701-725 / 1085
Ansiklopedi
EVLİYÂHANI SOKAĞI
Bayazıdda Tayahâtun Mahallesi yollarından, Çakmakcılar Yokuşunun üst başı ile Tığcılar Sokağı arasında uzanır (1934 Belediye Şehir Rehberi Pafta 4/11). Çakmakcılar Yokuşu tarafından gelindiğine göre iki kişinin yanyana ancak geçebileceği kadar dar asfa...
Ansiklopedi
EVLİYÂHOCA MAHALLESİ
Üsküdarın eski mahallelerinden idi. 1934 Belediye Şehir Rehberinin 27 numaralı Üsküdar paftasında gösterilmemişdir. Mahallenin eski muhtarlarında Mehmed Erşit’in verdiği mâlûmata göre 1920 den sonra Karadavud Mahallesi ile birleştirilerek İnkılâb Mahal...
Ansiklopedi
EVLİYÂ HANI
Büyük Kapalı Çarşı içinde çarşı camiinin yanında Yorgancılar Sokağındadır; 1934 Belediye Şehir Rehberinin metin dışı verilmiş çarşı paftasında “Camili Han” adı ile kaydedilmişdir. Kanatları tahta kemerli kapusundan üstü tonos kemerli bir geçidle bir av...
Ansiklopedi
EVLİYÂ HANI
Bayazıdda Çakmakcılar Yokuşunda adını taşıyan sokakdadır; iki katlı 12 odalı küçük ve kadim bir taş handır; Hasan Dolca veresesinin mülki olup 1967 de Rifat Akartürk adında biri tarafından bekâr uşağı oteli olarak işletilmekde idi; hanın medhalinde sağ...
Ansiklopedi
EVLİYÂGİL (Necdet)
Muharrir, şâir, gazeteci; 1926 da İstanbulda doğdu; Mustafa Beyle Şâziye Hanımın oğlu, yüksek inşaat mühendisi Fikret Evliyâgilin ikiz kardeşidir; 44. İlkokulda (1939), Cağaloğlu Erkek Ortaokulunda (1942), İstanbul Erkek Lisesinde (1945) okudu; 1950 de...
Ansiklopedi
EVLİYAGİL (Fikret)
Yüksek inşaat mühendisi, bu satırların yazıldığı tarihde (1962) Beynelmilel Yataklı Vagonlar Şirketinin Türkiye Mümessilliğinde bulunuyordu; 1926 da İstanbulda doğdu; Mustafa Beyle Şâziye Hanımın oğlu, muharrir ve şair Necdet Evliyâgilin ikiz kardeşidi...
Ansiklopedi
EVLİYÂ ÇEŞMESİ
“Mevlevîhâne Kapusunda Evliyâ Camii karşısındadır. Yaptıran XVII. Yüzyıl ulemâsından Şeyhülkurrâ ve İmâmı Sultânî Evliyâ Mehmed Efendidir (B.: Evliyâ Mehmed Efendi). Üzerindeki kitâbe İkinci Sultan Mahmudun baş ikbali tarafından tâmirinde konmuştur, ta...
Ansiklopedi
EVLİYÂ ÇELEBİ MAHALLESİ
“Mevlevîhâne Kapusunda Evliyâ Camii karşısındadır. Yaptıran XVII. Yüzyıl ulemâsından Şeyhülkurrâ ve İmâmı Sultânî Evliyâ Mehmed Efendidir (B.: Evliyâ Mehmed Efendi). Üzerindeki kitâbe İkinci Sultan Mahmudun baş ikbali tarafından tâmirinde konmuştur, ta...
Ansiklopedi
EVLİYÂ ÇELEBİ İLK OKULU
Kasımpaşada Bedreddin Mahallesinde Bedreddin Tekkesi Sokağındadır. İki katlı kâğir bir binâdır. 1932 de 11. İlkokul adı ile açılmış, 1954 de Evliyâ Çelebinin adı verilmişdir. Okulun bulunduğu yer evvelce mezarlık olup rivayete göre Evliyâ Çelebinin bab...
Ansiklopedi
EVLİYÂÇELEBİ CADDESİ
Kasımpaşanın Bedreddin Mahallesinin belkemiği yerinde ana yoludur; Şişhâne meydancığı ile Havuzbaşı Değirmeni Sokağı arasında uzanır Kaptanpaşa Çıplağı Sokağı, Müezzin Feyzi Sokağı, Çürüklük Sokağı, Tayyâreci Sokağı ve Anbararkası Sokağı ile kavuşaklar...
Ansiklopedi
EVLİYÂ ÇELEBİ
Onyedinci Milâdî Asırda yaşamış büyük yazar, büyük seyyah; pâdişah ve vezir nedimliklerinde bulunmuş, asrının seyahat cilvelerinden karşılaşdığı eşkıyâ ile de ülfet ve muhabbet etmesini bilmiş hoşsohbet meclis adamı; ölüme kadar varabilecek büyük tehli...
Ansiklopedi
EVLİYÂ ATA SOKAĞI
Fatih kazasının Şehremini Nahiyesinin Uzunyusuf Mahallesi yollarından, Lâlezar Sokağı ile Yayla Caddesi arasında uzanır uzun bir yoldur. Nâib ve Alyanak Sokakları ile birer dört yol ağzı yaparak kesişir, Suyolcu Sokağı, Uzunyusuf Camii Sokağı ve Uzunha...
Ansiklopedi
EVLİYÂ CAMİİ
Mevlevîhâne Kapusu civarında adına nisbetle isimlendirilmiş Hacı Evliyâ Camii Sokağındadır; bânisi onyedinci asır ulemâsından Evliya Mehmed Efendidir. Hadikatül Cevâmi şu malûmatı veriyor: “Yenikapu Mevlevîhanesi kurbinde, fevkaanî bir camidir; bânisi ...
Ansiklopedi
EVLİCEBABA TEKKESİ
Eyyubsultanda Bülbülderesinde Evlicebaba Mescidi Sokağındadır. Bandırmalızâde Ahmed Münib Efendinin Mecmuai Tekâyâ’sında (1307; 1889 - 1890) âyin günü cuma olan bir Kaadirî tekkesi olarak kayıdlıdır, o tarihteki şeyhinin adı da Nuri Efendidir. Tekke, E...
Ansiklopedi
EVLİCEBABA TEKKESİ SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Eyyubda Üçşehidler Mahallesi yollarından; Evlicebaba Sokağı üzerinde bir çıkmaz sokakdır, Büyükfıstıklı Sokağı ile kavuşağı vardır (1934 B.Ş.R. Pafta 9/123). Yerinde ise bu sokak, Evlicebaba Mescidi Sokağı ile Ârifağa...
Ansiklopedi
EVLİCEBABA MESCİDİ
Eyyubda Bülbülderesindedir; Hadikatül Cevâmi şu mâlûmatı veriyor: “Bânisi Fâtih Sultan Mehmed devri ricâlinden Veliyyüddin Efendidir, karşısında olan mezarlık köşesinde medfundur, bu mescidin mahallesi yokdur.”
Ekrem Hakkı Ayverdi “Fatih Devri Mimârîsi...
Ansiklopedi
EVLİCEBABA MESCİDİ SOKAĞI
1934 Belediye Şehir Rehberine göre Eyyubda Üçşehidler Mahallesi yollarından; Bülbülyuvası Sokağı ile Evlicebaba Tekkesi Sokağı arasındadır, Ârifağa Sokağı ile kavuşağı vardır (1934 B.Ş.R. Pafta 9/123). Bülbülyuvası Sokağı tarafından gelindiğine göre bi...
Ansiklopedi
EVLİCE ABLA
İstanbula Fatih Sultan Mehmedle gelenlerden, asıl adı Veliyyüddin Efendidir, Eyyubsultanda bir mescid yaptırmışdır; “Evlice Baba Mescidi” diye anıla gelmiş olan mescidinin avlusunda medfundur. Sonradan konmuş kabir taşında Fatih Sultan Mehmedin meşk ho...
Ansiklopedi
EVLENME DÜĞÜNLERİ, DÜĞÜNLERDE SAZ VE OYUN, RAKIS YASAĞI
Dördüncü Sultan Mehmed devrinde Köprülüzâde Fazıl Ahmed Paşanın sadırâzamlığı zamanında çıkmış bir yasakdır; sebebi tesbit edilemeyen bu yasak fermanının bugünkü yazı dilimize çevrilmiş sûreti şudur:
“İstanbul Kadısı Efendi Hazretleri:
“Daha önce Sadır...
Ansiklopedi
EVLENME DÜĞÜNLERİ, OSMANLI SARAY DÜĞÜNLERİ
Osmanlı Saray Düğünleri bir gelenek olarak yedi gün yedi gece sürerdi. Tarih kaynaklarımızın kaydına göre bu düğünlerin en muhteşemi Kanunî Sultan Süleymanın sadırâzamı Dâmad Makbul İbrahim Paşanın düğünü olmuşdur (B.: İbrahim Paşa, Makbul yahud Maktul...
Ansiklopedi
EVLENME DÜĞÜNLERİ. DÜĞÜN ŞARKILARI
Sultanların evlenme ve şehzâdelerin sünneti münâsebeti ile yapılan ve yedi gün yedi gece, onbeş gün on beş gece süren saray düğünlerinde ziyâfetler ve türlü oyunlar, eğlenceler arasında o düğün için sûreti mahsusada şarkılar yazılır, bestelenirdi; Tarz...
Ansiklopedi
EVLENME DÜĞÜNLERİ, DELİ MEHMED KAPTANIN DÜĞÜNÜ
Fetihden zamanımıza kadar İstanbulda bir eşi görülmemiş bir düğündür. Geçen asır sonlarında yeniçeri zorbalarından olan Üsküdarlı Mehmedin bir ayağı da Tersânede idi, kalyon kaptanı idi. Esnaf ve tüccar haracı ile bağ bahçe, han, hamam, konak sahibi ol...
Ansiklopedi
EVLENME DÜĞÜNLERİ, ESKİ DÜĞÜNLER
Eğer meşhur bir düğün ise daha olmadan haftalarca evvel velvelesi âfaakı tutardı. Mağazalar kolaçan edilmeğe başlanır, yapurda, şimendüferde etrafa kulak kabartılır; Kadıköyündeki, Kumkapıdaki gündelikci küçük terzilerle istişâre edilir, büyük Beyoğlu ...
Ansiklopedi
EVLENME DÜĞÜNLERİ
Memleketimizde ve bilhassa İstanbulda evlenme düğünleri, uzak ve hattâ yakın geçmişe nazaran, çok değişmişdir. Şer’î nikâhın yerine medenî nikâhın kaaim olması, müslüman Türk kızının örtü altından çıkması, müstakil çatı âile meskenlerinin yerlerini apa...
Ansiklopedi
EVLEK SOKAĞI
Bakırköyünde Osmaniye Mahallesi yollarından; Cemiyet Sokağı ile Osmaniye Camii Sokağı arasında aralık sokakdır (1934 B.Ş.R. Pafta 12). Bir araba geçecek genişlikde ve asfalt döşelidir, üzerinde biri iki katlı ve dördü tek katlı beş kâgir ev ve bir arsa...
701-725 / 1085