Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BAYKARÂ (Mehmed Abdülbâki)
Şâir, edib, Yenikapu Mevlevîhânesinin son şeyhi; 15 Ramazan 1300 (Milâdî 20 Temmuz 1883) de bu mevlevihânede doğdu, babası Şeyh Mehmed Celâleddin Efendidir.
Aile, Aksak Timurun zulmünden Anadoluya kaçarak Kütahyada yerleşmiş Pîr Babasultan Horasânî adında bir cedde bağlıdır; bu zâtin ahfâdından Kütahyada halvetî şeyhi Ahmed Efendi üç oğlunun terbiyesini kütahya Mevlevihânesi şeyhi Sâkıb Dede Efendiden rica etmiş, bu suretle bu üç kardeş mevlevî olmuşlar, bunlardan Ebubekir Efendi de milâdî 1746 da İstanbulda Yenikapu Mevlevihânesine şeyh olmuştur. O tarihden itibâren bir buçuk asır bu meşhur dergâhın şeyhliği babadan evlâda bu ailede kalmış, Ebubekir Efendiden sonra sırası ile, oğlu mûsikişinas ve şâir Nâsır Abdülbâki, onun oğlu Mehmed Celâleddin ve onun oğlu Mehmed Abdülbâki Efendiler Yenikapu Mevlevihânesi şeyhi olmuşlardır.
Abdülbâki Efendi dergâh civarındaki sibyan mektebinde, Dârüttahsil’de okumuş, 1897 de Davudpaşa Rüşdiyesini bitirmiştir. Molla Dâmiye kadar Demircili Ahmed Fuad Efendiden okuduktan sonra asrımızın namlı şarkiyat âlimi İsmail Sâib Efendiden ikmâli tahsil ederek ilmî icâzetnâme almıştır. Uzun yıllar babasının dergâhda verdiği mesnevî derslerinde bulunmuş, ayrıca Sütlücü Dergâhı şeyhi Elif Efendinin mesnevî derslerine de devam etmiştir. 1908 de babasının vefat...
⇓ Read more...
Şâir, edib, Yenikapu Mevlevîhânesinin son şeyhi; 15 Ramazan 1300 (Milâdî 20 Temmuz 1883) de bu mevlevihânede doğdu, babası Şeyh Mehmed Celâleddin Efendidir.
Aile, Aksak Timurun zulmünden Anadoluya kaçarak Kütahyada yerleşmiş Pîr Babasultan Horasânî adında bir cedde bağlıdır; bu zâtin ahfâdından Kütahyada halvetî şeyhi Ahmed Efendi üç oğlunun terbiyesini kütahya Mevlevihânesi şeyhi Sâkıb Dede Efendiden rica etmiş, bu suretle bu üç kardeş mevlevî olmuşlar, bunlardan Ebubekir Efendi de milâdî 1746 da İstanbulda Yenikapu Mevlevihânesine şeyh olmuştur. O tarihden itibâren bir buçuk asır bu meşhur dergâhın şeyhliği babadan evlâda bu ailede kalmış, Ebubekir Efendiden sonra sırası ile, oğlu mûsikişinas ve şâir Nâsır Abdülbâki, onun oğlu Mehmed Celâleddin ve onun oğlu Mehmed Abdülbâki Efendiler Yenikapu Mevlevihânesi şeyhi olmuşlardır.
Abdülbâki Efendi dergâh civarındaki sibyan mektebinde, Dârüttahsil’de okumuş, 1897 de Davudpaşa Rüşdiyesini bitirmiştir. Molla Dâmiye kadar Demircili Ahmed Fuad Efendiden okuduktan sonra asrımızın namlı şarkiyat âlimi İsmail Sâib Efendiden ikmâli tahsil ederek ilmî icâzetnâme almıştır. Uzun yıllar babasının dergâhda verdiği mesnevî derslerinde bulunmuş, ayrıca Sütlücü Dergâhı şeyhi Elif Efendinin mesnevî derslerine de devam etmiştir. 1908 de babasının vefatı üzeirne Mevlevihâneye mesnevîhan ve şeyh oldu, henüz yirmibeş yaşında idi; 1925 de Türkiyede târikatlerin lâğvine ve dergâhların reddine kadar on yedi yıl da şeyhlik yapdı. 1925 den sonra İstanbul Türk Ocağı Müdürlüğünde, kütübhâneler tasnif komisyonu âzâlıklarında bulundu;
İlâhiyat ve Edebiyat Fakültelerinde farsca muallimliği yapdı; İlâhiyat Fakültesi mecmuasına ilmî makaaleler yazdı, basın âleminde şâir olarak arandı, edebî - mizâhi mecmualarda şiirleri intişar etti. 28 Şubat 1935 Perşembe günü vefat ederek vasiyeti üzerine Yenikapu Mevlevihânesine giderken Çınaraltı Mezarlığı denilen mezarlığa defnedildi.
Son derecede nâzik ve nüktedan bir zât idi; neslinden pek az kimse kalmış zarif bir İstanbul Efendisi idi. Mesnevî okutduğu zamanlar, talebeleri, bilgi salâhiyetinden başka talâkatine ve sesinin halâvetine ayrıca hayran kalırlardı. Türkçe ve Farsca pek çok şiir yazmıştır; ebced hesabı ile manzum târih söylemekte ise zamanının en önde üstâdı idi; yakın dostlarından ve hayranlarından Ebusuudzâde Suud Bey merhum Abdülbâki Baykarânın şiirlerini toplamış, “Enfâsi Bâki” adı altında Fâtih Millet Kütübhânesine hediye etmiştir.
Oğlu Gavsi Baykarâ, kendisini rahmet ile yâd ettiren hayrül halefidir.
Abdülbâki Baykarâ
(Resim: Nezih)
Theme
Person
Contributor
Nezih
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM040673
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Nezih
Description
Volume 4, pages 2277-2278
Note
Image: volume 4, page 2278
Theme
Person
Contributor
Nezih
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.