Hicrî 1098 (Milâdî 1686-1687) de İstanbul Hamamcılar Kethüdası bulunan Derviş Şehrî İsmail Efendinin dellknâmesinde hal tercemesi kaydedilmiş on bir nefer namlı hamam uşağından biridir. Aşağıdaki satırları hal tercemesinden kısaltarak alıyoruz: İstanbula bir bektaşi babasının yanında sîne bülbülü hizmetkâr olarak gelmiş, evvelâ Merdivenli köyündeki dergâha inmişler; bu tekkede bağçıvanlık eden Dağlı Hüseyin adında “bir şakî tıynet yiğit” Bayram çocuğu iknâ ederek bir gece Üsküdara, oradan da kayık ile Eyyub civarında Zalpaşa Medresesinde hemşehrisi bir softanın odasına kaçırmış; Nalband Hoca denilen bu softa ile Dağlı Hüseyinin cevrü cefâsına ancak bir hafta dayanabilen Debreli Bayram bir gece fırsat bularak oradan da kaçmış ve rast gele dükkânına sığındığı helvacı esnâfından Telli Halil Ağaya çırak olmuş ve az zamanda “Helvacı Güzeli” diye şöhret bulmuş ve İstanbulun en namlı külhânileri ile ayakdaşlık yapub düşub kalkmağa başlamış, âkibet on yedi yaşında bir nev hat şehbaz civan iken Bağçekapusunda Yıldızbaba Hamamında soyunub dellâk olmuş; bu hamamın müşterilerinden yalnız ağa ve efendi takımının hizmetine koşulurmuş. Bir gün bu hamamda İstanbulun namlı zenginlerinden Yelkenci İbrahim Ağanın gaayet kıymetli elmaslarla müzeyyen altun koyun saati çalınmış. Külhancı, natır, dellâ...

Hicrî 1098 (Milâdî 1686-1687) de İstanbul Hamamcılar Kethüdası bulunan Derviş Şehrî İsmail Efendinin dellknâmesinde hal tercemesi kaydedilmiş on bir nefer namlı hamam uşağından biridir. Aşağıdaki satırları hal tercemesinden kısaltarak alıyoruz: İstanbula bir bektaşi babasının yanında sîne bülbülü hizmetkâr olarak gelmiş, evvelâ Merdivenli köyündeki dergâha inmişler; bu tekkede bağçıvanlık eden Dağlı Hüseyin adında “bir şakî tıynet yiğit” Bayram çocuğu iknâ ederek bir gece Üsküdara, oradan da kayık ile Eyyub civarında Zalpaşa Medresesinde hemşehrisi bir softanın odasına kaçırmış; Nalband Hoca denilen bu softa ile Dağlı Hüseyinin cevrü cefâsına ancak bir hafta dayanabilen Debreli Bayram bir gece fırsat bularak oradan da kaçmış ve rast gele dükkânına sığındığı helvacı esnâfından Telli Halil Ağaya çırak olmuş ve az zamanda “Helvacı Güzeli” diye şöhret bulmuş ve İstanbulun en namlı külhânileri ile ayakdaşlık yapub düşub kalkmağa başlamış, âkibet on yedi yaşında bir nev hat şehbaz civan iken Bağçekapusunda Yıldızbaba Hamamında soyunub dellâk olmuş; bu hamamın müşterilerinden yalnız ağa ve efendi takımının hizmetine koşulurmuş. Bir gün bu hamamda İstanbulun namlı zenginlerinden Yelkenci İbrahim Ağanın gaayet kıymetli elmaslarla müzeyyen altun koyun saati çalınmış. Külhancı, natır, dellâk bütün hamam uşakları tazyik edilmiş, sıra dayağına çekilmişler: “O ayağı câmekân odada Debreli soydu idi, cümle hizmetin o görüb, içeride dahi o yıkayub ve çıkdıkda dahi ağanın boğçasın açup o hizmet etmiştir” demişler, ve hem: “Bu hamamda soyunmazdan mukaddem hezele ve hayta gürûhu ile bile dolaşır uygunsuz hîz oğlandır” diye ilâve etmişler; Debreli Bayramı kıyasıya döğmüşler, oğlan: “Belî.. saati gördüm, kisesi ile bile boğçaya ben koydum, ama ben sirkat etmedim, bî günâhım...” dermiş. Debreli Bayramı Tersâne Zındanına atmışlar, oradan, donanma sefere çıkarken bir kadırgada küreğe çakmışlar. Oğlan üç yıl zındanda ve gemide zincirbend kalmış. Yıldızbaba Hamamının arnavud dellâklarından biri ağır hastalanub öleceğini anlayınca: “Elmaslı altın saati ben çaldım idi, külhanda falan yerde gömülüdür” diye itirafda bulunmuş, saati de dediği yerden çıkarup sâhibine teslim etmişler, Debreli Bayramın serbest bırakılması için donanmanın seferden dönmesi beklenmiş, fakat bahtsız güzel gencin kürek meşakkatine daha fazla tahammül edemiyerek Akdenizde öldüğü ve cesedinin denize atıldığı öğrenilmiş. Bibl.: Derviş İsmail, Dellâknâmei dilküşâ