TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 9: Diş-Eri
EĞRİ FES MODASI
Fesin İkinci Sultan Mahmud zamanında erkek serpuşu olarak kabûlünden 1925 de bir kanun ile Türkiyede fes giyilmesi yasak edildiği tarihe kadar gençler arasında devam edegelmiş bir modadır; eski şâirlerin “eşbeh civan” dedikleri uçarlı koşarlı ve alımlı çalımlı yakışıklı delikanlılar feslerini dâima bir kaş üstüne, ve tercih ile sağ kaş üzerine eğmişler, bu edâya perçem, kâkül, püskül cünbüşleri de katılmışdır (Bakınız: Fes; Püskül; Perçemm; Geysû; Kâkül). Şarkılarda türkülerde eğri fesli nevcivan tasvirlerine pek çok rastlanır; aşağıdaki manzûme genç bir yangın tulumbacısının tasviridir: Çıkalım Bağlarbaşına Mâilim samur kaşına Yaraşmış şâhin başına Elde gümüşlü kırbacı Eğri fesli tulumbacı Koşarlı ayağı güzel Yangıncı uşağı güzel Tırabulus kuşağı güzel At nârayı acı acı Eğri fesli tulumbacı Gel sîneye ayvazım gel At vahşeti haylazım gel Şıkırdımım şehbazım gel Gözüm nuru başım tacı Eğri fesli tulumbacı Şirin adı Dilâverdir Şâhi hûban semenderdir Hüzni’nin bahtı yâverdir Alur güzellerden bacı Eğri fesli tulumbacı İkinci Sultan Mahmud devrinin bestekârlarından Enderunlu Rifat Beyin askere setire pantalon ve fes giydirilmesi üzerine hicazkâr bir şarkısı vardır; bu şarkının bir kıt’ası dikkate değer, şöyle ki, başkalarına fes giydirilen Asâkir-i Mansûrei Muhammediye efrâdının f...
⇓ Read more...
Fesin İkinci Sultan Mahmud zamanında erkek serpuşu olarak kabûlünden 1925 de bir kanun ile Türkiyede fes giyilmesi yasak edildiği tarihe kadar gençler arasında devam edegelmiş bir modadır; eski şâirlerin “eşbeh civan” dedikleri uçarlı koşarlı ve alımlı çalımlı yakışıklı delikanlılar feslerini dâima bir kaş üstüne, ve tercih ile sağ kaş üzerine eğmişler, bu edâya perçem, kâkül, püskül cünbüşleri de katılmışdır (Bakınız: Fes; Püskül; Perçemm; Geysû; Kâkül). Şarkılarda türkülerde eğri fesli nevcivan tasvirlerine pek çok rastlanır; aşağıdaki manzûme genç bir yangın tulumbacısının tasviridir: Çıkalım Bağlarbaşına Mâilim samur kaşına Yaraşmış şâhin başına Elde gümüşlü kırbacı Eğri fesli tulumbacı Koşarlı ayağı güzel Yangıncı uşağı güzel Tırabulus kuşağı güzel At nârayı acı acı Eğri fesli tulumbacı Gel sîneye ayvazım gel At vahşeti haylazım gel Şıkırdımım şehbazım gel Gözüm nuru başım tacı Eğri fesli tulumbacı Şirin adı Dilâverdir Şâhi hûban semenderdir Hüzni’nin bahtı yâverdir Alur güzellerden bacı Eğri fesli tulumbacı İkinci Sultan Mahmud devrinin bestekârlarından Enderunlu Rifat Beyin askere setire pantalon ve fes giydirilmesi üzerine hicazkâr bir şarkısı vardır; bu şarkının bir kıt’ası dikkate değer, şöyle ki, başkalarına fes giydirilen Asâkir-i Mansûrei Muhammediye efrâdının feslerini eğri giydikleri açıkca ifâde edilmişdir. Etdin ihyâ askeri başdan başa Pâdişahım devletinle çok yaşa Düşmenin gelsin başı taştan taşa Pâdişahım devletinle çok yaşa Pek yaraşdı eğri sarık eğri fes Resmine erbâb-ı irfan dedi pes Bu sözü tekrar iderler her nefes Pâdişahım devletinle çok yaşa Şu kıt’a Nikagos Ağanın bir hüseynî şarkısındandır: Bir yana eğdir fesin ey nevcivan Halka halka kakülün olsun iyan Parlayıp lâhdi ciğerden âşıkan Âteşi aşkınla yansın her zaman Şu kıt’a da Enderunlu Şâkir Beyin bir bestenigâr şarkısındandır: Gel meclise nûş it şarâb Nolsun bu rütbe ictinâb Eğdir fesin etme hicâb Pek güzeldir perçemin Yakın geçmişin İstanbul hayatı üzerine anlatdıklarına inanılır kimselerden Ali Çamiç Ağa (B.: Camiç Ağa, cild 7, sayfa 3700) bize verdiği bir notda: “Eğri Fes ve Eğri Külâh, gerçi bıçkın meşreb genclerin başlarında görülür ama, bunlar aslında eğri olarak yapılır serpuşlardı, yani alt kısmı başa geçirildiğinde başda eğri dururlardı” diyor.
Theme
Folklore
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM090699
Theme
Folklore
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 9, page 4963-4964
See Also Note
B.: Camiç Ağa, cild 7, sayfa 3700
Theme
Folklore
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD