TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 9: Diş-Eri
EFENİN KAHVEHÂNESİ
İkinci Abdülhamid devrinde tulumbacılığın en revnaklı zamanında Gedikpaşa tulumbacılarının kahvehânesi idi; Divanyolunda Çarşukapusu durağından Bayazıda giderken sağ koldaki gazinonun yeridir (1943). Gazino Efenin kahvehânesine nisbetle hayli küçülmüş; kahvehânenin dip tarafında merdivenle çıkılır bir büyük şirvan (yatakhâne - koğuş) var idi ki tamâmen yok olmuşdur. Asıl adı unutulmuş, lâkabı ile anıla gelen kahveci aslen kürd, gümrük hammallarından olup Fehim Paşanın hafiye çetesine girmiş ve paşanın sâyesinde bu büyük tulumbacı kahvehanesini açmışdı. Dev yapılı, kıllı kara, sakallı matruş, pos bıyıklı, câhil, ayyaş, muğlim bir adamdı, fakat; şekil ve şemâilinden umulmıyacak derecede nâzik, kaba görünüşü ile tam tezad hâlinde zevk sâhibi idi. Kahvehânesi zamanının en mükellef, en temiz kahvehânelerinden biri idi; bütün duvarları, o zamana göre cömerdce para harcanarak İstanbul tulumbacılarının grup hâlinde veya münferid fotoğrafları ile süslenmişdi; büyüklü küçüklü, hepsi camlı çerçiveli 200 parçadan fazla fotoğraf vardı ki bu zengin kolleksiyon kimin elinde kalmışdır bilemeyiz. Bu satırların muharriri bu günahkâr Vâsıf ramazan aylarında Efenin kahvehânesini tutar, bir ay çalgılı kahvehâne olarak işletirdim. Merkezî yerde olduğu için pek kalabalık olurdu (B.: Çalgılı Kahvehânele...
⇓ Read more...
İkinci Abdülhamid devrinde tulumbacılığın en revnaklı zamanında Gedikpaşa tulumbacılarının kahvehânesi idi; Divanyolunda Çarşukapusu durağından Bayazıda giderken sağ koldaki gazinonun yeridir (1943). Gazino Efenin kahvehânesine nisbetle hayli küçülmüş; kahvehânenin dip tarafında merdivenle çıkılır bir büyük şirvan (yatakhâne - koğuş) var idi ki tamâmen yok olmuşdur. Asıl adı unutulmuş, lâkabı ile anıla gelen kahveci aslen kürd, gümrük hammallarından olup Fehim Paşanın hafiye çetesine girmiş ve paşanın sâyesinde bu büyük tulumbacı kahvehanesini açmışdı. Dev yapılı, kıllı kara, sakallı matruş, pos bıyıklı, câhil, ayyaş, muğlim bir adamdı, fakat; şekil ve şemâilinden umulmıyacak derecede nâzik, kaba görünüşü ile tam tezad hâlinde zevk sâhibi idi. Kahvehânesi zamanının en mükellef, en temiz kahvehânelerinden biri idi; bütün duvarları, o zamana göre cömerdce para harcanarak İstanbul tulumbacılarının grup hâlinde veya münferid fotoğrafları ile süslenmişdi; büyüklü küçüklü, hepsi camlı çerçiveli 200 parçadan fazla fotoğraf vardı ki bu zengin kolleksiyon kimin elinde kalmışdır bilemeyiz. Bu satırların muharriri bu günahkâr Vâsıf ramazan aylarında Efenin kahvehânesini tutar, bir ay çalgılı kahvehâne olarak işletirdim. Merkezî yerde olduğu için pek kalabalık olurdu (B.: Çalgılı Kahvehâneler, cild 7, sayfa 3863). Bu hâtıraları anar iken eski destancılığımızın depreşdi, aşağıdaki kırık dökük manzûme de son yadigârlarımızdan olsun dedik: İskemleler hezâren peykeler kadifeli Kahvecinin zevk ehli olduğu da besbelli Duvarlar tulumbacı resmi ile donanmış Kıymetini üç Mısır hazinesi biçmeli Billûrdur nargileler, en âlâ fincan çubuk Ocağa da kondurmuş bir kahveci güzeli Efenin şorolosu Gedikpaşa bıçkını Hem ayağı koşarlı hem işe yatkın eli İki nefer uşaklar alımlı çalımlıdır Çapkınların başında esiyor kavak yeli Ya efendim kahveyi dolduran müşteriler Semtin cümle şübbânı birbirinden cilveli Esnafın şehbazın pırpırının eşbehi İnletiyor kalender sazındaki bam teli Kâkül ile perçemi ebrû ile müjgânı Pençe ile topuğu o şahlarda görmeli Nigâhı mestânedir işmar çakar gamzesi Yanağında fülfülü gözler kudret sürmeli Gelsin kahve çay çubuk burda kaanunu ülfet Bilâ kaydu şart herkes yâr seçüp peylemeli Bûsi pâyine ruhsat aldın mı dilberinden Heman postu kahvenin şirvanına sermeli Altmışaltı pişpirik piket ile pırafa Cimdallı bom pastıra bir hüner göstermeli Efenin kahvesinde benim de bir şıkırdım Siyehçerde yârim var Reisoğlu Pandeli Çalımlı tulumbacı fenerci mürâhikdir Topuklar demir gülle perçemi ipek teli Kahvenin duvarına koydum ama resmini Yangın kulelerine heykelini dikmeli Birer turunç köpüklü kahve içüp şâhımla Kahvehâne medhini burada bitirmeli Sonra çıkup kahveden o sabah keyfi ile Gedik Ahmed Paşanın hamamına girmeli Vâsıf HİÇ
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
IAM090665
Theme
Location
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 9, page 4945-4946
See Also Note
B.: Çalgılı Kahvehâneler, cild 7, sayfa 3863
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD