Osmanlı sarayının Harem hayatında, pâdişâhların nikâhsız olarak iştifraş ettikleri ve “odalık” adı verilen kadınların en kıdemlisi, bir pâdişahın daha şehzâdeliğinden kadın olarak ilk göz ağrısı. Osmanlı pâdişahları arasında, kadını, cinsî temas yolunda tanımadan tahta oturan tek sîmâ vardır ki o da henüz yedi yaşında iken pâdişah olan Dördüncü Sultan Mehmeddir. “Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri” müellifi Mehmed Zeki Pakalın, bu mûteber eserinde bu madde üzerinde şu mâlûmatı veriyor: “İkbâl’in lûgat manâsı teveccüh, meyil, arzû, baht, yıldız barışıklığıdır; saray ıstılahında, mukbil câriye, odalık hakkında kullanılır. İkbal olabilmek için hiç şüphesiz ki müstesna güzellik şarttır, fakat güzellik ile berâber saray âdâbını da pek mükemmel bilmek lâzımdı. İkballar pâdişahdan gebe kalub çocuk doğurunca, nikâh kıyılır, pâdişahın zevcesi olur ve “kadın” unvanını alırdı; ve pâdişahının kaçıncı zevcesi olmuş ise, ona göre, farazâ “Üçüncü kadın” diye anılırdı; ilk zevce ise Başkadın olurdu”. Osmanlı Sarayında İkbâl, Başikbal Kadın, Başkadın ünvanları Tanzimatdan sonra kullanılmağa başlanmış; Tanzimatdan evvelki devirde ikballere sadece câriye denilir, ismen anılır iken de kendi isimleri ve ismin sonuna bir “kadın” eklenirdi; Hümâşah kadın, Ruhşah kadın denilirdi. Nikâhlı zevceye, Tanz...

Osmanlı sarayının Harem hayatında, pâdişâhların nikâhsız olarak iştifraş ettikleri ve “odalık” adı verilen kadınların en kıdemlisi, bir pâdişahın daha şehzâdeliğinden kadın olarak ilk göz ağrısı. Osmanlı pâdişahları arasında, kadını, cinsî temas yolunda tanımadan tahta oturan tek sîmâ vardır ki o da henüz yedi yaşında iken pâdişah olan Dördüncü Sultan Mehmeddir. “Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri” müellifi Mehmed Zeki Pakalın, bu mûteber eserinde bu madde üzerinde şu mâlûmatı veriyor: “İkbâl’in lûgat manâsı teveccüh, meyil, arzû, baht, yıldız barışıklığıdır; saray ıstılahında, mukbil câriye, odalık hakkında kullanılır. İkbal olabilmek için hiç şüphesiz ki müstesna güzellik şarttır, fakat güzellik ile berâber saray âdâbını da pek mükemmel bilmek lâzımdı. İkballar pâdişahdan gebe kalub çocuk doğurunca, nikâh kıyılır, pâdişahın zevcesi olur ve “kadın” unvanını alırdı; ve pâdişahının kaçıncı zevcesi olmuş ise, ona göre, farazâ “Üçüncü kadın” diye anılırdı; ilk zevce ise Başkadın olurdu”. Osmanlı Sarayında İkbâl, Başikbal Kadın, Başkadın ünvanları Tanzimatdan sonra kullanılmağa başlanmış; Tanzimatdan evvelki devirde ikballere sadece câriye denilir, ismen anılır iken de kendi isimleri ve ismin sonuna bir “kadın” eklenirdi; Hümâşah kadın, Ruhşah kadın denilirdi. Nikâhlı zevceye, Tanzimâtın kadın efendilerine de “Haseki”, “Haseki Sultan” denilirdi.