EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Maddeler
❯
7. Cilt: Cem-Çir
ÇAKIR
Batı türkçesinde sıfat, ala ile mâvi çizgili renk; bir çeşid göz rengi (Türk lûgatı); bilhassa göz rengi olarak kullanılır. Çakır renginde garib bir vahşet vardır ki güzel bir yüze, sâhibi cilveyle bakmasını bilirse, esrârengiz bir albeni verir, fakat karşısındakini korkutur; çakır gözlü dilberlerde âşıklarına karşı sadâkat ve efâ yokdur denilir; avam pesendi renkdir; çakır gözler şiir dilimizde kara, elâ ve kestâne renkli gözler gibi medhedilmişdir. Gördüm çakır gözlü bir dağlı âfet Eşkiyâ zeyninde kılık kıyâfet Galatalı Hüseyin Elâ, kara ve kestâne gibi göz renkleri sâhiblerine lakab olarak kullanılmaz iken “çakır” avam tabakası arasında hemen istisnâsız sühiblerine lakab olur; meselâ “Kestâne Süleyman”, “Elâ Süleyman” denmez, “Kara Süleyman” denilince de bu karalık gözden gelmez, cild, deri esmerliğinden gelir; tekrar edelim, avam arasında ne kadar çakır gözlü Süleyman varsa hepsi “Çakır Süleyman” olur: Üç çiftede hamlaciyken bir zaman Şu bizim Lazoğlu Çakır Süleyman Geçermiş yalının altından bir gün Levendâne çalım ol kaşı keman Yalın ayak sîne açık dal fele Ak bezden bir pîrehenle bir tuman Görür görmez hanım kafes ardından Dir ki: — Yandım şol civana ben aman Dadı kalfa durma koş git ara bul Zirâ hâlim oldu benim pek yaman Kaçırır mı kopuk devlet kuşunu Çöp çatan peşin...
⇓ Devamını okuyunuz...
Batı türkçesinde sıfat, ala ile mâvi çizgili renk; bir çeşid göz rengi (Türk lûgatı); bilhassa göz rengi olarak kullanılır. Çakır renginde garib bir vahşet vardır ki güzel bir yüze, sâhibi cilveyle bakmasını bilirse, esrârengiz bir albeni verir, fakat karşısındakini korkutur; çakır gözlü dilberlerde âşıklarına karşı sadâkat ve efâ yokdur denilir; avam pesendi renkdir; çakır gözler şiir dilimizde kara, elâ ve kestâne renkli gözler gibi medhedilmişdir. Gördüm çakır gözlü bir dağlı âfet Eşkiyâ zeyninde kılık kıyâfet Galatalı Hüseyin Elâ, kara ve kestâne gibi göz renkleri sâhiblerine lakab olarak kullanılmaz iken “çakır” avam tabakası arasında hemen istisnâsız sühiblerine lakab olur; meselâ “Kestâne Süleyman”, “Elâ Süleyman” denmez, “Kara Süleyman” denilince de bu karalık gözden gelmez, cild, deri esmerliğinden gelir; tekrar edelim, avam arasında ne kadar çakır gözlü Süleyman varsa hepsi “Çakır Süleyman” olur: Üç çiftede hamlaciyken bir zaman Şu bizim Lazoğlu Çakır Süleyman Geçermiş yalının altından bir gün Levendâne çalım ol kaşı keman Yalın ayak sîne açık dal fele Ak bezden bir pîrehenle bir tuman Görür görmez hanım kafes ardından Dir ki: — Yandım şol civana ben aman Dadı kalfa durma koş git ara bul Zirâ hâlim oldu benim pek yaman Kaçırır mı kopuk devlet kuşunu Çöp çatan peşine takılır heman Nigârı nâzenîn ol daltabanı Ol gece yalıda eylemiş mihman Oğlan demiş: — Ben harama el sürmem Tövbekâr ol eyle ahd ile peyman Seni helâlinden çekem aguuşe Rencîde olmasın din ile îman İşte böyle ağa oldu sivrildi Şu bizim Lazoğlu Çakır Süleyman
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM070335
Tema
Diğer
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 7, sayfa 3669
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK