Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
BAŞINDA KAVAK YELİ ESMEK
Halk ağzı deyim, hava ve heves yolunda uçarılık, haşarılık; bir gencin ciddî olmayan şeylerle meşgul olup kıymetli zamanını hiçe harcaması; misâller:
Baba haylaz oğlundan şikâyetcidir: — Oğlum.. yaşın otuz, başında hâli kavak yeli eser, baltaya sap ol yâhu!.
— Ben ona nasihat ederim, onun başında kavak yeli eser!...
Şiir dilimize de güzel terennümlerle mal edilmiştir; şair bir nevcivana âşık olur, iltifat görür, bunu evvelâ sevgiyi ciddî bir anlayış zan eder, halbuki karşısındaki ne yaptığının farkında değildir, birden, âşıkından yüz çevirir:
Bu hâke meylini gördükde merhamet sandım
Meğer başında o servin kavak yeli var imiş!..
Pertev
Bu da Sâbitin bir İstanbul semti ile cinaslı beytidir:
Aceb mi olsa Kavak seyri zevkine meftun
Kavak yeli eser ol serv kaddin bâşında...
Aşağıdaki kıt’a Enderunlu Fâzıl Beyin Tâzefidan lakablı bir köçek oğlana ağır tehzilidir:
Ne çiçekdir bilürüz Tâze fidan
Çok filiz aşladılar âna cihan
Kuru ağaca bulaşdırmam kan
İşte bâşında kavak yelleri var..
Bu kıt’a da bir destanda bir halk şârinin kendi hal tercemesinin başlangıcıdır:
Galatada kahvecinin oğluyum
Yaş onbeş samur saç fidan boyluyum
Akrânım içinde bir içim suyum
Esdi bir gün başda kavak yelleri
(Galatalı Hüseyin Ağa, Dâsitânı Serencam).
Yine o halk şâiri son Yeniçerilerden Celladçeşmeli d...
⇓ Devamını okuyunuz...
Halk ağzı deyim, hava ve heves yolunda uçarılık, haşarılık; bir gencin ciddî olmayan şeylerle meşgul olup kıymetli zamanını hiçe harcaması; misâller:
Baba haylaz oğlundan şikâyetcidir: — Oğlum.. yaşın otuz, başında hâli kavak yeli eser, baltaya sap ol yâhu!.
— Ben ona nasihat ederim, onun başında kavak yeli eser!...
Şiir dilimize de güzel terennümlerle mal edilmiştir; şair bir nevcivana âşık olur, iltifat görür, bunu evvelâ sevgiyi ciddî bir anlayış zan eder, halbuki karşısındaki ne yaptığının farkında değildir, birden, âşıkından yüz çevirir:
Bu hâke meylini gördükde merhamet sandım
Meğer başında o servin kavak yeli var imiş!..
Pertev
Bu da Sâbitin bir İstanbul semti ile cinaslı beytidir:
Aceb mi olsa Kavak seyri zevkine meftun
Kavak yeli eser ol serv kaddin bâşında...
Aşağıdaki kıt’a Enderunlu Fâzıl Beyin Tâzefidan lakablı bir köçek oğlana ağır tehzilidir:
Ne çiçekdir bilürüz Tâze fidan
Çok filiz aşladılar âna cihan
Kuru ağaca bulaşdırmam kan
İşte bâşında kavak yelleri var..
Bu kıt’a da bir destanda bir halk şârinin kendi hal tercemesinin başlangıcıdır:
Galatada kahvecinin oğluyum
Yaş onbeş samur saç fidan boyluyum
Akrânım içinde bir içim suyum
Esdi bir gün başda kavak yelleri
(Galatalı Hüseyin Ağa, Dâsitânı Serencam).
Yine o halk şâiri son Yeniçerilerden Celladçeşmeli diye meşhur azılı bir kopuğun portresini çizerken ayni deyimi kullanıyor:
Zeberdest dilâver Celladçeşmeli
Hâli vahşet üzre insan güzeli
Şâhin baş üstünde durmayub eser
Deli poyraz ile bir kavak yeli
(Galatalı Hüseyin Ağa: Osman Bey Destanı)
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM040567
Tema
Folklor
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 4, sayfalar 2188-2189
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.