Yüksek mimar ve ressam; 1886 yılında İstanbulda doğmuşdur, babası maliye kâtiblerinden ve ayni zamanda Haydarhâne Mahallesi imamı Hacı Nuri Efendidir. Vefâ Sultanisinden mezun olmuş, Edebiyat Fakültesi ile Kadastro Mektebine devam etmiş, kısa bir meslek seçme buhranı geçirdikten sonra nihâyet Sanayii Nefîse Mektebine (Güzel Sanatlar Akademisine) girmişdir, bu sırada babası vefat ettiğinden, o zamanın geleneğince babasının yerine imam olmuşdur. Bir müddet sonra Balkan Harbi başlamış, İsmail Zühdi hem talebe hem de imam olmak dolayısı ile katmerli olarak askere alınmamış iken vatan hamiyeti ile gönüllü yazılmış, o felâketli harbde yurt müdafaasına iştirâk etmişdir. Harbden sonra tekrar mektebine dönmüş, tahsiline devam ile 1917 de Sanayii Nefîse Mektebinden birincilikle diploma almışdır. Eski Eserlerin Muhafazası Cemiyeti mimarlığına tayin edilmiş, târihi âbidelerin karşısında çalışmaya başlamış, bu arada “İstanbul ve Boğaziçi” adındaki eserini hazırlayan İhtifalci Ziya Beye büyük yardımlarda bulunmuşdur. Sonra müzeler mimarlığına, İstanbul Belediyesi Heyeti Fenniye Mebâni mutahassıslığına tâyin edilmiş, 1927 de memuriyetden ayrılarak serbes çalışmaya başlamışdır. Müzeler mimarlığında bulunduğu zaman eski eserlerin onarımında, bilhassa Topkapu Sarayının ilk restorasyonunda değerli ...

Yüksek mimar ve ressam; 1886 yılında İstanbulda doğmuşdur, babası maliye kâtiblerinden ve ayni zamanda Haydarhâne Mahallesi imamı Hacı Nuri Efendidir. Vefâ Sultanisinden mezun olmuş, Edebiyat Fakültesi ile Kadastro Mektebine devam etmiş, kısa bir meslek seçme buhranı geçirdikten sonra nihâyet Sanayii Nefîse Mektebine (Güzel Sanatlar Akademisine) girmişdir, bu sırada babası vefat ettiğinden, o zamanın geleneğince babasının yerine imam olmuşdur. Bir müddet sonra Balkan Harbi başlamış, İsmail Zühdi hem talebe hem de imam olmak dolayısı ile katmerli olarak askere alınmamış iken vatan hamiyeti ile gönüllü yazılmış, o felâketli harbde yurt müdafaasına iştirâk etmişdir. Harbden sonra tekrar mektebine dönmüş, tahsiline devam ile 1917 de Sanayii Nefîse Mektebinden birincilikle diploma almışdır. Eski Eserlerin Muhafazası Cemiyeti mimarlığına tayin edilmiş, târihi âbidelerin karşısında çalışmaya başlamış, bu arada “İstanbul ve Boğaziçi” adındaki eserini hazırlayan İhtifalci Ziya Beye büyük yardımlarda bulunmuşdur. Sonra müzeler mimarlığına, İstanbul Belediyesi Heyeti Fenniye Mebâni mutahassıslığına tâyin edilmiş, 1927 de memuriyetden ayrılarak serbes çalışmaya başlamışdır. Müzeler mimarlığında bulunduğu zaman eski eserlerin onarımında, bilhassa Topkapu Sarayının ilk restorasyonunda değerli hizmetler etmişdir. Serbest çalışdığı sırada yaptığı binâlar arasında Ankara’da Polis Enstitüsü ile Jandarma Okulu, ve Çankaya’da bir köşk ile harâbe hâlinde olan Mahmutpaşa Bedesteninin restorasyonu sayılabilir. Hasta olmasına rağmen içden bağlılığını yenemeyerek son iş olarak Bursada Yeşil Türbenin tâmirini üzerine almış, ve orada çalışdığı sıralarda krizler geçirerek İstanbul’a getirilmiş, beyninde yapılan bir ur ameliyesinden kurtulamayarak 24 Ağustos 1942 de vefat etmiştir. İnce ve üstün bir zevke sâhibdi. Sözlerinde, yazılarında kendisine has letâfet ve şirinlik vardı. Gaayet güzel sulu boya resimler yapardı. Erzurumda bulunduğu sırada bu bölge âbidelerine dâir yapdığı etüdler Almanya’da ve Macaristanda teşhir edilerek çok takdir edilmişdi. Bilhassa eski eserlerin resminde ve onarımında pek kudretli bir şahsiyeti. Topkapu Sarayı koleksiyonları arasında, sarayın muhtelif köşelerine âid, Zülüflü Baltacılar Koğuşu”, “Arz Odası”, “Bâbüssaade”, “Mecidiye Kasrı” gibi pek güzel resimleri vardır. Tahsin Öz İsmail Zühdi Başar (Resim: Nezih)