TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 5: Bay-Boğ
BEDESTEN GÜZELLERİ
Divan edebiyatının kadim ananelerine uyularak, başda İstanbul, büyük şehirlerin esnaf civanları, güzelleri şânında yazılan “şehrengîz” adlı mahzum risâleler, esnaf güzelleri destanları arasında Bedestenli güzeller de unutulmamışdır (B.: Esnaf Güzelleri; Şehrengîzler). Mehmed Zeki Pakalın “Osmanlı Târih Deyimleri ve Terimleri” adındaki büyük değerli Bedesten maddesini vâdid’in şu kalenderâne beyiti ile bağlayarak bir zerâfeti edebiye göstermişdir: Şevk ile azm idüb Bedestâne Tâbib oldum metâı cânâne! İstanbul Ansiklopedisine, halk hayatı, halk edebiyatı, halk şöhretleri üzerine kıymetine bahâ biçilmez notlar, vesîkalar, hâtıralar, resimler, manzum ve mensur risâleler tevdi etmiş olan büyük İstanbullu, ve bilhassa âşık olduğu semte nisbetle büyük üsküdarlı halk şâiri Vâsıf Hocanın yukarıda bahsettiğimiz lûtufkâr bağışları arasında adı meçhul ve ne zaman yaşadığı da kaydedilmemiş bir Bedesten Güzeli için bir destan vardır. Bu destanın sonunda halk şaîri kendisinin kürdistanlı olduğunu söyleyor ise de biz, üslûbuna, edâsına, ve hattâ sevdiği için dâimâ fırsat bulup kullandığı kelimelere bakarak bu destanın yine bir üsküdarlı olan halk şâiri Âşık Râzî’nin kaleminden çıkmış olduğunu tahmin ediyoruz. Destan şudur: 1. Elmas mı yâkut mu zümrüd mü disem Sûreti beşerde melek mi bilsem Lû...
⇓ Read more...
Divan edebiyatının kadim ananelerine uyularak, başda İstanbul, büyük şehirlerin esnaf civanları, güzelleri şânında yazılan “şehrengîz” adlı mahzum risâleler, esnaf güzelleri destanları arasında Bedestenli güzeller de unutulmamışdır (B.: Esnaf Güzelleri; Şehrengîzler). Mehmed Zeki Pakalın “Osmanlı Târih Deyimleri ve Terimleri” adındaki büyük değerli Bedesten maddesini vâdid’in şu kalenderâne beyiti ile bağlayarak bir zerâfeti edebiye göstermişdir: Şevk ile azm idüb Bedestâne Tâbib oldum metâı cânâne! İstanbul Ansiklopedisine, halk hayatı, halk edebiyatı, halk şöhretleri üzerine kıymetine bahâ biçilmez notlar, vesîkalar, hâtıralar, resimler, manzum ve mensur risâleler tevdi etmiş olan büyük İstanbullu, ve bilhassa âşık olduğu semte nisbetle büyük üsküdarlı halk şâiri Vâsıf Hocanın yukarıda bahsettiğimiz lûtufkâr bağışları arasında adı meçhul ve ne zaman yaşadığı da kaydedilmemiş bir Bedesten Güzeli için bir destan vardır. Bu destanın sonunda halk şaîri kendisinin kürdistanlı olduğunu söyleyor ise de biz, üslûbuna, edâsına, ve hattâ sevdiği için dâimâ fırsat bulup kullandığı kelimelere bakarak bu destanın yine bir üsküdarlı olan halk şâiri Âşık Râzî’nin kaleminden çıkmış olduğunu tahmin ediyoruz. Destan şudur: 1. Elmas mı yâkut mu zümrüd mü disem Sûreti beşerde melek mi bilsem Lûtfetse de pâyi billûrun öpsem Nevreste civânım bedestanlidir 2. Hâcegîzâdedir meşrebi sofu Dilberi açmışdır o siyeh sofu Salavat çekerek lâhavle oku Başında destârı taylesanlıdır 3. O ağız o burun o kaş göz resim Kâküli müşkini deste ibrişim Bürümcük pîrehen hilâli kesim Hem güllü çatmadan al mintanlıdır 4. Ya sesi efendim o güzel sesi O sesin meftûnu hep müşterisi Kaşının üstüne eğmiş al fesi Bıçkınlıkda dahi anlı şanlıdır 5. Şalvarı firengî çuhanın hası Gülpenbe topukda şalvar paçası Çileden çıkarmış çarşıda nâsı Ol kemân ebrû Eyyubsultanlıdır 6. Seher vakti Eyyubdan ol mehpâre Süvâr olur esbi sabâ reftâre Seyre çıksun düşmek isteyen nâre Öyle âteşpâre delikanlıdır 7. Lâhurî şalı var ince belinde İnci tartar terâzusu elinde Ol şîvekâr bedestan güzelinde Yanaklar da gamzei fettanlıdır 8. Mescide vardıkda nazlı edâlı Abanoz nâlini tıkırdamalı Pâyini bûs iden tasma sırmalı Abdest aldığı su çağlayanlıdır 9. Hemdemi o gülün bed âvaz dellal Ya kapkara kıllı ehremen hammal Hâceye okuyub bir sürü maval Yıldızı o şûhun seretanlıdır 10. Kara bulut içre ol ay parçası Nola ben de olsam lala hâcesi Bulamazken berber hamam akçesi Dâsitânı yazan da kürdüstanlıdır.
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM050056
Theme
Other
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 5, pages 2362-2363
See Also Note
B.: Esnaf Güzelleri; Şehrengîzler
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD