafından kendisine hoca olarak nasb edilen Halid Dededen (Ney) meşkine başlamış, bir zaman sonra tekkenin neyzen başılığına getirilen Rauf Yekta Bey’in halka-i tedrisine dahil olub diz döğmeye başlamıştır. Zakâî zâde Hafız Ahmed Efendiden istifade etmişdir.
Tahsil hayatına bir göz atacak olursak şu şekilde sıralandığını görürüz, önce Mektebi Osmaniye girmiş ve üç sene devam etmiş. Bundan sonra Galatasaray Sultanisine girmiş fakat birinci Cihan harbinin patlak vermesi neticesinde mektebin bir kısmının hastahane oluşu ve diğer kısımda tedrisatın...
⇓ Read more...
Milâdî 1902 Mart’ının 24. Pazartesi (Rumî: 1318 Mart 11) günü Yeni kapu Mevlevi dergâhında doğmuştur. Annesi Şevkiye Hanım Babası Yenikapu tekkesi son şeyhi Mehmed Abdülbaki Dede efendidir (B.: Baykarâ, Mehmed Abdülbâki).
Gavsi Baykara baba tarafından, hasib ve nesib bir soya sahibtir, tarihte çok ün almış bir tekkenin, Yenikapu Dergâhının Şeyh silsilesine mensubdur ki bu şeyhlerin hepsi kendi devirlerinde birer feyiz kaynağı olan kimselerdir.
San’atkâr ilk musiki derslerine büyük babası Şeyh Celaleddin Efendiden, henüz beş yaşında olmasına rağmen, kudümle bütün küçük usulleri velveleli olarak vurmasını öğrenerek başlamıştır.
Çok sevdiği ve çok benzediği büyük babası Celaleddin Efendinin vefatı üzerine, posta geçen babası Abdülbaki Efendi tarafından kendisine hoca olarak nasb edilen Halid Dededen (Ney) meşkine başlamış, bir zaman sonra tekkenin neyzen başılığına getirilen Rauf Yekta Bey’in halka-i tedrisine dahil olub diz döğmeye başlamıştır. Zakâî zâde Hafız Ahmed Efendiden istifade etmişdir.
Tahsil hayatına bir göz atacak olursak şu şekilde sıralandığını görürüz, önce Mektebi Osmaniye girmiş ve üç sene devam etmiş. Bundan sonra Galatasaray Sultanisine girmiş fakat birinci Cihan harbinin patlak vermesi neticesinde mektebin bir kısmının hastahane oluşu ve diğer kısımda tedrisatın nehari yapılması sebebile Yenikapu tekkesine daha yakın olduğu mülâhazasile Davutpaşa sultanisine girmiş, nihayet Babası Şeyh Abdülbaki efendinin emrile Darülhilafetül Aliyye Medresesine girib tahsiline devam etmiştir. Bu sırada 17 yaşında mıtrıba çıkmış ve baş dede olmuştur. Bu vazifesi tekkeler kapanıncaya kadar devam etmiştir.
Bu irfan ocağında yetişen sanatkâr devrin bir çok üstadlarını yakından tanımak fırsatını bulmuştur. Bunlardan Tanburu Cemil, Udi Nevres, Rauf Yekta, Suphi Ezgi Bestenigâr Ziya, Lemi Atlı, İsmail Hakkı, Rakım Elkutlu ve daha bir çokları. Ve bilhassa San’atkâr san’at kudretini Şeyh Ali Nutki, Şeyh Osman Sâlahaddin, Şeyh Celâliddin Dede efendiler gibi devrinin en büyük âlimlerinden veraset yolu ile almış, Bestekârlığı da küçük yaşta başlamıştır. Nihayet askere gittiği zaman tekkeler lağvolunmuş, avdetinde bir müddet Adanada İtibarı Millî Bankasına girib memurluk yapmış fakat musikiye olan sonsuz bağlılığı dolayısile istifa etmiş, İstanbula gelib musiki hayatına başlamıştır.
1941 Yılında konservatuara neyzen olarak dahil olmuştur.
Bu devreye kadar bestelemiş olduğu 150 kadar eserini yırtıb yerine daha olgun ve özlü besteler yapmaya başlamıştır. Yani onun eserleri Kırk yaşından sonraya aittir.
Bestekârlık vadisinde daha çok saz eseri meydana getirmiştir. Şarkılara ikinci derecede önem vermiştir. Halen 50-60 Eseri mevcuttur; bunlardan “Nihavend Saz Semaisi”, “Puselik Saz Semaisi”, “İsfahanek Saz Semaisi ve Peşrevi”, “Arazbarpuselik Peşrev ve Saz Semaisi”, “Acemaşiran Saz Semaisi” ile “Rüzgâr”, “Yankı” “Deniz ve Mehtab” gibi modern uslübdaki eserleri en sevdiği besteleridir.
Şu satırların yazıldığı anda yani 1959 senei miladisinde 57 yaşında olub Atik Alide oturmaktadır.
Hakkı Göktürk
Gavsi Baykarâ
(Resim: Nezih)
Theme
Person
Contributor
Nezih
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Hakkı Göktürk
Identifier
IAM040672
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Nezih
Description
Volume 4, page 2277
Note
Image: volume 4, page 2277
See Also Note
B.: Baykarâ, Mehmed Abdülbâki
Theme
Person
Contributor
Nezih
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.