EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Maddeler
❯
5. Cilt: Bay-Boğ
BEDESTEN GÜZELLERİ
Divan edebiyatının kadim ananelerine uyularak, başda İstanbul, büyük şehirlerin esnaf civanları, güzelleri şânında yazılan “şehrengîz” adlı mahzum risâleler, esnaf güzelleri destanları arasında Bedestenli güzeller de unutulmamışdır (B.: Esnaf Güzelleri; Şehrengîzler). Mehmed Zeki Pakalın “Osmanlı Târih Deyimleri ve Terimleri” adındaki büyük değerli Bedesten maddesini vâdid’in şu kalenderâne beyiti ile bağlayarak bir zerâfeti edebiye göstermişdir: Şevk ile azm idüb Bedestâne Tâbib oldum metâı cânâne! İstanbul Ansiklopedisine, halk hayatı, halk edebiyatı, halk şöhretleri üzerine kıymetine bahâ biçilmez notlar, vesîkalar, hâtıralar, resimler, manzum ve mensur risâleler tevdi etmiş olan büyük İstanbullu, ve bilhassa âşık olduğu semte nisbetle büyük üsküdarlı halk şâiri Vâsıf Hocanın yukarıda bahsettiğimiz lûtufkâr bağışları arasında adı meçhul ve ne zaman yaşadığı da kaydedilmemiş bir Bedesten Güzeli için bir destan vardır. Bu destanın sonunda halk şaîri kendisinin kürdistanlı olduğunu söyleyor ise de biz, üslûbuna, edâsına, ve hattâ sevdiği için dâimâ fırsat bulup kullandığı kelimelere bakarak bu destanın yine bir üsküdarlı olan halk şâiri Âşık Râzî’nin kaleminden çıkmış olduğunu tahmin ediyoruz. Destan şudur: 1. Elmas mı yâkut mu zümrüd mü disem Sûreti beşerde melek mi bilsem Lû...
⇓ Devamını okuyunuz...
Divan edebiyatının kadim ananelerine uyularak, başda İstanbul, büyük şehirlerin esnaf civanları, güzelleri şânında yazılan “şehrengîz” adlı mahzum risâleler, esnaf güzelleri destanları arasında Bedestenli güzeller de unutulmamışdır (B.: Esnaf Güzelleri; Şehrengîzler). Mehmed Zeki Pakalın “Osmanlı Târih Deyimleri ve Terimleri” adındaki büyük değerli Bedesten maddesini vâdid’in şu kalenderâne beyiti ile bağlayarak bir zerâfeti edebiye göstermişdir: Şevk ile azm idüb Bedestâne Tâbib oldum metâı cânâne! İstanbul Ansiklopedisine, halk hayatı, halk edebiyatı, halk şöhretleri üzerine kıymetine bahâ biçilmez notlar, vesîkalar, hâtıralar, resimler, manzum ve mensur risâleler tevdi etmiş olan büyük İstanbullu, ve bilhassa âşık olduğu semte nisbetle büyük üsküdarlı halk şâiri Vâsıf Hocanın yukarıda bahsettiğimiz lûtufkâr bağışları arasında adı meçhul ve ne zaman yaşadığı da kaydedilmemiş bir Bedesten Güzeli için bir destan vardır. Bu destanın sonunda halk şaîri kendisinin kürdistanlı olduğunu söyleyor ise de biz, üslûbuna, edâsına, ve hattâ sevdiği için dâimâ fırsat bulup kullandığı kelimelere bakarak bu destanın yine bir üsküdarlı olan halk şâiri Âşık Râzî’nin kaleminden çıkmış olduğunu tahmin ediyoruz. Destan şudur: 1. Elmas mı yâkut mu zümrüd mü disem Sûreti beşerde melek mi bilsem Lûtfetse de pâyi billûrun öpsem Nevreste civânım bedestanlidir 2. Hâcegîzâdedir meşrebi sofu Dilberi açmışdır o siyeh sofu Salavat çekerek lâhavle oku Başında destârı taylesanlıdır 3. O ağız o burun o kaş göz resim Kâküli müşkini deste ibrişim Bürümcük pîrehen hilâli kesim Hem güllü çatmadan al mintanlıdır 4. Ya sesi efendim o güzel sesi O sesin meftûnu hep müşterisi Kaşının üstüne eğmiş al fesi Bıçkınlıkda dahi anlı şanlıdır 5. Şalvarı firengî çuhanın hası Gülpenbe topukda şalvar paçası Çileden çıkarmış çarşıda nâsı Ol kemân ebrû Eyyubsultanlıdır 6. Seher vakti Eyyubdan ol mehpâre Süvâr olur esbi sabâ reftâre Seyre çıksun düşmek isteyen nâre Öyle âteşpâre delikanlıdır 7. Lâhurî şalı var ince belinde İnci tartar terâzusu elinde Ol şîvekâr bedestan güzelinde Yanaklar da gamzei fettanlıdır 8. Mescide vardıkda nazlı edâlı Abanoz nâlini tıkırdamalı Pâyini bûs iden tasma sırmalı Abdest aldığı su çağlayanlıdır 9. Hemdemi o gülün bed âvaz dellal Ya kapkara kıllı ehremen hammal Hâceye okuyub bir sürü maval Yıldızı o şûhun seretanlıdır 10. Kara bulut içre ol ay parçası Nola ben de olsam lala hâcesi Bulamazken berber hamam akçesi Dâsitânı yazan da kürdüstanlıdır.
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM050056
Tema
Diğer
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 5, sayfalar 2362-2363
Bakınız Notu
B.: Esnaf Güzelleri; Şehrengîzler
Tema
Diğer
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK