EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Arşiv
❯
H
❯
H28
Haydar (Zâkir Kara) maddesi
HAYDAR ( Zâkir Kara ) – “1293 (1876) Moskof Harbinden evvel Sirkeci civârında Aydınoğlu Dergâhı dervişlerinden (B.:Aydınoğlu Dergâhı,cild 3,sayfa 1520) bir kalender âşık olup o tarihlerde yaşı altmışı bulmuş uzun boylu,müheykel ve vechen gaayetle melih bir adamdı; sakalı ve kellesi matruş,pos bıyıklı,dâvûdî sesi zikre başkaca halâvet verirdi.Gerçi tekkenin dervişlerindendi ama aslında Soğukçeşme kurbinde meşhur Şengül Hamamında dellâk idi.Hamama onbeş yaşlarında iken girip soyunmuş,otuz yaşlarında iken de tekkeye gelmiş.Tekkeye intisâbı şöyle olmuş ;bir gün dergâhın aşcıbaşısı Derviş Rûşen'in yıkar iken söhbet gelimi bir türkü söylemiş,Kara Haydarın dâvûdî sesindeki halâvetle mest olan Derviş Rûşen ondan şeyhine bahsetmiş ve şeyh efendinin recâsı üzerine de hamamcı ağa uşağını tekkeye yollamış.Kara Haydar tekkede okuma yazma öğrenmiş ve edeb sâhibi genc olduğundan kısa zaman içinde tekkenin çok sevilen bir dervişi olmuş.Hergün hamama da gider,bir kaç saat eski hizmetine de devam ederdi.Şengül Hamamının temel taşı yerindeydi..”(Âşık Râzi Evrâkı Metrûkesi,Defter). Geçen asır sonlarında yaşamış ünlü halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzinin Zâkir Kara Haydara tehsis ettiği defterde ona atfedilen uzun bir de manzume vardır.Üzerinde Râzinin kalem oynattığını,yahud doğrudan kendisi tarafından ...
⇓ Devamını okuyunuz...
HAYDAR ( Zâkir Kara ) – “1293 (1876) Moskof Harbinden evvel Sirkeci civârında Aydınoğlu Dergâhı dervişlerinden (B.:Aydınoğlu Dergâhı,cild 3,sayfa 1520) bir kalender âşık olup o tarihlerde yaşı altmışı bulmuş uzun boylu,müheykel ve vechen gaayetle melih bir adamdı; sakalı ve kellesi matruş,pos bıyıklı,dâvûdî sesi zikre başkaca halâvet verirdi.Gerçi tekkenin dervişlerindendi ama aslında Soğukçeşme kurbinde meşhur Şengül Hamamında dellâk idi.Hamama onbeş yaşlarında iken girip soyunmuş,otuz yaşlarında iken de tekkeye gelmiş.Tekkeye intisâbı şöyle olmuş ;bir gün dergâhın aşcıbaşısı Derviş Rûşen'in yıkar iken söhbet gelimi bir türkü söylemiş,Kara Haydarın dâvûdî sesindeki halâvetle mest olan Derviş Rûşen ondan şeyhine bahsetmiş ve şeyh efendinin recâsı üzerine de hamamcı ağa uşağını tekkeye yollamış.Kara Haydar tekkede okuma yazma öğrenmiş ve edeb sâhibi genc olduğundan kısa zaman içinde tekkenin çok sevilen bir dervişi olmuş.Hergün hamama da gider,bir kaç saat eski hizmetine de devam ederdi.Şengül Hamamının temel taşı yerindeydi..”(Âşık Râzi Evrâkı Metrûkesi,Defter). Geçen asır sonlarında yaşamış ünlü halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzinin Zâkir Kara Haydara tehsis ettiği defterde ona atfedilen uzun bir de manzume vardır.Üzerinde Râzinin kalem oynattığını,yahud doğrudan kendisi tarafından yazalarak Kara Haydara atfedildiğini sanıyoruz : Bir yârim var serkeşce Bülbül dili çerkesce Koklanmış öpülmüşdür Benden gayri herkesce Bir yârim var serseri Galata rum dilberi Fendbazlıkda ustadır İblis olmuş rehberi Bir yârim var külhenî Sırmakeşim ermeni Zâhirde gül goncası Bed bed kokuyor teni Bir yârim var şehlevend Kürdî şakii derbend Gamzeleri hançerdir Yağlı perçemi kemend Bir yârim var bulgardan Sütcüdür merdi meydan Koca Balkandan inmiş Nezâket bilmez nâdan Bir yârim var arsızca Eli uzun hırsızca Tatlısu firengidir Konuşur fransızca Bir yârim var keştiban Venedikli balaban Yalun ayaklı ammâ Gönül tahtımızda ban Bir yârim var köçekdir Raksı carkı felekdir Ayvansaray kıbtisi Hüsnü ânı gerçekdir Bir yârim var ingiliz Emrinde yedi deniz Kaptanzâde fetâya Tayfa oldum bendeniz Bir yârim var kazakdan Gelmiş gaayet uzakdan Sorarsanız neresi Karadeniz Azakdan Bir yârim var berberî Cezŷirin hizberi Perçeminde topuğa Medhe sezâ her yeri Bir yârim var arnavud Toskalardandır o put Zâhirde korucudur Gönül oğrusu haydud Bir yârim var haylazdır Sürmenelidir lazdır Kayıkcı eşbehimin Dini imanı azdır Bir yârim var esmerdir Kızılbaşdan dilberdir Tabrizî ahondzâde Bir eşekci püserdir Bir yârim var efendim Tâze servi bülendim Kastamonu türküdür Baş tâcım şehlevendim Bir kalender dervişim Güzel sevmekdir işim Sâyesinde Rûşenin Mertebeme ermişim Ubeydi Mısrîi pâk Aşkıyle oldum dellâk Sultan olsam nolacak Aslımıc bir avuç hâk Hâki vatanım Zile Futa kuşanıp bele Onbeşinde var yokdum Girdiğimde Şengüle Hizmetimde aşk ile Gayret ile şevk ile Tam onbeş yıl ter dökdüm Hamamda doldu çile Benim güzel Allahım Destgîrim hem penâhım Sen yarattın ben sevdim Var mı bunda günâhım Derviş Kara Haydar 1296 (1878-1879) da vefat etmiş ve dergâhın haziresine defnedilmişdir, kabir taşı 1943-1944 arasında duruyordu, kitâbesi şu idi :“ Ubeydi Mısrî köçeklerinden ve dergâhı serifin zâkirbaşısı Derviş Kara Haydarın rûhiiçün elfâtiha,sene 1296) Vâsıf HİÇ
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
HAYDAR (ZÂKİR KARA)
Yazar/Üreten
Vâsıf Hiç
Kod
H28C020
Tema
Kişi
Konular
Haydar (Zakir Kara), Zakir Kara Haydar, Moskof Harbi, Moscow War, Sirkeci, Aydınoğlu Dergahı, Aydınoğlu Dervish Lodge, Şengül Hamamı, Şengül Hammam, Şengül Bathhouse, Dellak, Tellak, Bath attendant, Derviş Ruşen, Âşık Razi (Üsküdarlı), Üsküdarlı Âşık Razi
Tür
Belge
Biçim
Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi Hay-Haydar-Hayden bölümü için yazılmış metin. Üsküdarlı Âşık Râzi'nin kıtaları ve Haydar Kara'nın mezar kitabesi alıntılanmıştır.
Not
Kâğıt üzerine daktilo. Baskı notları, eklemeler ve düzeltmeler tükenmez kalemle yazılmıştır.
Bakınız Notu
Aydınoğlu Dergâhı, cild 3, sayfa 1520
Bibliyografya Notu
Âşık Râzî, "Evrâk-ı Metrûke", Defter
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK