426-450 / 1085
Ansiklopedi
FATMASULTAN CAMİİ SOKAĞI
Fatihin Şehremini nahiyesinin Fatmasultan Mahallesi sokaklarından, Şeyhülislâm Sokağı ile Arpaemini Yokuşu arasında uzanır, kavisli ve dirsekli bir yoldur, Eminmolla Sokağı ile kavuşağı vardır (1934 Belediye Şehir Rehberi, pafta 10/84). Arpaemini Yokuş...
Ansiklopedi
FATMASULTAN ÇEŞMESİ
“Fındıklıda merdivenli bir yol olan Molla Bayırı Yokuşunda, bu yolun Beşâret Sokağı ile birleştiği noktadadır. Altı beyitlik manzum kitâbesinin tarih beyti şudur:
Canfezâ tarihi Vehbi teşnegâna müjdedir
Fatma Sultan rûhiyçün gel iç aynülhayât”
1212 (M...
Ansiklopedi
FATMASULTAN ÇEŞMESİ
“Üçüncü Sultan Ahmedin kızı Fatma Sultanın Üsküdarda yapdırtdığı bir çeşme olup kitâbe taşı büyük anasının hayır eseri Üsküdardaki Yeni Vâlide Camiinin avlusunda yerde duruyordu. Manzum kitâbesine göre hicrî 1141 (M. 1728-1729) yılında yapılmışdı” (İ. ...
Ansiklopedi
FATMA SULTAN
Birinci Sultan Ahmedin aynı adı taşıyan iki kızından biri; birinci Fatma Sultan bebek iken ölmüştü; bu ikinci ise hemen bir asra yakın yaşadı; Kara Mustafa Paşa, sonra Kanbur Mustafa Paşa, ondan sonra da Kozbekci Yusuf Paşa ile üç defa evlenmişti. Ölüm...
Ansiklopedi
FATMA SULTAN
Üçüncü Sultan Ahmedin kızı ve bu pâdişahın çok sevgili ilk evlâdı, annesi de Sultan Ahmedin en sevgili hasekisi Emetullah Sultandır; Lâle Devrinin iki ünlü sadırâzamı Silâhdar Şehid Ali Paşa ile Nevşehirli Damad İbrahim Paşanın zevcesi; 12 cemaziyelevv...
Ansiklopedi
FATMASULTAN CAMİİ
Hadikatül Cevâmi şu malûmatı veriyor: “Asıl bânisi terzibaşılardan Pîri Ağa nâmındaki hayır sâhibidir; sonra Damad Maktul İbrahim Paşa Nevşehirli İbrahim Paşa bu mescidin yanında bir saray binâ etmekle zevcesi Fatma Sultan da mescidi müceddeden bina et...
Ansiklopedi
FATMA NAZİRE HANIM ÇEŞMESİ
Bulgurlu Köyü civarında Libâde mevkiinde, üstü sed hâlinde metruk bir namazgâh olan bir kır çeşmesidir, kesme taştan yapılmış yassı ve uzunca cephesi önünde bir yalak bulunmaktarır; halk ağzında “Şekersuyu Çeşmesi” diye anılır; çeşmeyi yapdıran Fatma N...
Ansiklopedi
FATMA SUAD HANIM
Filozof Riza Tevfik Bölükbaşının kızı (B.: Bölükbaşı, Riza Tevfik, cild 6, sayfa 3079); vasiyetinin yerine getirilmesi için mecburiyet karşısında nâşi yakılarak kabrine külleri defnedilen ilk müslüman-Türk kadını; Fatma Suad Hanım 1922 de Safâ Bey adın...
Ansiklopedi
FATMAHÂTUN MESCİDİ
Hadikatül Cevâmide ve Tahsin Öz’ün “İstanbul Camileri” isimli eserinde “Bağodaları Mescidi” adı ile kayıdlıdır.
Hadikatül Cevâmi şu malûmatı veriyor: “Bâniyesi (Tersâne Emini) maktul (îdam edilmiş) Hüseyin Efendinin kerimesi Fatma Hâtundur, 1117 (M. 17...
Ansiklopedi
FATMAHÂTUN MESCİDİ
Üsküdar mescidlerinden; Hadikatül Cevâmi şu malûmatı veriyor: “Bâniyesi Fatma Hâtundur, merkadi malûm değildir; yanmış ve Zülüflü Baltacılar Ocağından Sırmabıyık Hacı Mustafa tarafından yeniden yaptırılmış, solakbaşılardan Samurkaş Hacı Mehmed Ağa da m...
Ansiklopedi
FATMA HÂTUN
Samatyada Hâtûniye Mescidinin bâniyesi; hayatı hakkında başka kayde rastlanmadı (B.: Hâtûniye Mescidi).
Bibl.: Hadikatül Cevâmi, I.
Ansiklopedi
FATMAHÂTUN MAHALLESİ
Beyoğlu tarafının eski mahalle isimlerinden biri; Hadikatül Cevâmide “Bağodaları Mescidi” adı ile kayıdlı Fatmahâtun Mescidinin mahallesi idi; 1934 Belediye Şehir Rehberine göre (pafta 15/169) Beyoğlu İlçesinin Galata nâhiyesinin Ömeravni Mahallesi sın...
