Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BÜYÜK KULELİ
Samatya’da, kendi adına nisbetle isimlendirilmiş Büyükkuleli Sokağında İstanbul’un en eski ve çok şöhretli bir gedikli meyhanesi, “Selâtin Meyhâne” idi (B.: Meyhâne). Burasını son işleten meyhâneci ihtiyar Barba Vasili’nin ölümü üzerine, 1944 sonbaharında kapandı, içine bir dokumacı yerleşdi.
Kadim kale duvarının iç yüzüne yapışık olarak inşâ edilmiş, adını da yanındaki kale burcundan almışdı.
Sokak kapısından, etrafı peyke, ortada on kadar mermer masa bulunan büyük bir salona girilirdi. Tavanın ortası açıktı, ikinci kattaki odaların kapısı, etrafı ahşap parmaklıklı fırdolayı bir iç balkona açılırdı ki; buradan alt salon temaşâ edilirdi. Bu odalarda, vaktiyle, meyhânenin gedikli kibar müşterileri işret ederlermiş; ve meclislerinde, agyâr gözünden gizlenmiş has muhbub sâkîler hizmet edermiş.
Aşağıdaki iki kıt’a, geçen asır sonlarında yaşamış Dikran isminde güzel bir ermeni civanı şânında yazılmış bir menzûmeden alınmışdır ki Büyük Kuleli’de bu üst kat odalarda yapılan bir işret âleminin tasviridir (B. : Barutcuoğlu, Dikran):
Büyük Kulelide kurarlar meclis
İnsan sûretinde çend nefes iblis
Üçleme sunulur bâde o şâha
Mest ider o şuhu âyini teslis
Raks ider meydana çıkup Dikranım
Şuhâne mestâne rûhi revânım
Kâh parmak fiskesi kâh topuk vurur
Tulumbacım o bıçkınım külhanım....
⇓ Read more...
Samatya’da, kendi adına nisbetle isimlendirilmiş Büyükkuleli Sokağında İstanbul’un en eski ve çok şöhretli bir gedikli meyhanesi, “Selâtin Meyhâne” idi (B.: Meyhâne). Burasını son işleten meyhâneci ihtiyar Barba Vasili’nin ölümü üzerine, 1944 sonbaharında kapandı, içine bir dokumacı yerleşdi.
Kadim kale duvarının iç yüzüne yapışık olarak inşâ edilmiş, adını da yanındaki kale burcundan almışdı.
Sokak kapısından, etrafı peyke, ortada on kadar mermer masa bulunan büyük bir salona girilirdi. Tavanın ortası açıktı, ikinci kattaki odaların kapısı, etrafı ahşap parmaklıklı fırdolayı bir iç balkona açılırdı ki; buradan alt salon temaşâ edilirdi. Bu odalarda, vaktiyle, meyhânenin gedikli kibar müşterileri işret ederlermiş; ve meclislerinde, agyâr gözünden gizlenmiş has muhbub sâkîler hizmet edermiş.
Aşağıdaki iki kıt’a, geçen asır sonlarında yaşamış Dikran isminde güzel bir ermeni civanı şânında yazılmış bir menzûmeden alınmışdır ki Büyük Kuleli’de bu üst kat odalarda yapılan bir işret âleminin tasviridir (B. : Barutcuoğlu, Dikran):
Büyük Kulelide kurarlar meclis
İnsan sûretinde çend nefes iblis
Üçleme sunulur bâde o şâha
Mest ider o şuhu âyini teslis
Raks ider meydana çıkup Dikranım
Şuhâne mestâne rûhi revânım
Kâh parmak fiskesi kâh topuk vurur
Tulumbacım o bıçkınım külhanım.
Bu üst kattan, sur üzerinde bir taraçaya çıkılırdı. Bu taraçada, mehtapta Marmaraya karşı içkiye doyum olmazdı. Büyük Kulelinin iç mahzen kapısı üstünde, son küşad tarihi lâtin ramaklariyle 1828 olarak kayıtlıydı, buna göre bu namlı meyhânenin son devri 116 sene sürmüşdür; içki yasaklarında kapatılan meyhânelere yasak kalkdığında yeni ruhsâtname verilirdi; Barba Vasili’nin sandığında en eski 1641 tarihli bir ruhsatnâme var idi ki kıymetine bahâ biçilmez vesîka idi.
Antika bakır rakı güğümleri, bu güğümlerin üzerinde de pirinçten yürek şekli vardı. Barba Vasili’nin turşuları, bilhassa biber turşusu meşhurdu.
Bu meyhânenin kapanması İstanbul’un tâhirî sîmâsı için çok büyük bir kayıpdır.
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM060495
Theme
Location
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 6, page 3302
See Also Note
B.: Meyhâne; B. : Barutcuoğlu, Dikran
Theme
Location
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.