Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hamdi Efendi (Ahmed Muhtar) maddesi
HAMDİ EFENDİ ( Ahmed Muhtar ) – Geçen asrın ünlü ulemâsından ve muallim Kethüdâzâde Mehmed Ârif Efendinin küçük kardeşi ;sağlam değerli bir şâir ,Sağlam bir medrese tahsili yapdı ,ilmiye mesleğinde yükselirken bir güzele âşık oldu ve o aşk ile tecennün etti ;başında külâh,sırtında aba,yalın ayak sokaklara,Eyyubsultanda tekke tekke dolaşmaya başlad.Mehmed Ârif Efendi (B.:Ârif Efendi,Kethüdâzâde Mehmed,cild 2,sayfa 996) kardeşinin ahvâlini şöyle anlatırmış : “Onun bu hâline sebeb bir nevcivana âşık oluşudur,bu aşk ile bir şeyhe intisab etti,hakikat ile mecâza karışda,bu hal zuhur etti; kime alâka ettiğini de söylemezdi,söyleseydi bir kolayını yolunu bulur,mâşuku ile konuşdurur,belki deri zâil olurdu; lâkin ilmine ve şiirine halel gelmedi..” dermiş.
Şu gazel Hamdi Efendinin mecnun iken yazdığı şiirlerdendir :
Kûyi yâre şitâb var dilde
Yine bir ızdırâb var dilde
Nushası vâridâtı hikmettir
Şerh olunmaz kitâ var dilde
Kâsei dil nola şikest olsa
Âbı tîgi îtab var dilde
Bir beyâbânı bî nihâyettir
Nice yer yer serâb var dilde
Hamdiyâ şâhi mülketi hüsne
Hevesi intisâb var dilde
Şu gazelinden istidlâl ile sevdiği gencin bir paşazâde olduğunu,ve onun Mısıra gitmesi üzerine tecennün ettiğini söyleyenler vardır :
O şûhi nâzperver mâhi tâban oldu gittikçe
Gönülde şevki mihri âteş efşan o...
⇓ Devamını okuyunuz...
HAMDİ EFENDİ ( Ahmed Muhtar ) – Geçen asrın ünlü ulemâsından ve muallim Kethüdâzâde Mehmed Ârif Efendinin küçük kardeşi ;sağlam değerli bir şâir ,Sağlam bir medrese tahsili yapdı ,ilmiye mesleğinde yükselirken bir güzele âşık oldu ve o aşk ile tecennün etti ;başında külâh,sırtında aba,yalın ayak sokaklara,Eyyubsultanda tekke tekke dolaşmaya başlad.Mehmed Ârif Efendi (B.:Ârif Efendi,Kethüdâzâde Mehmed,cild 2,sayfa 996) kardeşinin ahvâlini şöyle anlatırmış : “Onun bu hâline sebeb bir nevcivana âşık oluşudur,bu aşk ile bir şeyhe intisab etti,hakikat ile mecâza karışda,bu hal zuhur etti; kime alâka ettiğini de söylemezdi,söyleseydi bir kolayını yolunu bulur,mâşuku ile konuşdurur,belki deri zâil olurdu; lâkin ilmine ve şiirine halel gelmedi..” dermiş.
Şu gazel Hamdi Efendinin mecnun iken yazdığı şiirlerdendir :
Kûyi yâre şitâb var dilde
Yine bir ızdırâb var dilde
Nushası vâridâtı hikmettir
Şerh olunmaz kitâ var dilde
Kâsei dil nola şikest olsa
Âbı tîgi îtab var dilde
Bir beyâbânı bî nihâyettir
Nice yer yer serâb var dilde
Hamdiyâ şâhi mülketi hüsne
Hevesi intisâb var dilde
Şu gazelinden istidlâl ile sevdiği gencin bir paşazâde olduğunu,ve onun Mısıra gitmesi üzerine tecennün ettiğini söyleyenler vardır :
O şûhi nâzperver mâhi tâban oldu gittikçe
Gönülde şevki mihri âteş efşan oldu gittikce
Silâhşor olmuş ebrü gamzeler cellâdı hunrîzi
Güzellik kişverinde mîrimîran oldu gittikce
Firâkı la'li etti rîzei elmâs veş te'sir
Ciğerde dağlar kânı bedehşan oldu gittikce
Açınca bâdbânı hasreti ummânı eşkimde
Nazardan keştii ümmîd pinhan oldu gittikce
Nola peyrevlik etse Ârifi mazmun perdâze
Bu vâdîlerde Hamdi pek suhandan oldu gittikce
Hamdi Efendiyi yakından tanımış olan kalender halk şâiri Üsküdarlı Âşık Râzi yukardaki gazel hakkındaki rivâyeti kaydettikden sonra sâdece bir yakıştırma olduğunu söylüyor,ve Hamdi Efendinin Eyyubda Şahsultan Sünbili Tekkesinde Yunus adında genc bir dervişe âşık olduğunu yazıyor ve onu mecnun şâiri şu kıt'alar ile övüyor :
Baş açık sırtda aba yalun ayak erenler
Külheni aşka dalub hû deyu post serenler
Bir yâri sâdık ile her şeb kadre irenler
Ravzai gülşenîde gül goncası derenler
Dîdei fettânında gülgül olmuş gamzesi
Sînesinde dânei rümmânın en tâzesi
Kâküli gümrâhıdır uşşâkın yelpâzesi
Pâyini bus etmeğe çokdur başın verenler
Halveti germâbeye çek perî rû dellâki
Şeyh köçeği Yunisi ol reftârı çâlâki
Hamdiye seyr ettirir cezbe ile eflâki
Derviş iken pâdişah rûyâsını görenler
Bâşını binek taşı yapmış eşbeh yârine
Sünbili hoşbü misal pâyinin reftârine
Gül sevneler katlanur anın cevrü hârine
Var mıdır Hamdi gibi cavâhirden örenler
Hamdi Efendinin doğum ve ölüm tarihleri tesbit edilemedi.
Bibl.: M.K.İnal,Son Asır Türk Şâirleri ;Kethüdâzâde Mecmuası ;Âşık Râzi,evrâkı metruke,defter.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Kod
H14A008
Tema
Kişi
Konular
Tür
Belge
Biçim
Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi Hamam-Hamiyet bölümü için yazılmış metin
Not
Kâğıt üzerine daktilo. Tükenmez kalemle düzeltmeler yazılmıştır.
Bakınız Notu
Ârif Efendi (Kethüdâzâde Mehmed), cild 2, sayfa 996
Bibliyografya Notu
Hamdi Efendi; M.K. İnal, "Son Asır Türk Şâirleri"; Kethüdâzâde Mecmuası; Üsküdarlı Âşık Râzî, "Evrâk-ı Metruke", Defter
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.