İkinci Abdülhamid devri sonlarının en namlı kasa hırsızlarından; temiz ve ictimâî seviyesi yüksek bir ailenin evlâdı olarak doğmuş, Galatasarayı Sultanisinde okur iken, pek dilber bir çocuk olan Basri henüz onbeş yaşında iken kötü insanların fesad ağına düşmüş, mektebini bırakmış, âile ocağından kaçmış, şehir eşkiyâsı pençesinde yatub kalkmış, tulumbacılığa heves ederek bir ara Çeşmemeydanı Sandığının en parlak uşaklarından biri olmuş, fakat vaktiyle kendini doğru yoldan çıkaranların çengelinden paçasını bir türlü kurtaramamış, o baldırı çıplak ayakdaşlarla evvelâ zelil, bayağı bir hırsız, giderek büyükşehrin en usta ve cür’etkâr kasa hırsızı olmuştur. Daha çocuk denilecek çağlarda resme karşı büyük bir istidad göstermiş olan Mektebli Basri, fırtınalı hayatının içinde pek az olan sükûn anlarında kara kalemle, kurşun kalemle resimler yaparak bu sanat istidadını kendi kendine inkişaf etdirmeğe çalışmışdır. Bugün Mektebli Kız Basrinin elindençıkmış bir karakalem resim, “Tulumbacılar”, sanat âlemimizin heder olmuş hakiki bir kıymetinden hazin bir hatıradır, bu kara kalem resmin yeri, Türk Resim ve Heykel Müzesinde primitifler, Türk resminin müjdecileri köşesidir. Resim İstanbul Mahbushânesinde yabulpılmışdır, Basri gençliğinin en uçarı çağlarında sandık kolu altında aşk ile koşduğu z...

İkinci Abdülhamid devri sonlarının en namlı kasa hırsızlarından; temiz ve ictimâî seviyesi yüksek bir ailenin evlâdı olarak doğmuş, Galatasarayı Sultanisinde okur iken, pek dilber bir çocuk olan Basri henüz onbeş yaşında iken kötü insanların fesad ağına düşmüş, mektebini bırakmış, âile ocağından kaçmış, şehir eşkiyâsı pençesinde yatub kalkmış, tulumbacılığa heves ederek bir ara Çeşmemeydanı Sandığının en parlak uşaklarından biri olmuş, fakat vaktiyle kendini doğru yoldan çıkaranların çengelinden paçasını bir türlü kurtaramamış, o baldırı çıplak ayakdaşlarla evvelâ zelil, bayağı bir hırsız, giderek büyükşehrin en usta ve cür’etkâr kasa hırsızı olmuştur. Daha çocuk denilecek çağlarda resme karşı büyük bir istidad göstermiş olan Mektebli Basri, fırtınalı hayatının içinde pek az olan sükûn anlarında kara kalemle, kurşun kalemle resimler yaparak bu sanat istidadını kendi kendine inkişaf etdirmeğe çalışmışdır. Bugün Mektebli Kız Basrinin elindençıkmış bir karakalem resim, “Tulumbacılar”, sanat âlemimizin heder olmuş hakiki bir kıymetinden hazin bir hatıradır, bu kara kalem resmin yeri, Türk Resim ve Heykel Müzesinde primitifler, Türk resminin müjdecileri köşesidir. Resim İstanbul Mahbushânesinde yabulpılmışdır, Basri gençliğinin en uçarı çağlarında sandık kolu altında aşk ile koşduğu zamanları hatırlamış, bir fanila bir dizlik, başda keçe külâh, yalın ayak baldırı çıplak iki eski ahşab konağın önünden sandıkla yangına doğru koşan takımın ruh hâletini ibtidâî çizgileri ile yaşatmağa muvaffak olmuştur.. Altında şerir sanatkârın imzası ile “Hâtırai Mahbushâne” yazısını ve “21 Ağustos 1339” tarihini taşıyan bu resim bir koğuş arkadaşı tarafından satın alınmış olub hâlen kıymetli muhabirimiz Hakkı Göktürk’ün biraderinin elindedir. Mektebli Basri’nin hayatı hakkında başka kayde rastlanamadı. Servet Mektebli Basri’nin mahbushânede yaptığı Tulumbacılar resmi Altda -Hâtırai Hapishâne, 1390, mâhi Ağustos 21” yazılıdır