TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 9: Diş-Eri
DUPONT (Jacques)
Hicrî 1326, milâdî 1908—1909 yılında İstanbul Limanına gelmiş dört direkli büyük bir fransız yelkenlisinin tayfalarından 19-20 yaşlarında gayetle dilber bir delikanlı olub her ne sebebden ise bir gece kayıkla gemisinden kaçmış ve Galatada Kapuiçi Hamamına sığınmış, hemen o gecenin sabahında îtibâren de soyunarak hamamda dellâk yamağı olarak hem gizlenmiş, hem de barındırılmışdır; gemisi limandan gittikden kısa bir müddet sonra da ihtidâ etmiş, masrafı mezkûr hamamın hamamcısı tarafından görülerek hamamda yapılan nümayişle bir düğün ile sünnet edilerek gemici Jacques Dupont “Mehmed” adını almış, hem güzelliği hem de ender rastlanır macerâsı ile “Frenk Mehmed” diye şöhret bulmuşdur. Oğlan gemiden kaçdığında hırsızlık suçu isnâdı ve Konsolosluğun zâbıtaya mürâcaatı üzerine bir müddet Galatada ve Beyoğlunda arınmış ise de bir hamamda soyunub hamam çıplağı dellâk kılığında saklanabileceği düşünülememiş idi; Vak’adan bir kaç ay sonra Meşrutiyetin ilânı ve 1909 başlarında İkinci Sultan Abdülhamidin tahtdan indirilmesi gürültüleri arasında firârî tayfa oğlan tamâmen unutulmuşdu. Yakından tanıdığımız Dellâk Frenk Mehmed 1918 de yine Kapuiçi Hamamının uşağı olarak çalışmakda idi. Aşağıdaki manzûme bu satırların muharririnin kalenderlik havasında bu gencin şânında yazılmışdır : Kapuiçinden...
⇓ Read more...
Hicrî 1326, milâdî 1908—1909 yılında İstanbul Limanına gelmiş dört direkli büyük bir fransız yelkenlisinin tayfalarından 19-20 yaşlarında gayetle dilber bir delikanlı olub her ne sebebden ise bir gece kayıkla gemisinden kaçmış ve Galatada Kapuiçi Hamamına sığınmış, hemen o gecenin sabahında îtibâren de soyunarak hamamda dellâk yamağı olarak hem gizlenmiş, hem de barındırılmışdır; gemisi limandan gittikden kısa bir müddet sonra da ihtidâ etmiş, masrafı mezkûr hamamın hamamcısı tarafından görülerek hamamda yapılan nümayişle bir düğün ile sünnet edilerek gemici Jacques Dupont “Mehmed” adını almış, hem güzelliği hem de ender rastlanır macerâsı ile “Frenk Mehmed” diye şöhret bulmuşdur. Oğlan gemiden kaçdığında hırsızlık suçu isnâdı ve Konsolosluğun zâbıtaya mürâcaatı üzerine bir müddet Galatada ve Beyoğlunda arınmış ise de bir hamamda soyunub hamam çıplağı dellâk kılığında saklanabileceği düşünülememiş idi; Vak’adan bir kaç ay sonra Meşrutiyetin ilânı ve 1909 başlarında İkinci Sultan Abdülhamidin tahtdan indirilmesi gürültüleri arasında firârî tayfa oğlan tamâmen unutulmuşdu. Yakından tanıdığımız Dellâk Frenk Mehmed 1918 de yine Kapuiçi Hamamının uşağı olarak çalışmakda idi. Aşağıdaki manzûme bu satırların muharririnin kalenderlik havasında bu gencin şânında yazılmışdır : Kapuiçinden gelüb yayıldı haber şehre Dellâk olub soyunmuş bir fransız gülçehre Ondokuz yaşlarında sırım gibi gemici Hayli şan bulacaktır anınla Kapuiçi Denizler melikesi dört direkli yelkenli Hasretle ansın artık o şıkırdım güzeli Sebebi firârını sorar iseniz nedir Muglim olan kaptanın zulm ile vahşetidir Kaptan elçi konsolos tutuşmuş etekleri Zabtiyeye baş vurub arattılar dilberi Usûldendir hırsızlık suçu isnâd eylemek Yalan da yok ihbarda gönüller çalmış melek Ak ketenin üstünde geniş mâvi yakalı Gemici formasıyla fiyakalı cakalı Sıvamış paçaları güm güm vurub topuğu Güverte yıkar iken görmeliydi kopuğu Şimdi belde peştemal ayaklarında nalın O dayı revişinle hamam içinde salın Zerrin kâkül perçemi dök cebini pâkine Alkış tutsun uşşâkın son frenk dellâkine Soysop adı Düpondur şûhin göbek adı Cak Aksi şem’i ruhiyle çekdi hamam al sancak Ayakdaşı çıplaklar balta oldu şehbâza Kabuli islâm için ol şûhi servi nâza Kimi çeşmi nerkisin kimi pâyin öperek Didiler düğün dahi hamamda olmak gerek Kapuiçi Hamamı mürüvvetin şânına Doldu hedâyâ ile ol frenk oğlanına Velimei hitanda uşşâkına Cak Oğlan İhdâ etti tasvirin peştemalla nim uryan Bilin sizde târihin ey ümmeti Muhammed “Fransız Dellâk Cak’ım oldu hamamda sünnet” 1326 (1908-1909) Vâsıf HİÇ
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
IAM090308
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 9, page 4763
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD