EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Maddeler
❯
6. Cilt: Boğ-Cem
CANBAZ (Türk Edebiyatında)
Onyedinci asrın büyük şâiri Şeyhülislâm Yahya Efendi bu ismi bir gazelinde pek hünerli kullanmışdır; şâirin mısrâlarındaki inceliği zedelemeden bugünkü dilimize çevirmek çok zordur, korka korka yazıyoruz: “Ey güzel!.. Senin zülüf teline konmuş olan gönlüm gözümdeki gamze ile (gülümsiyerek bakdığı zaman gözlerin ucunda beliren o tatlı çizgi ile), tıbkı ip üstünde kılıçla oynayan canbaz gibi safâlanıyor”; güzel mısrâlar şudur: Hâli siyehin ârızı zîbâna yaraşmış Zülfün ne güzel düşmüş o vechi hasen üzre Zülfünde gönül gamzen ile eğlenür ey mâh Canbaz gibi tig ile oynar resen üzre Zorâkî yazılmış güftesi kimindir bilmiyoruz, geçen asır ortalarında Lâtif Ağa tarafından bestelenmiş hicazkâr bir şarkıda da canbaz ismine rastladık: İster isen biz bize ey dilşikâr Aynalıkavağa gtisek bu pazar Sen de reftâr eylesen orda nevvar Aynalıkavağa gitsek bu pazar Bir müferrih yer değildir Ihlamur Şimdi Boğaziçine gitmek de zor Canbaza gitsek olursun bîhuzur Aynalıkavağa gitsek bu pazar Pek kalabalık Kâğıthane hele İmrahora azm idüp düşme dile Bir iki candan güzel ahbab ile Aynalıkavağa gitsek bu pazar İstanbul’un esnaf güzelleri şânında şehrengiz yollu yazılmış “Hîbannâmei Nevedâ” adındaki manzum risâlede canbaz güzeli şöyle övülmüşdür: Canbaz güzelinde türlü hüner var S...
⇓ Devamını okuyunuz...
Onyedinci asrın büyük şâiri Şeyhülislâm Yahya Efendi bu ismi bir gazelinde pek hünerli kullanmışdır; şâirin mısrâlarındaki inceliği zedelemeden bugünkü dilimize çevirmek çok zordur, korka korka yazıyoruz: “Ey güzel!.. Senin zülüf teline konmuş olan gönlüm gözümdeki gamze ile (gülümsiyerek bakdığı zaman gözlerin ucunda beliren o tatlı çizgi ile), tıbkı ip üstünde kılıçla oynayan canbaz gibi safâlanıyor”; güzel mısrâlar şudur: Hâli siyehin ârızı zîbâna yaraşmış Zülfün ne güzel düşmüş o vechi hasen üzre Zülfünde gönül gamzen ile eğlenür ey mâh Canbaz gibi tig ile oynar resen üzre Zorâkî yazılmış güftesi kimindir bilmiyoruz, geçen asır ortalarında Lâtif Ağa tarafından bestelenmiş hicazkâr bir şarkıda da canbaz ismine rastladık: İster isen biz bize ey dilşikâr Aynalıkavağa gtisek bu pazar Sen de reftâr eylesen orda nevvar Aynalıkavağa gitsek bu pazar Bir müferrih yer değildir Ihlamur Şimdi Boğaziçine gitmek de zor Canbaza gitsek olursun bîhuzur Aynalıkavağa gitsek bu pazar Pek kalabalık Kâğıthane hele İmrahora azm idüp düşme dile Bir iki candan güzel ahbab ile Aynalıkavağa gitsek bu pazar İstanbul’un esnaf güzelleri şânında şehrengiz yollu yazılmış “Hîbannâmei Nevedâ” adındaki manzum risâlede canbaz güzeli şöyle övülmüşdür: Canbaz güzelinde türlü hüner var Serenbaz cundabaz bir deli rüzgâr İşve cilve hüsün her tavrı lâtif Kaddi sülüs hatla çekilmiş elif Âşıka perende oyunu çokdur Âr ile nâmus bilmez hîcâbı yokdur Üsküdarlı halk şâiri Tophâne ketebesinden Âşık Râzi de canbaz civanları şöyle târif ediyor: Târif idem ben size canbaz şâhı Sözümde hilâf yok kasem vallâhi Mürâhik civandır tığ gibi çâlâk Zirâ ki şuhun makaamı eflâk Kâkülün teline kıyamaz berber Anınçün saçlıdır o canbaz dilber Güzel ayâğında cümle hüneri Kıl üstünde yürür zîrâ o peri Mâşûkudur cümlesi bir üstâdın Cihan kallâşı bir rindi fettânın Ol can pazarında ger olmasa aşk Olmaz idi resen üzre bunca meşk Zerdâneyle saydolunur âhûdur Sînede lâne tutar piristûdur Humret üzre olur rengi rû ekser Güneş hamîresi zîrâ o püser İsmi şerifini sorsan o şâhın Ya Nâsırdır, ya Kubâdi, ya Şâhin Döküb âbı rûyi pâyi billûre Han hamam yidir ol külçei nûre Tigi pûlâdına ver gel sen seri Dime canbaz şûhe haylaz serserî Zülfi siyâhından penbe topuğa İnsâf eyle benzer var mı kopuğa
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM060616
Tema
Folklor
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 6, sayfa 3365
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK