Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
ÇİMDİK
“Batı türkçesine rumcadan girmiş isimdir: parmakların ucu ile sıkma.” (Hüseyin Kâzım, Büyük Türk Lûgatı). Târif tam değildir, mübhemdir, “çimdik, bir başkasının yanağını, kolunu, bacağını, veya butunu baş ve şehâdet parmakları ile can yakacak şiddette sıkmak” dır; edeb ve ahlâka aykırı mütecavizâne ve âmiyâne hareketlerdendir; bu harekete çimdiklemek, çimdik atmak denilir. Bilhassa geçen asır sonlarında İstanbulun Direklerarası ve Kapalı Çarşıda Kalpakçılar Caddesi gibi meşhur piyasa (gezip tozma) yerlerinde bıçkınlar, çapkınlar, külhanbeylerinin hafif meşreb kadınlara karşı bir el tecâvüzleri idi ki hemen dâima kadının feryâdı, eğer yanında, yaşlı veya yaşlıca diğer bir kadın varsa o kadının mütecâvize hücûmu, ortalığın karışması, hülâsa bir curcunaya rezalete varırdı; mütecâviz erkek kalabalığa karışıp firar imkânını bulamaz ise yakalanır ve zâbıtaca cezalandırılırdı. Çimdik zâlimâne atılırsa, yeri çürür, morarı, o takdirde, tecavüze uğrayan kadın ırz ehli de olsa, kocası tarafından boşanma tehlikesi ile de karşılaşabilirdi.
İstanbulda çimdik tecavüzleri hâlâ ola gelmektedir; aşağıdaki satırları 1 Mayıs 1964 tarihli Hürriyet Gazetesinden alıyoruz:
“Saçları, Cezaevleri nizamlarına uygun olarak 3 numaralı makine ile kesilmiş, Hamparsum Sarışın 4. Sulh Ceza Mahkemesinin sanık yeri...
⇓ Read more...
“Batı türkçesine rumcadan girmiş isimdir: parmakların ucu ile sıkma.” (Hüseyin Kâzım, Büyük Türk Lûgatı). Târif tam değildir, mübhemdir, “çimdik, bir başkasının yanağını, kolunu, bacağını, veya butunu baş ve şehâdet parmakları ile can yakacak şiddette sıkmak” dır; edeb ve ahlâka aykırı mütecavizâne ve âmiyâne hareketlerdendir; bu harekete çimdiklemek, çimdik atmak denilir. Bilhassa geçen asır sonlarında İstanbulun Direklerarası ve Kapalı Çarşıda Kalpakçılar Caddesi gibi meşhur piyasa (gezip tozma) yerlerinde bıçkınlar, çapkınlar, külhanbeylerinin hafif meşreb kadınlara karşı bir el tecâvüzleri idi ki hemen dâima kadının feryâdı, eğer yanında, yaşlı veya yaşlıca diğer bir kadın varsa o kadının mütecâvize hücûmu, ortalığın karışması, hülâsa bir curcunaya rezalete varırdı; mütecâviz erkek kalabalığa karışıp firar imkânını bulamaz ise yakalanır ve zâbıtaca cezalandırılırdı. Çimdik zâlimâne atılırsa, yeri çürür, morarı, o takdirde, tecavüze uğrayan kadın ırz ehli de olsa, kocası tarafından boşanma tehlikesi ile de karşılaşabilirdi.
İstanbulda çimdik tecavüzleri hâlâ ola gelmektedir; aşağıdaki satırları 1 Mayıs 1964 tarihli Hürriyet Gazetesinden alıyoruz:
“Saçları, Cezaevleri nizamlarına uygun olarak 3 numaralı makine ile kesilmiş, Hamparsum Sarışın 4. Sulh Ceza Mahkemesinin sanık yerinde, arkasında jandarma eri olduğu halde sinirli bir halde oturuyordu.
“Suçu, 19 nisan gecesi İstiklâl Caddesinde Ağacamii önünde anne ve babası ile yürümekte olan S.T: adındaki bir kızın kalçasına “çimdik” atmaktı ve 10 gündür Sultanahmet Cezaevinde idi.
“Dünkü duruşmada, kızın annesi şahit olarak dinlenildikten sonra, hâkim, sanığı 6 ay hapis cezâsına çarptırdı ve cezâsını tecil etti.”
Theme
Folklore
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM070990
Theme
Folklore
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 7, page 3985
Theme
Folklore
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.