Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BOSTANCIBAŞI KÖPRÜSÜ
Bostancıda, Bostancı Deresinin üzerinde, öyle ki, dere bu köprünün altından geçince hemen denize kavuşur. Bu târihî köprünün tavsîfinde aşağıdaki satırları Semavi Eyice’nin “İstanbul - Şam - Bağdad Yolu üzerindeki mimarî eserler” isimli makaalesinden alıyoruz:
“Bu nevi’ eserlerin şehir sınırları içinde hâlen görülebilen tek misâli olan bu köprünün inşâ tarihi malûm olmamakla beraber, mimârisine gore XVI. asırda yapılmış olduğuna hemen hemen muhakkak nazarı ile bakılabilir. (Zellich, Guide du voyageur en Orient. İstanbul (1909?) 174; Guides Bleus, De Paris â Constaneinople, Parie 1920, 359, gibi bazı eski seyyah rehberleri bu köprünün Roma devrine ait olduğunu (!) yazarlar. Tabii böyle bir iddia yersiz ve esassızdır.) Çok iyi bir şekilde günümüze kadar gelebilen bu güzel köprünün Mimar Sinan’ın eseri olduğu hakkında eskidenberi yerleşmiş bir halk rivâyeti vardır. Tam ortasındaki kitâbe köşkünün alınlığındaki 1.35 X 0.35 m. ölçüsündeki boşluk burada evvelce bir kitâbe olduğuna delildir. Maalesef bu kitâbe kaybolmuş ve hiç bir surette kopyasına da rastlanmamıştır. Günümüze gelinceye kadar şehrin sınırını teşkil eden bu köprü 37.50 m. uzunluğunda, 6.00 m. genişliğinde, üçgen şeklinde olup ortada 6.40 m. açıklığındaki geniş bir gözü iki yanında 4.00 m. genişliğinde küçük gözleri vard...
⇓ Read more...
Bostancıda, Bostancı Deresinin üzerinde, öyle ki, dere bu köprünün altından geçince hemen denize kavuşur. Bu târihî köprünün tavsîfinde aşağıdaki satırları Semavi Eyice’nin “İstanbul - Şam - Bağdad Yolu üzerindeki mimarî eserler” isimli makaalesinden alıyoruz:
“Bu nevi’ eserlerin şehir sınırları içinde hâlen görülebilen tek misâli olan bu köprünün inşâ tarihi malûm olmamakla beraber, mimârisine gore XVI. asırda yapılmış olduğuna hemen hemen muhakkak nazarı ile bakılabilir. (Zellich, Guide du voyageur en Orient. İstanbul (1909?) 174; Guides Bleus, De Paris â Constaneinople, Parie 1920, 359, gibi bazı eski seyyah rehberleri bu köprünün Roma devrine ait olduğunu (!) yazarlar. Tabii böyle bir iddia yersiz ve esassızdır.) Çok iyi bir şekilde günümüze kadar gelebilen bu güzel köprünün Mimar Sinan’ın eseri olduğu hakkında eskidenberi yerleşmiş bir halk rivâyeti vardır. Tam ortasındaki kitâbe köşkünün alınlığındaki 1.35 X 0.35 m. ölçüsündeki boşluk burada evvelce bir kitâbe olduğuna delildir. Maalesef bu kitâbe kaybolmuş ve hiç bir surette kopyasına da rastlanmamıştır. Günümüze gelinceye kadar şehrin sınırını teşkil eden bu köprü 37.50 m. uzunluğunda, 6.00 m. genişliğinde, üçgen şeklinde olup ortada 6.40 m. açıklığındaki geniş bir gözü iki yanında 4.00 m. genişliğinde küçük gözleri vardır. Bunların arasındaki ayak mahmuzları da durmaktadır. Köprünün iki yanında, biribirlerine demir kenetler ile bağlanmış 0,20 m. kalınlığında ve 0.50 m. yüksekliğinde taştan korkuluklar sıralanmaktadır. Köprünün dört köşesinde yükselen dört tezyinî babadan ancak iki tanesi kalmıştır, 2,00 m. boyundaki babalar taştan yontulmuş olup, köşeleri pahlı bir kare payenin üstünde kavuk biçiminde bir başlığa sâhiptir. Bu küçük fakat eski mimâri eser âbidevî Osmanlı köprülerinin bütün elemanlarına sahiptir. Köprünün tam ortasında sol tarafta 2.40 m. yüksekliğinde ve 1.60 m. genişliğinde bir kitabe köşkü bulunmaktadır. Köprüye bakar tarafında 0.35 m. derinliğinde bir nişi olan bu köşk, bir çıkıntı teşkil etmekte ve dört konsol tarafından taşınmaktadır. İstanbul’un içinde yegâne Türk köprüsü olan bu eser, şehrin itina ile muhafazası gereken âbidelerinden biridir. (Köprünün başındaki babalardan biri bir kaç yıl önce kırılmış, gösterilen alâka sonunda tekrar yerine takılmıştır. 1956 da tekrar yıkılan aynı baba tamir edilmediğinden parçalanmış ve kaybolmuştur.) Köprünün etrafında ufak bir mezarlık olduğu, Evliya Çelebiden öğrenilmektedir. Celâli isyanı sırasında bahsi geçen bu mezarlığın çok yakın zamana gelinceye kadar duran taşları, burada kasap dükkânları yapılırken ortadan kaldırılmıştır. Bu taşları bulmak için yaptığınız araştırmada bir ardiyede üstüvane biçiminde yalnız bir taş bulabildik. Bostancıbaşı köprüsünden itibaren Bağdad yolu artık şehrin dışına çıkmaktadır. Buradan itibaren rastlanan diğer menzil ve eserlerin tetkikini ayrı bir yazımıza bırakıyoruz.» (Semavi Eyice).
Bostancıbaşı Köprüsü
(Resim : Behçet Cantok)
Theme
Building
Contributor
Behçet Cantok
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM060092
Theme
Building
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Behçet Cantok
Description
Volume 6, pages 2995-2996
Note
Image: volume 6, page 2995
Theme
Building
Contributor
Behçet Cantok
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.