Ansiklopedi
FATMA HÂTUN (Şerife)
Mehmedağa Camii civarında Bitlice Mescidinin bâniyesi, Bitlice Ali Efendi adında bir zâtin zevcesi olduğu için mescidi o isimle anılmışdı; kabri de mescidinin yanında bulunuyordu; hayatı hakkında başka kayde rastlanmadı (B.: Bitlice Mescid, cild 5, say...
Ansiklopedi
FATMA HÂTUN
Onsekizinci yüzyıl ortalarında yaşamış hayır sâhibi bir kadın; Galatada Tomtom Mescidinin minâresi ahşab iken hicrî 1173 (M. 1759-1760) yılında bu kadın tarafından tuğladan yaptırılmışdır; hayatı hakkında başka kayde rastlanmadı.
Bibl.: Hadikatül Cevâmi.
Ansiklopedi
FATMA HANIM (Sadâret Kethüdâsı Mehmed Ağa zevcesi)
Onsekizinci asır başlarında yaşamış, aşırı derecede güzelliği ve güzelliğine denk zarâfeti ve zekâsı ile tanınmış bir Türk hanımı ki kendisini, İngiliz edibesi ve Türkiyedeki İngiliz elçisinin zevcesi Lady Mantague’nun Londrada muhibbelerinden bir kont...
Ansiklopedi
FATMA HANIMSULTAN
İkinci Sultan Bayazıdın oğlu Şehzâde Mahmudun kızı; “Hançerli Hanımsultan” diye anılır, lâkabını ne münâsebetle almışdır tesbit edemedik; gençliğinde delikanlılar gibi beline bir hançer takmaktan hoşlanmış olabilir. Yalısı Eyyubsultanda idi, o yalı da ...
Ansiklopedi
FATMA HÂTUN
Onyedinci asır sonları ile onsekizinci asır başlarında hayır sahibi bir kadın, kendi adına nisbetle anılan ve “Bağodaları Mescidi” de denilen mescidin bâniyesi (B.: Fatmahâtun Mescidi); Hadikatül Cevâmiin kaydine göre Tersâneemini iken idam edilen Hüsy...
Ansiklopedi
FATMA HÂTUN
Üsküdarda kendi adına nisbetle bir mescid yaptırmış hayır sâhibesi bir kadın; hayatı hakkında adından başka bilgi edinilemedi, ne zaman yaşadığı, merkadinin nerede olduğu bilinmiyor (B.: Fatmahâtun Mescidi).
Bibl.: Hadikatül Cevâmi, II.
Ansiklopedi
FATMA HANIM (Hâfız)
1880 ile 1885 arasında Üsküdarda Çinili semtinde oturur ulemâdan bir zâtin güzellikte yektâ ve gelinlik çağında kızı olub semtlerinde çıkan bir yangına gelen tulumbacılar arasında Bülbüldereli Altınbaş Mustafa adında bir bıçkın şehbaza gönül vermiş, yo...
Ansiklopedi
FATMA HANIM (Prenses)
İstanbul Dârülfünuna (Üniversitesine) mühim bir vakıf vasiyet etmiş olan Kavalalı Mehmed Ali Paşa torunlarından Mısırlı bir Türk prensesi; Mısır Hidivi İsmail Paşanın kızı ve Mısır Kralı Fuadın kız kardeşi; İstanbul Dârülfünuna vakfettiği para, Mısırda...
Ansiklopedi
FATMA HANIM (Hânende)
Büyük bestekâr Hamamîzâde İsmail Dede Efendinin büyük kızı, Dürri Bey adında bir zât ile evlenmişdi; oğlu yahud üveyoğlu saray hânendelerinden Şevket Bey Fatma Hanımın himmeti ile yetişmişdi. Ünlü babasının nefis bir şarkı mecmuası bu hanımın elinde id...
Ansiklopedi
FATMA ALİYE HANIM
Edebî ve tarihî makaale ve kitapları ile tanınmış aydın bir Türk kadını; din ve hukuk bilgini ve müverrih, nâzırlıklarda bulunmuş değerli devlet adamı Ahmed Cevdet Paşanın büyük kızı (B.: Ahmed Cevdet Paşa, cild 1, sayfa 336); 1864 de İstanbulda doğdu,...
Ansiklopedi
FATMA ÂFİYET
Zamanımızda esrar kaçakçısı ve satıcı bir kadın, 22 - 23 nisan tarihli ABC gazetesinde “İstanbulda esrar satışını kadınlar idâre ediyor” başlıklı bir yazıda bu kadının da namlı bir satıcı - kaçakçı olarak adı geçmişdir; bir kaç defa yakalanmış ve hapse...
Ansiklopedi
FATMA (Şakırşukurun)
Geçen asrın ikinci yarısında yaşamış namlı bir çengi; oyuna ekseriya erkek kılığında çıkar, laz hotası deper, horon oynar, zeybek oyunu oynardı. Boyunun kısalığı büyük kusuru ve üzüntüsü idi; yanında boydan bosdan konuşulmasını istemez, konuşanlar olur...
426-450 / 1085