TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 6: Boğ-Cem
CANYAKAN
Yeniçeriliğin son devrinde yaşamış ve güzelliği ile meşhur olmuş Galatanın kaldırım kopuklarından bir nevcivan; Bizim gencliğimizde Salıpazarı Deniz Hamamı gaayet şenlikli bir yerdi, Tersânenin, Galatanın, Tophânenin bütün kabadayı, zıpırları, külhânileri ve o semtlerin, kendi kadrü kıymetlerini bilmeyerek altın adlarını bakır yapmış tâze bıçkınları hep orada toplanır, hâyü hûy içinde bir acâib cünbüşler olur giderdi. Ağızdan kulağa nakledilegelmişdir, üzerinde kararmış acâib bir leke bulunan çürük bir tahtayı her sene hamam kurulurken aynı yere çakarlar ve derlerdi ki bu hamam yeniçerilik devrinden kalmışdır, namlı yeniçeri zorbalarından Karayılan baltalı mahbûbu (B.: Balta) Galatalı Canyakan için iki kalyoncu neferini kıtır kıtır kesmişdir, işte bu leke o kalyoncuların kanıdır. Mâhud tahtanın muhâafaza edilip her sene aynı yere çakılmasının sebebi de uygunsuzlara, yüreğinde fesad olanlara ibret olması içinmiş. Yârimiz ve destancılıkda üstâdımız Tophâne ketebesinden Üsküdarlı Aşık Râzi bir gün bu Canyakandan konuşulur iken şu manzûmeyi yazmış idi: Salıpazarında deniz hamamı Gaayet şenliklidir her yaz eyyâmı Anda cem olmuşdur cümle mehâbib Hem cümle âşıkan şâirü edib Şu yelkenci şu kayıkcı güzeli Fermeneci dilberi saçları telli Topukludur yemenici civanı Kebûter misâli t...
⇓ Read more...
Yeniçeriliğin son devrinde yaşamış ve güzelliği ile meşhur olmuş Galatanın kaldırım kopuklarından bir nevcivan; Bizim gencliğimizde Salıpazarı Deniz Hamamı gaayet şenlikli bir yerdi, Tersânenin, Galatanın, Tophânenin bütün kabadayı, zıpırları, külhânileri ve o semtlerin, kendi kadrü kıymetlerini bilmeyerek altın adlarını bakır yapmış tâze bıçkınları hep orada toplanır, hâyü hûy içinde bir acâib cünbüşler olur giderdi. Ağızdan kulağa nakledilegelmişdir, üzerinde kararmış acâib bir leke bulunan çürük bir tahtayı her sene hamam kurulurken aynı yere çakarlar ve derlerdi ki bu hamam yeniçerilik devrinden kalmışdır, namlı yeniçeri zorbalarından Karayılan baltalı mahbûbu (B.: Balta) Galatalı Canyakan için iki kalyoncu neferini kıtır kıtır kesmişdir, işte bu leke o kalyoncuların kanıdır. Mâhud tahtanın muhâafaza edilip her sene aynı yere çakılmasının sebebi de uygunsuzlara, yüreğinde fesad olanlara ibret olması içinmiş. Yârimiz ve destancılıkda üstâdımız Tophâne ketebesinden Üsküdarlı Aşık Râzi bir gün bu Canyakandan konuşulur iken şu manzûmeyi yazmış idi: Salıpazarında deniz hamamı Gaayet şenliklidir her yaz eyyâmı Anda cem olmuşdur cümle mehâbib Hem cümle âşıkan şâirü edib Şu yelkenci şu kayıkcı güzeli Fermeneci dilberi saçları telli Topukludur yemenici civanı Kebûter misâli takla atanı Varolcu güzelde gör perendeyi Hem temâşâ eyle şu küçükbeyi Nilgûn peştemalı ince belinde Ayağında nazı cilve elinde Reftâr ider dilber tâvus misâli Boynunda nice yüz âşık vebâli İşmar etti sandım ayyar gamzesi Meğer aldaturmuş kâfir berkesi Açdım âguuşumu ben ol hümâye Pertav etti kaçdı şehbaz deryâye Kimdir dedim âyâ aceb şu fettan Dediler ki nâmı anın Canyakan Kaldırım kopuğu o Galatalı Çorbacının civeleği baltalı Karayılan nâm bir ejderi heftser İki kolyoncuyu anınçün keser Güzellere kötü gözle bakanlar İbret alsun diye silinmez kanlar Salıpazarı karakolunda İbrâhim Efendi adında bir lâz komiser vardı, beş vakit namazında müslüman adamdı. Nâmus dâvâsında gaayetle mutaassıb ve mütecellid, ite köpeğe göz açdırmaz, kuyruk sallatmaz, yakaladığını tepeler, mazbut zâbit adamdı, bir gün biz hamamda iken geldi, mâhud kanlı çürük tahtayı kendi eliyle sökdü, balta ile paraladı, “burada edeb ve nâmusun muhâfızı bu tahta parçası değil, kanundur, devletin zâbıtasıdır, onlardan korkmayan şerîr bu çürük tahtadan mı korkacak” dedi idi. Vasıf HİÇ
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Vâsıf Hiç
Identifier
IAM060666
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 6, pages 3381-3382
See Also Note
B.: Balta
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD