TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 6: Boğ-Cem
CANBAZ (Türk Edebiyatında)
Onyedinci asrın büyük şâiri Şeyhülislâm Yahya Efendi bu ismi bir gazelinde pek hünerli kullanmışdır; şâirin mısrâlarındaki inceliği zedelemeden bugünkü dilimize çevirmek çok zordur, korka korka yazıyoruz: “Ey güzel!.. Senin zülüf teline konmuş olan gönlüm gözümdeki gamze ile (gülümsiyerek bakdığı zaman gözlerin ucunda beliren o tatlı çizgi ile), tıbkı ip üstünde kılıçla oynayan canbaz gibi safâlanıyor”; güzel mısrâlar şudur: Hâli siyehin ârızı zîbâna yaraşmış Zülfün ne güzel düşmüş o vechi hasen üzre Zülfünde gönül gamzen ile eğlenür ey mâh Canbaz gibi tig ile oynar resen üzre Zorâkî yazılmış güftesi kimindir bilmiyoruz, geçen asır ortalarında Lâtif Ağa tarafından bestelenmiş hicazkâr bir şarkıda da canbaz ismine rastladık: İster isen biz bize ey dilşikâr Aynalıkavağa gtisek bu pazar Sen de reftâr eylesen orda nevvar Aynalıkavağa gitsek bu pazar Bir müferrih yer değildir Ihlamur Şimdi Boğaziçine gitmek de zor Canbaza gitsek olursun bîhuzur Aynalıkavağa gitsek bu pazar Pek kalabalık Kâğıthane hele İmrahora azm idüp düşme dile Bir iki candan güzel ahbab ile Aynalıkavağa gitsek bu pazar İstanbul’un esnaf güzelleri şânında şehrengiz yollu yazılmış “Hîbannâmei Nevedâ” adındaki manzum risâlede canbaz güzeli şöyle övülmüşdür: Canbaz güzelinde türlü hüner var S...
⇓ Read more...
Onyedinci asrın büyük şâiri Şeyhülislâm Yahya Efendi bu ismi bir gazelinde pek hünerli kullanmışdır; şâirin mısrâlarındaki inceliği zedelemeden bugünkü dilimize çevirmek çok zordur, korka korka yazıyoruz: “Ey güzel!.. Senin zülüf teline konmuş olan gönlüm gözümdeki gamze ile (gülümsiyerek bakdığı zaman gözlerin ucunda beliren o tatlı çizgi ile), tıbkı ip üstünde kılıçla oynayan canbaz gibi safâlanıyor”; güzel mısrâlar şudur: Hâli siyehin ârızı zîbâna yaraşmış Zülfün ne güzel düşmüş o vechi hasen üzre Zülfünde gönül gamzen ile eğlenür ey mâh Canbaz gibi tig ile oynar resen üzre Zorâkî yazılmış güftesi kimindir bilmiyoruz, geçen asır ortalarında Lâtif Ağa tarafından bestelenmiş hicazkâr bir şarkıda da canbaz ismine rastladık: İster isen biz bize ey dilşikâr Aynalıkavağa gtisek bu pazar Sen de reftâr eylesen orda nevvar Aynalıkavağa gitsek bu pazar Bir müferrih yer değildir Ihlamur Şimdi Boğaziçine gitmek de zor Canbaza gitsek olursun bîhuzur Aynalıkavağa gitsek bu pazar Pek kalabalık Kâğıthane hele İmrahora azm idüp düşme dile Bir iki candan güzel ahbab ile Aynalıkavağa gitsek bu pazar İstanbul’un esnaf güzelleri şânında şehrengiz yollu yazılmış “Hîbannâmei Nevedâ” adındaki manzum risâlede canbaz güzeli şöyle övülmüşdür: Canbaz güzelinde türlü hüner var Serenbaz cundabaz bir deli rüzgâr İşve cilve hüsün her tavrı lâtif Kaddi sülüs hatla çekilmiş elif Âşıka perende oyunu çokdur Âr ile nâmus bilmez hîcâbı yokdur Üsküdarlı halk şâiri Tophâne ketebesinden Âşık Râzi de canbaz civanları şöyle târif ediyor: Târif idem ben size canbaz şâhı Sözümde hilâf yok kasem vallâhi Mürâhik civandır tığ gibi çâlâk Zirâ ki şuhun makaamı eflâk Kâkülün teline kıyamaz berber Anınçün saçlıdır o canbaz dilber Güzel ayâğında cümle hüneri Kıl üstünde yürür zîrâ o peri Mâşûkudur cümlesi bir üstâdın Cihan kallâşı bir rindi fettânın Ol can pazarında ger olmasa aşk Olmaz idi resen üzre bunca meşk Zerdâneyle saydolunur âhûdur Sînede lâne tutar piristûdur Humret üzre olur rengi rû ekser Güneş hamîresi zîrâ o püser İsmi şerifini sorsan o şâhın Ya Nâsırdır, ya Kubâdi, ya Şâhin Döküb âbı rûyi pâyi billûre Han hamam yidir ol külçei nûre Tigi pûlâdına ver gel sen seri Dime canbaz şûhe haylaz serserî Zülfi siyâhından penbe topuğa İnsâf eyle benzer var mı kopuğa
Theme
Folklore
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM060616
Theme
Folklore
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 6, page 3365
Theme
Folklore
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD