Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
CÂMEDAN, CAMADAN
Eskiden giyilen, kısa ve kolsuz, ön tarafı çaprast kavuşur bir yelek; bilhassa ayak takımı, avam, esnaf giyerdi; çuhadan, yâhud kadifeden kesilir, göğsü, kenarları, yaka etrâfı şeridlerle, gümüş ve altın sırma ile işlenirdi; çuha olsun, kadife olsun, al ve mor gibi parlak; göze çarpan renkler tercih olunurdu. Yukarda kaydettiğimiz tabakalardan mürânik bir genç, veya tâze delikanlı için, güzel bir câmedan, dâimâ çâzib, sâhib olmak istenilen bir şeydi; pırpırı, afili, cakalı, fiyakalı, reftârı levendâne bir şehbâz gencin bıçkın tuvaletine ayrıca revnak verirdi; öylesine ki İstanbul civarını manzumelerle övmüş kalender şâirler onlara bir albeni veren câmedanlar üstünde de durmuşlardır; köçek - rakkas oğlanların çoğu da, bilhassa raksa çıkarken câmedanları ten üstüne giyerler, çıplak kolları tamâmen meydanda kalır, câmedanın çaprast ön kısmını da kavuşdurup iliklemedikleri için, meclisdekilere âyine sine temâşası imkânını da ayrıca bahşederlerdi. Aşağıdaki câmedanlı portreler son yeniçerilerden halk şâiri Galatalı Hüseyin Ağanın Destan mecmuasından derlenmişdir.
Köçek oğlan portresi:
Panayot denilen o nazlı oğlan
Hele giyse sırmalı al câmedan
Topuk vura vura ol Sakız gülü
Raksa çıktığında ditretür meydan
Kopuk civan, bıçkın portreleri:
Birine Horhorlu Nazmi diyorlar
Ol fe...
⇓ Devamını okuyunuz...
Eskiden giyilen, kısa ve kolsuz, ön tarafı çaprast kavuşur bir yelek; bilhassa ayak takımı, avam, esnaf giyerdi; çuhadan, yâhud kadifeden kesilir, göğsü, kenarları, yaka etrâfı şeridlerle, gümüş ve altın sırma ile işlenirdi; çuha olsun, kadife olsun, al ve mor gibi parlak; göze çarpan renkler tercih olunurdu. Yukarda kaydettiğimiz tabakalardan mürânik bir genç, veya tâze delikanlı için, güzel bir câmedan, dâimâ çâzib, sâhib olmak istenilen bir şeydi; pırpırı, afili, cakalı, fiyakalı, reftârı levendâne bir şehbâz gencin bıçkın tuvaletine ayrıca revnak verirdi; öylesine ki İstanbul civarını manzumelerle övmüş kalender şâirler onlara bir albeni veren câmedanlar üstünde de durmuşlardır; köçek - rakkas oğlanların çoğu da, bilhassa raksa çıkarken câmedanları ten üstüne giyerler, çıplak kolları tamâmen meydanda kalır, câmedanın çaprast ön kısmını da kavuşdurup iliklemedikleri için, meclisdekilere âyine sine temâşası imkânını da ayrıca bahşederlerdi. Aşağıdaki câmedanlı portreler son yeniçerilerden halk şâiri Galatalı Hüseyin Ağanın Destan mecmuasından derlenmişdir.
Köçek oğlan portresi:
Panayot denilen o nazlı oğlan
Hele giyse sırmalı al câmedan
Topuk vura vura ol Sakız gülü
Raksa çıktığında ditretür meydan
Kopuk civan, bıçkın portreleri:
Birine Horhorlu Nazmi diyorlar
Ol fetâ yaşça yirmi yirmi üç var
Sırmalıdır câmedanı hem şalvar
Gel gör ki itlikden ayaklar yalın
Samurkaş Kız Ali Cellâdceşmeli
Küşâde sinesi çakıl memeli
Selvi boy ortası incecik beli
Atmış omuzuna câmedânını
Top sırma sünbül kâküllü melek
Câmedan altında helâli gömlek
Baldırı çıplak bıçkın civelek
Yanağında ebri şafak hicâbı
Koltuğunda Leylâ Mecnun kitâbı
Hamlacı, kayıkcı civan protreleri:
Al kadife câmedanlı o kopuk
Ayakda al filâr kütürder topuk
Belde al kuşağı ipliği pamuk
Samur saça yıkmış baratasını
Pek sevdim bostancı keratasını
Al fesinde kırmızı karanfil
Hem al câmedanı gaayet afili
Gördün mü Adalı Tiryandafili
Molla Beyin nevhat hamlacısıdır
Yusufum dokunmuş ipek sırmadan
Hem pek açmış giydiği mor câmedan
Ak bezden şalvarla ol tâze fidan
Sultan hamlacısı şâhi hübandır
Fesini o keman kaşına eğmiş
Fildişi ten üstü câmedan giymiş
Kuşağının ucu topuğa değmiş
Kaptanpaşa çıplağıdır Câferim
Seher yellerinden haber beklerim
Hayta portresi:
Sırmalı kadife câmedan nene
A kaldırım iti a kayışbacak
Sırtına katır palanı çokdur
Seni ayağından asmalı ancak
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM060595
Tema
Folklor
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 6, sayfa 3349
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.