Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Beautiful article
GÜZEL – Türk lugatında:1. Rengi,şekli ve kaş,göz,burun,kulak nakışları,saçları ile göze hoş görünen,muhabbeti çeken kadın veya erkek insan yüzü ;“Güzel Kadın,Güzel Adam,Güzel Kız,Güzel Delikanlı”.Bu anlamda İstanbul ağzında pek çok söz,deyim var-vardır :
Güzeller adama çok iş ederler tâlihsiz olur
Güzelin dümanı çok olur
Güzele bakmak sevabdır
Güzeli herkes sever
Güzel bürünür,çirkin sürünür(Makiyaz anlamında)
Güzeller adama çok iş ederler
Soyarlar âkibet derviş ederler
•
Güzel idin,nerde kaşın kaaresi ?
Kibar idin,hani samur pâresi ?
•
Bir gelim var salıverdim engine,
Bezirgânlar damga vurmuş dengine,
Şimdi rağbet Güzel ile Zengine..
•
Güzel ile taş taşırım,
Çirkin ile aş yemem
•
Güzel !
Senin için zar atılır,
Bıçak oynatılır,
Cıgaraya esrar,
Rakıya zehir katılır ..
2.Göze iyi,hoş görünen her şey :“Güzel Ev,Güzel Esvab,Güzel At.. ”
3.Beğenilen anlamında :“Güzel Ses,Güzel Söz,Güzel Hava,Güzel Hareket ”.
4.Çokluk,iyi kazanç anlamında :“Güzel Para,Güzel Îrad,Güzel İş ”.
5.Tasdik yollu,“Olur !” yerinde kullanılır:“Güzel..öyle yapalım..”.
Eski İstanbul hayatında aşırı derecede güzellikleri ile tanınmış esnaf tabakasından delikanlılara “Güzel” sıfatı işleri de kaydedilerek lakab olarak verilirdi:“Helvacı Güzeli”,“Kahveci Güzeli”,“Kayıkcı Güzeli”,“Yorgancı Güzeli”,“Yemenici Güzeli” ...
⇓ Read more...
GÜZEL – Türk lugatında:1. Rengi,şekli ve kaş,göz,burun,kulak nakışları,saçları ile göze hoş görünen,muhabbeti çeken kadın veya erkek insan yüzü ;“Güzel Kadın,Güzel Adam,Güzel Kız,Güzel Delikanlı”.Bu anlamda İstanbul ağzında pek çok söz,deyim var-vardır :
Güzeller adama çok iş ederler tâlihsiz olur
Güzelin dümanı çok olur
Güzele bakmak sevabdır
Güzeli herkes sever
Güzel bürünür,çirkin sürünür(Makiyaz anlamında)
Güzeller adama çok iş ederler
Soyarlar âkibet derviş ederler
•
Güzel idin,nerde kaşın kaaresi ?
Kibar idin,hani samur pâresi ?
•
Bir gelim var salıverdim engine,
Bezirgânlar damga vurmuş dengine,
Şimdi rağbet Güzel ile Zengine..
•
Güzel ile taş taşırım,
Çirkin ile aş yemem
•
Güzel !
Senin için zar atılır,
Bıçak oynatılır,
Cıgaraya esrar,
Rakıya zehir katılır ..
2.Göze iyi,hoş görünen her şey :“Güzel Ev,Güzel Esvab,Güzel At.. ”
3.Beğenilen anlamında :“Güzel Ses,Güzel Söz,Güzel Hava,Güzel Hareket ”.
4.Çokluk,iyi kazanç anlamında :“Güzel Para,Güzel Îrad,Güzel İş ”.
5.Tasdik yollu,“Olur !” yerinde kullanılır:“Güzel..öyle yapalım..”.
Eski İstanbul hayatında aşırı derecede güzellikleri ile tanınmış esnaf tabakasından delikanlılara “Güzel” sıfatı işleri de kaydedilerek lakab olarak verilirdi:“Helvacı Güzeli”,“Kahveci Güzeli”,“Kayıkcı Güzeli”,“Yorgancı Güzeli”,“Yemenici Güzeli” gibi :
Balıkcı Güzeli deryâ kuzusu
Kankırmızı bıçkın olur uslusu
•
Bakırcı Güzeli bıçkın şehbazdır
Kara donlu kara mintanlı lazdır
•
Berber Güzeli de dillerde destan
Cümlesi âşüfte,âlüfte,fettan
•
Bozacı Güzeli âvâre puhu
Düş gice peşine korkma be yâhu
•
Helvacı Güzeli bal ile irmik
Riştei aşkına atmalı ilmik
•
Şekerci Güzeli o nûri dîde
Al dudaklar karanfilli akîde
•
Kayıkcı Güzeli civanın iti
Yalun ayaklarda şânü şevketi
•
Kalyoncu Güzeli o hümâ pervaz
Köroğlu Reisin dalında Ayvaz
•
Yorgancı Güzeli bin içinde bir
Eşbehin dikdiği yorganına gir
•
Yemenicinin de güzeli meşhur
Öper ayağını şehr içre cumhur
Kız ve Delikanlı,aşırı güzeller için de “Dünyâ Güzeli” Denile gelmişdir,dünyâda güzellik yarışmaları yapılmazdan yüzlerce yıl öncesinden beri.
Oldukca Güzel anlamında da “Güzelce” denilir :
Çıplak ayaklar ile,pırpırı kılık ile,
Bak hamlacı Temele,bak o güzelce gence,
Bak o dayı revişli,kopuk gence bak hele,
Hanım oynaşı olmuş,elhak lâyıkdır bence .
(Âşık İbrahim)
“Güzelce” tâbiri“Etraflı,Dikkatli” anlamında da kullnılır :“Güzelce anlatmalı”.
“Güzellik”,güzel olan insan veya şeyin hâli :
Güzellik,Allahın bir lütfudur
Güzelliğe güven olmaz
Güzellik ondur,dokuzu dondur
Güzelliğe kırk günde doyulur,iyi huya kırk yılda doyulmaz
“Güzellik”,hiddete kapılmadan tatlılıkla,sükûnetle anlamında kullanılır:“Güzellikle anlatmalı..”.
“İyilik,Sağlık” anlamlarına da gelir :
– Ne var,ne yok ?
– Güzellik !
Theme
Folklore
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
G15A002
Theme
Folklore
Subject
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Note
Typewriting on paper. Notes are written with pen on the document. Print notes are written.
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Folklore
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.