Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
EMÎRLER HANI
İstanbul ve bilhassa vatanımız olan Üsküdarın hanları bildiğim bu hanı pek tahattur edemiyorum; tüccar ve bekâr hanlarından olmayub zamanımızın otelleri gibi bir misâfirhâne olduğunu tahmin ederim, zîra birer ortadan kalkarak yerlerini oteller almış olan Sirkeci hanlarının hepsi misafirhâne idi. Sirkeci hanlarının hepsi misafirhâne idi. Sirkeci otelleri “Trabzon Oteli”, “Aydın Oteli”, “Manastır Oteli“ gibi Anadolu ve Rumeliden şehir isimleri taşırlar, kasıd ve taraflardan gelenleri müşteri olarak belbeylemek, peglemekdir. Bu Emîrler Hanının Türkistan taraflarından gelenlerin indikleri bir menzil olduğunu zan iderim. Han odalarındaki huzuru bâzı kimseler otellerde bulamaz, ayrıca han odası otel kadar masraflı da değildir, çoğu derviş meşreb Türkitanlılar da böyledir, İstanbulun misâfirhâne hanları ortadan kalkdıkca tekkelere sığınmayı otellere tercih ettiler. Üsküdarlı Âşık Razî, Sirkecide Emîrler Han’ında Acem İsmail adında bir tönbekici - tütüncünün yanında çalışır Aka Ali adında bir gencin medhi şânında bir manzûme yazmışdır ki şudur :
Esmerlerin dilberi, dilberlerin serveri
Hemedan ya Şîrazdan gelmiş dirler püseri
Saçlı mürâhik civa, turrei âşüfteye
Henüz vurmamış mikras İstanbulun berberi
Güzel ayaklar yalun, şâhin başı papaklı
Mestâne nîgâhiyle talan eyleyor aklı
Ol siyen...
⇓ Read more...
İstanbul ve bilhassa vatanımız olan Üsküdarın hanları bildiğim bu hanı pek tahattur edemiyorum; tüccar ve bekâr hanlarından olmayub zamanımızın otelleri gibi bir misâfirhâne olduğunu tahmin ederim, zîra birer ortadan kalkarak yerlerini oteller almış olan Sirkeci hanlarının hepsi misafirhâne idi. Sirkeci hanlarının hepsi misafirhâne idi. Sirkeci otelleri “Trabzon Oteli”, “Aydın Oteli”, “Manastır Oteli“ gibi Anadolu ve Rumeliden şehir isimleri taşırlar, kasıd ve taraflardan gelenleri müşteri olarak belbeylemek, peglemekdir. Bu Emîrler Hanının Türkistan taraflarından gelenlerin indikleri bir menzil olduğunu zan iderim. Han odalarındaki huzuru bâzı kimseler otellerde bulamaz, ayrıca han odası otel kadar masraflı da değildir, çoğu derviş meşreb Türkitanlılar da böyledir, İstanbulun misâfirhâne hanları ortadan kalkdıkca tekkelere sığınmayı otellere tercih ettiler. Üsküdarlı Âşık Razî, Sirkecide Emîrler Han’ında Acem İsmail adında bir tönbekici - tütüncünün yanında çalışır Aka Ali adında bir gencin medhi şânında bir manzûme yazmışdır ki şudur :
Esmerlerin dilberi, dilberlerin serveri
Hemedan ya Şîrazdan gelmiş dirler püseri
Saçlı mürâhik civa, turrei âşüfteye
Henüz vurmamış mikras İstanbulun berberi
Güzel ayaklar yalun, şâhin başı papaklı
Mestâne nîgâhiyle talan eyleyor aklı
Ol siyenpûş civânı kâbe misâli varub
Tavâf iden uşşâkı kasem Hüdâya haklı
Menzili Sirkecide meşhur Emirler Hanı
Mükahhâl gözlü ahond İsmâilin dükkânı
Murad ne lâzım inkâr temâşâyi cemaldir
Behânedir iştirâ tönbekiyi dühânı
İknâ eyledik hele üstâziyle civânı
Yâdigârı rûzigâr olsun hün ile ânı
Yapdı bir tasvîrini ressam Toma Efendi
Hem dahi nakşeyledi Şîrü hurşîd nişânı
Geysûyi gümrâhıma uşşâkına her teli
Zencîri cünûn oldu cümle âlem bilmeli
Çıkdı Kırklar söyledi târihini şöhretini
“Tönbekici acemde çırakdır Aka Ali”
1338 — 40 = 1298 (M. 1881)
Bu manzûmeye göre Sirkecideki Emîrler Hanı 1881 den sonra yıkılmış, kaldırılmış olacakdır. Muhtemeldir ki bu hanın yerine zamanımızda görülen Sirkeci Palas adındaki iş hanı yapılmış olacakdır. Zîrâ o sokak el’an Emîrlerhanı Sokağı adını taşır. Bu sokağın Sirkeci Garı karşısındaki başı Ankara caddesinin alt kısmındadır, caddenin Gar tarafı da açık, bir meydancık hâlindedir. Râzinin kaydettiği tarihde Ankara Caddesinin bu alt kısmı Aziziye Caddesi adını taşımaktadır, Meşrutiyetde de Sirkeci Caddesi oldu, zamanımızdaki kadar geniş ğedildi, Gar tarafından Emîrler Camii adında bir camı vardı, camiin yanında da büyük bir kömür deposu vardı, büyük bir binâdan kalmış dört duvarla çevrili bir yerdi, Emîrler Hanının cami yanında bu deponun yerinde bulunmuş olması da uzakca bir ihtimaldir.
Râzi Aka Alinin Toma Efendi tarafından yapılmış yağlı boya resmi bir İranlıya beş altına sattığını pişmanlıkla anlatırdı, evrâkı metrukesi arasından o resmin fotoğrafla çekdirilmiş bir sureti çıkmışdır ki onun bir kenarına da şu kıt’ayı yazmışdır :
Peşîmânım peşîmanım peşîman
Sattığıma bu tasvîri dilberi
Ner de Akam, nerde dükkân, nerde han
Hanı çökdü apardılar püseri
Vâsıf HİÇ
Theme
Building
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
IAM091025
Theme
Building
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 9, page 5101
Theme
Building
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.