Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BAŞDAN ÇIKMAK, BAŞDAN ÇIKARILMAK
Halk ağzı deyim, bilhassa genç kızlar, kadınlar, oğlanlar, delikanlılar hakkında söylenir; temiz, nâmuskâr ailenin evlâdı iken kötülüklere meyl etmek, kötü arkadaş, kötü tesadüflerle kumara, ayyaşlığa, refâhete, fuhuşa sürüklenmek, iffetini satmak, hırsızlık etmek. Misaller:
Ehli ırzı çıkaranlar başdan
Başların kurtaramazlar taşdan
Sünbülzâde Vehbi
* Gazetelerde yüksek sosyeteye (?!) mensub bir delikanlının hırsızlık kasdi ile girdiği bir köşkde yakalandığı okunur:
— Bu oğlanı başdan çıkaran anası, babasıdır; on yaşında çocukdu, günde on lira harçlık verirlerdi, sonu böyle olur....
* Bir dedi kodu:
— Dün Mustafa’yı köprü altında iki itin yanında gördüm, yalın ayak, pırpırı bir hâneberduş olmuş, evinden kaçalı bir ay olmadı, gül gibi mektebli çocuk olduğuna bin şahid ister...
— Ah!. o Dedenin kahvesi yokmu.. köyün bütün çocuklarını başdan çıkaran orasıdır.. heroin zehrine orada alışdı...
* Bir bar kızı anlatır:
— Biz hep kenarın yosmalarıyız.. ellerimiz kınalı, arkamızda iki örgü saç, ağzımızda gıcırlı sakız, sırtımızda basma entâri, çıplak ayaklarımızda takunya çeşmeden su taşırdık, Cibali, Defterdar, Bakırköy fabrikalarında işçi idik.. evvelâ, yolumuza ablalar (!) çıkdı, ipekli, cincik boncuk, iki kadeh şampanya, sabahleyin gözümüzü açtık ki, olanlar olmuş, bir altın bilezik, ...
⇓ Read more...
Halk ağzı deyim, bilhassa genç kızlar, kadınlar, oğlanlar, delikanlılar hakkında söylenir; temiz, nâmuskâr ailenin evlâdı iken kötülüklere meyl etmek, kötü arkadaş, kötü tesadüflerle kumara, ayyaşlığa, refâhete, fuhuşa sürüklenmek, iffetini satmak, hırsızlık etmek. Misaller:
Ehli ırzı çıkaranlar başdan
Başların kurtaramazlar taşdan
Sünbülzâde Vehbi
* Gazetelerde yüksek sosyeteye (?!) mensub bir delikanlının hırsızlık kasdi ile girdiği bir köşkde yakalandığı okunur:
— Bu oğlanı başdan çıkaran anası, babasıdır; on yaşında çocukdu, günde on lira harçlık verirlerdi, sonu böyle olur....
* Bir dedi kodu:
— Dün Mustafa’yı köprü altında iki itin yanında gördüm, yalın ayak, pırpırı bir hâneberduş olmuş, evinden kaçalı bir ay olmadı, gül gibi mektebli çocuk olduğuna bin şahid ister...
— Ah!. o Dedenin kahvesi yokmu.. köyün bütün çocuklarını başdan çıkaran orasıdır.. heroin zehrine orada alışdı...
* Bir bar kızı anlatır:
— Biz hep kenarın yosmalarıyız.. ellerimiz kınalı, arkamızda iki örgü saç, ağzımızda gıcırlı sakız, sırtımızda basma entâri, çıplak ayaklarımızda takunya çeşmeden su taşırdık, Cibali, Defterdar, Bakırköy fabrikalarında işçi idik.. evvelâ, yolumuza ablalar (!) çıkdı, ipekli, cincik boncuk, iki kadeh şampanya, sabahleyin gözümüzü açtık ki, olanlar olmuş, bir altın bilezik, bir çift elmas küpe de gözyaşını dindirdi ... biz hep böyle başdan çıkdık beybaba...
* Yine bir dedi kodu:
— Falanın karısı randevu evinde basılmış!..
— Başdan çıkaran kocası.. sen her akşam evinde içki sofrasını kurar, poker partisi diye bir alay erkeği evine alırsan âkibeti budur...
* “Şeyhzâdemiz Osman Beyfendimizi bağ baston dolaştıran, tiyatora dedikleri rezâlethânelerde oyuncu kızları ile başdan çıkaran kahve ocağında Hallaç Yusuf dedikleri zeberdest haylaz, dinsiz imansız laz uşakdır” (Ruznâmei Reşid Efendi).
Theme
Folklore
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM040537
Theme
Folklore
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 4, page 2178
Theme
Folklore
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.