EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Maddeler
❯
5. Cilt: Bay-Boğ
BEHCET (Destancı)
İkinci Sultan Abdülhamid devrinde yaşamış bir tulumbacı ve halk şâiridir; bu ansiklopedinin büyük kalem arkadaşı merhum Üsküdarlı Vâsıf Hoca şu şirin hal tercemesini yazmışdır: “Destancı Bedriyi gencliğinden tanıdım, on dokuz yaşlarında masallardaki Hind pâdişahının oğlu gibi esmer güzeli bir delikanlı idi, uzun boylu, tığ gibi bir tulumbacı idi, Şehremini Sandığı uşaklarından idi; 1875-1880 arasında doğmuş olacakdır, fakir bir yük arabacısının oğlu idi, çocukluğu yalın ayak, yarım pabuc mihnet içinde geçmiş, bir iki sene mahalle mektebine devam etmiş, okumaya son derecede hevesli, ve gaayetle zekî olduğu geçim zarureti ile mektebden alınarak sanata verilmiş, hiç bir işde tutunamamış, yorgancı çıraklığı, çalgıcılık, bostancılık, hamamda külhancılık, bakırcılık, rencberlik gibi aralarında hiç münâsebet olmayan işlere dalmış çıkmış, türlü renge boyanmış, nihâyet, gaalibâ Merdivenköyü Bektaşi tekkesinde bektâşi dervişi olmuşdu, 1908-1910 arasında yine zaruret içinde ve henüz otuz otuzbeş yaşlarında iken müteverrimen öldüğünü işittim. Bu günahkâr da kırık dökük destanlar yazdığım, Behcetin de bu vâdide aşırı hevesi olduğundan bana muhabbeti vardı, arar, sorar, herkesin havâî meşreb sandığı o genc bana içli bir dille dertlerini dökerdi. Çocuk sayılacak yaşdan içki kullanırdı; ince has...
⇓ Devamını okuyunuz...
İkinci Sultan Abdülhamid devrinde yaşamış bir tulumbacı ve halk şâiridir; bu ansiklopedinin büyük kalem arkadaşı merhum Üsküdarlı Vâsıf Hoca şu şirin hal tercemesini yazmışdır: “Destancı Bedriyi gencliğinden tanıdım, on dokuz yaşlarında masallardaki Hind pâdişahının oğlu gibi esmer güzeli bir delikanlı idi, uzun boylu, tığ gibi bir tulumbacı idi, Şehremini Sandığı uşaklarından idi; 1875-1880 arasında doğmuş olacakdır, fakir bir yük arabacısının oğlu idi, çocukluğu yalın ayak, yarım pabuc mihnet içinde geçmiş, bir iki sene mahalle mektebine devam etmiş, okumaya son derecede hevesli, ve gaayetle zekî olduğu geçim zarureti ile mektebden alınarak sanata verilmiş, hiç bir işde tutunamamış, yorgancı çıraklığı, çalgıcılık, bostancılık, hamamda külhancılık, bakırcılık, rencberlik gibi aralarında hiç münâsebet olmayan işlere dalmış çıkmış, türlü renge boyanmış, nihâyet, gaalibâ Merdivenköyü Bektaşi tekkesinde bektâşi dervişi olmuşdu, 1908-1910 arasında yine zaruret içinde ve henüz otuz otuzbeş yaşlarında iken müteverrimen öldüğünü işittim. Bu günahkâr da kırık dökük destanlar yazdığım, Behcetin de bu vâdide aşırı hevesi olduğundan bana muhabbeti vardı, arar, sorar, herkesin havâî meşreb sandığı o genc bana içli bir dille dertlerini dökerdi. Çocuk sayılacak yaşdan içki kullanırdı; ince hastlalığa içki ibtilâsı yüzünden tutulduğunu söyliyebilirim. Ayyaşlığına ve âvâreliğine sebeb bir bıçkın dilbere alâkası olduğunu itirâf etmişdi. Bir gün de cebinde Mizancı Murad Beyin Târihi Ebülfâruk’unu görmüşdüm: “Vâsıf, aradan şu kadar yıl geçdi, hayâli cânan yüreğimde halâ terü tâze durur, ama pak hevesim olduğu halde meşâkı hayat yüzünden okuyamamak içimde öyle bir yaradır ki beni o öldürecek” demişdi. Son destanı “Sergüzeştnâme” adındadır, alay yollu görünür ama hayatının hikâyeyesidir”. SERGÜZEŞTNÂMEİ BEHCET 1. Sergüzeştim size beyan ideyim. Bilin mehâretim ilâncılıkda Acâib bir tuhaf destan söyleyim Bakın ne erbâbım yalancılıkda 2. Pederle mâderim ittiler kelâm Oğlana iş lâzım dir idi anam Bir gün oldu tutup rahmetli babam Beni çırak yapdı yorgancılıkda 3. Yorgan iğnesiyle elimi deldim Bu işi yapamam anladım bildim Kaçdım oradan terzi yanına girdim Şimdi kalfa oldum mintancılıkda 4. Hazırcılık bozdu dikiş dikeni Geldi bir yahudi aldattı beni Koş benimle ortak ideyim seni Hayırlı ticâret kaytancılıkda 5. Tulumbacılığa uygundu çağım Hem gaayetle koşarlıdır ayağım Reis dedi gel ol benim uşağım Tepişdim bir eyyam tabancılıkda 6. İş can sıkılır içerim rakı Sardım musikiye meylü merâkı Çalgı ile dolaşdım Şamı Irakı Hayli nam kazandım kemancılıkda 7. Fenni musikide kemâli buldum Since artık yirmi yaşına doldum Silâh kullanmaya heveskâr oldum Merâkım var idi kalkancılıkda 8. Bamdım ki anın da yok eski şöhreti Arardım kendime göre hizmeti Geldi Kumbağlılar verdi gayreti Tutduk biz ticâret soğancılıkda 9. Gördüm ki soğanlar çürüyüb gider Didim bu iş değil sermâye ister Muytablığı koydum zihnimde ezber Vardık biz soyunduk kolancılıkda 10. Kazıl bükmesinden tâkat kesildi Geri gitmesinden belim büküldü Otculuk itmeğe gözüm dikildi Serdik postu biz samancılıkda 11. Yok bir gelen giden bekle dükkânı Doğrusu insanın sıkılır canı Mevsim de irişdi bahar zamanı Verdik biz molayı bostancılıkda 12. Bostancılık hem iş hem de zevk idiş Geçirdik yazı basdırdı çün kış Yanaşdım hamama istedim bir iş Dediler var çalış kühancılıkda 13. Külhanda dumandan bıkdım boğuldum Kaçdım oradan bakırcı oldum Çok tokmak salladım kazancılıkda 14. Beş gün kadar da bu hizmeti ittim Kesildi tâkatım vücuddan bittim Köylere rencberlikle nâçâr gittim Çalışdım tarlada harmancılıkda 15. Çift sürer nadasa tohum saçardım Eski orakları yapar satardım Ağaçlar yontardım düven yapardım Marangoz sayıldım sapancılıkda 16. Dünyada her işin tadını tatdım Para kazanmadım dâim aç yatdım Tüccara sanata esnafa çattım Dikiş tutamadım dükkâncılıkda 17. Kayıkcı oldum ben açdım yelkeni Anafor dalgaya tutum dümeni Fırtına denize atınca beni Nasibim yok dedim kaptancılıkda 18. Hâsılı her şeyden gördüm hasârı Artık dervişliğe kıldım karârı Tutub bir mürşidden aldım ikrârı Yerleşdim tekkede meydancılıkda 19. Ahbabın reyine eylerim hizmet Alsun eş’arımdan dinleyen lezzet Disünler bir dânedir elbet Behcet Şiir içinde destancılıkda Destancı Behcet (Resim: S. Bozcalı)
Tema
Kişi
Emeği Geçen
S. Bozcalı
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM050090
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Emeği Geçen
S. Bozcalı
Tanım
Cilt 5, sayfalar 2379-2380
Not
Görsel: cilt 5, sayfa 2379
Tema
Kişi
Emeği Geçen
S. Bozcalı
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK