TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 6: Boğ-Cem
CAFER (Hamlacı Kurdoğlu)
Son yeniçerilerden bir saz şâiri, Galata’nın namlı kaldırım haytalarından bir zorba. Ellaltıncı yeniçeri ortasının çorbacısı olan ve Yemiş İskelesinde Çardak Kolluğunda haytaca saltanat süren halk şâiri Galatalı Hüseyin Ağanın hâmisi, destancılıkda ve saz çalmada ustası (B. : Ellialtılılar; Çardak; Hüseyin Ağa, Galatalı). O zamanlar Kurdoğlu gibi zorbalar, sokaklarda rastladıkları yalın ayaklı pırpırı âvâre çocuklardan vücud yapıları düzgün ve vechinde de letâfet olanları hemen kolundan tutarlar, çarşıda birkaç dükkâna sokup çıkararak kılık kıyâfetini bıçkın modasına gö- lûfeye bağlanmayan bu genclere civelek denilir, mahlûlden bir yer bulunup gündeliğe geçinceye kadar kışlada veya yollukda yatar kalkarlar, kazandan yemek yerler, ceb harclıklarını da kendilerini yeniçeri yazdıran hâmilerinden alırlardı, ve hâmileri ile aralarında bir nevî kan kardeşliği kurulurdu. Çok fakir bir mahalle kahvecisinin oğlu olan Galatalı Hüseyin Ağa 106 kıt’alık bir serencam destanında Kurdoğlu Câfer’le tanışmasını şöyle anlatıyor: 1. Mâlemizde (Mahallemizde) kahvecinin oğluyum Onüçünde samur saç fidan boyluyum Rivâyet gayriden bir içim suyum Sürünün içinde bir altın palaz 2. Hamlacı fetâ Kurdoğlu Câfer Nâmı Galatayı ditretür ejder Âteş içre girer yüzer semender Mâcerâyı tafsil idelim bira...
⇓ Read more...
Son yeniçerilerden bir saz şâiri, Galata’nın namlı kaldırım haytalarından bir zorba. Ellaltıncı yeniçeri ortasının çorbacısı olan ve Yemiş İskelesinde Çardak Kolluğunda haytaca saltanat süren halk şâiri Galatalı Hüseyin Ağanın hâmisi, destancılıkda ve saz çalmada ustası (B. : Ellialtılılar; Çardak; Hüseyin Ağa, Galatalı). O zamanlar Kurdoğlu gibi zorbalar, sokaklarda rastladıkları yalın ayaklı pırpırı âvâre çocuklardan vücud yapıları düzgün ve vechinde de letâfet olanları hemen kolundan tutarlar, çarşıda birkaç dükkâna sokup çıkararak kılık kıyâfetini bıçkın modasına gö- lûfeye bağlanmayan bu genclere civelek denilir, mahlûlden bir yer bulunup gündeliğe geçinceye kadar kışlada veya yollukda yatar kalkarlar, kazandan yemek yerler, ceb harclıklarını da kendilerini yeniçeri yazdıran hâmilerinden alırlardı, ve hâmileri ile aralarında bir nevî kan kardeşliği kurulurdu. Çok fakir bir mahalle kahvecisinin oğlu olan Galatalı Hüseyin Ağa 106 kıt’alık bir serencam destanında Kurdoğlu Câfer’le tanışmasını şöyle anlatıyor: 1. Mâlemizde (Mahallemizde) kahvecinin oğluyum Onüçünde samur saç fidan boyluyum Rivâyet gayriden bir içim suyum Sürünün içinde bir altın palaz 2. Hamlacı fetâ Kurdoğlu Câfer Nâmı Galatayı ditretür ejder Âteş içre girer yüzer semender Mâcerâyı tafsil idelim biraz 3. Babam yollar beni bir gün çarşuya Câferle gelirüm karşu kurşuya Geçmekmiş niyyeti meğer Karşuya (İstanbula) Belinde yatağan üç arşın diraz 4. Bıçkınlık uygunmuş zâhir meşrebe Yalın ayak idim günü perşenbe Üstünde çul çaput abayla kebe Gelberi be dedi gelberi Ayvaz 5. Bre cânım dedi yollar cam diken Batar ayağına yalın gezerken Ne revâ bu hâlin Ocak dururken Sandım Şan Mahmuda olmuşum İyaz 6. Vardık Tophânede yemeniciye Galata filârı aldı hediye Bahâda bakmadı bire ikiye Akçesini ocak defterine yaz 7. Helâlî gömlek hem çağşırla mintan Him sırmalı al kadife câmedan Düzüb koşar iken o merdi meydan Başımda eserdi bir deli poyraz 8. Mürâhik ayırmaz karayı akdan İğriyi doğrudan fesâdı hakdan Bıçkınlık geldi biçilmiş kaftan Bir gün içre oldum çarçabul canbaz 9. Dönmedim bir dahi baba evine Ayak uydurdum hamlacı itine Bakmadım da yen yakanın bitine Taallüm eyledim Kurdoğlunda saz 10. Bana neler etti görün feleği Bekâr odasına serdim döşeği Oldum Hamlacının yalın köçeği Külhanlıkda geçdi bahar ile yaz 11. Bekâr odaları bir koca kazan Kaynayor içinde mühmel dilberan Paşazâde beyoğlu it daltaban Vefâkâr civelek, kahve düzenbaz 12. Yosma nigârı var âfeti devran Sırma saçlarını örmüş kırk kolan Gel şehbazım der boynuma dolan Kimi dahi satar cilve ile naz 13. Yanıma koşdular şöyle bir nigâr Âhu gözlü gamzeleri fitnekâr Saydoldum bu yoldan idemem inkâr Destânım oldu bûselik şehnaz 14. Tutup desti nâzenînim ol Câfer Götürüp Ocağa yazdırdı nefer Benimle fahrider oldu gazanfer Altınbaş üstünde üsküfüm beyaz 15. Çardak kahvesine attım postumu Bilmedim bir eyyam düşman dostumu Bıçağıma bağlayarak bahtumu Kimi şehbaz didi kimisi haylaz 16. Pala çaldık deryâ deniz bir eyyâm Düşmedi elden hiç bâdei gülfâm İçer içer içer içer doyamam Hem dahi kılarız beş vakit namaz 17. Bekârlık sultanlık yokdur hânemiz Çardakdaki kollukdur kâşânemiz Kayde gelmez şu dili divânemiz Kafesde beslenmez bülbüli dilbaz 18. Ayağın âteşe bas didi ağam Ol dise ölürdüm ne pervâ ne gam Akran içinde olunca benam Üç akçe yevmiye virildi ivaz 19. Olmuşdur Kurdoğlu Câfer üstâdım Atmadım emrinden dışarı adım Gelişinceyedek kolum kanadım Tâ ki şâhin misal ideyim pervaz Galatalı Hüseyin Ağa bu uzun destanında, kendisini baba evinden alıp bıçkın kılığına sokarak yeniçeri ocağına yazdıran bu Hamlacı Kurdoğlu Câfer’in âkibetinden hiç bahsetmiyor; Ocağın kanlı bir şehir muhârebesi ile kaldırıldığı 1826 dan evvel, ölmüş olacakdır.
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM060552
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 6, pages 3328-3329
See Also Note
B. : Ellialtılılar; Çardak; Hüseyin Ağa, Galatalı
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD