İstanbul Ermeni patriklerindendir, 1713 de İstanbul’da doğmuş ve 1791 de Trieste’de vefat etmiştir. Son Giusto katedralinin kapısının yakınında medfundur. Basmacıyan’ın, patriklikden önceki hayatı hakkında bir bilgi mevcut değildir. Ancak Kudüs Ermeni Patrikhanesine mensup olduğu malûmdur. 13 Mayis 1764 de, Kumkapu Surp Astvadzadzin Kilisesinde toplanan büyük bir meclis önünde selefi Nalyan Agop Başpiskopos (1701 - 1764) istifa etmiş ve yerine şakirtlerinden Kirkor Vartabet seçilmiştir. İki gün sonra da Babıâliye giderek orada patriklik hil’atını giyinmiştir. Patrik Basmacıyan mülâyim bir tabiata sahip olduğu için zamanının nüfuzlu Amiralarının tesiri altında kalmış ve Katoliklere karşı dostâne bir tavır takınmıştır. Bu ise halk arasında hoşnudsuzluk yaratmıştır. Buna rağmen mevkiini on sene kadar muhafaza edebilmiştir. Bir müddet sonra kendisine karşı cephe alan zümre tedricen kuvvetlenmiş ve aleyhinde bazı çirkin isnadlarda da bulunnlmuştur ki, bunlar patriklikden sonra kaleme aldığı ve 1908 de Parisde, Papken Vartabet (bilâhare piskopos ve katoğikos) Güleseryan (1868-1936) tarafından neşredilen Muhtırasında birer birer zikredilmektedir. Bunların doğruluğuna inanmak biraz güçtür ve ihtira olması daha muhtemeldir. Memnuniyetsizliğin arttığını gören Patrik Basmaciyan 1772 de isti...

İstanbul Ermeni patriklerindendir, 1713 de İstanbul’da doğmuş ve 1791 de Trieste’de vefat etmiştir. Son Giusto katedralinin kapısının yakınında medfundur. Basmacıyan’ın, patriklikden önceki hayatı hakkında bir bilgi mevcut değildir. Ancak Kudüs Ermeni Patrikhanesine mensup olduğu malûmdur. 13 Mayis 1764 de, Kumkapu Surp Astvadzadzin Kilisesinde toplanan büyük bir meclis önünde selefi Nalyan Agop Başpiskopos (1701 - 1764) istifa etmiş ve yerine şakirtlerinden Kirkor Vartabet seçilmiştir. İki gün sonra da Babıâliye giderek orada patriklik hil’atını giyinmiştir. Patrik Basmacıyan mülâyim bir tabiata sahip olduğu için zamanının nüfuzlu Amiralarının tesiri altında kalmış ve Katoliklere karşı dostâne bir tavır takınmıştır. Bu ise halk arasında hoşnudsuzluk yaratmıştır. Buna rağmen mevkiini on sene kadar muhafaza edebilmiştir. Bir müddet sonra kendisine karşı cephe alan zümre tedricen kuvvetlenmiş ve aleyhinde bazı çirkin isnadlarda da bulunnlmuştur ki, bunlar patriklikden sonra kaleme aldığı ve 1908 de Parisde, Papken Vartabet (bilâhare piskopos ve katoğikos) Güleseryan (1868-1936) tarafından neşredilen Muhtırasında birer birer zikredilmektedir. Bunların doğruluğuna inanmak biraz güçtür ve ihtira olması daha muhtemeldir. Memnuniyetsizliğin arttığını gören Patrik Basmaciyan 1772 de istifa etmek istemişse de, Patrikhanede toplanan büyük bir meclis istifası kabul etmemiş ve şahsına itimadını bildirmiştir. Zamanının en ileri gelen Ermenilerden Kaspar Amira Muradyan’ın ve koyu bir katolik düşmanı olan rahip Manuel’in çevirdikleri entrikalar yüzünden ve bilhassa muhalifleri tarafından saraya sık sık âleyhinde verilen arzuhallardan bıkıp usanan Padişah’ın yeni bir patriğin seçilmesini emretmesinden dolayı, Kirkor Vartabet 1773 de istifa etmek mecburiyetinde kalarak Üsküdar’a çekilmiştir. 1774 de Kıbrıs’a gitmiş, oradan Avrupa’ya geçerek ölümüne kadar Roma, Ankona, Venedikde dolaşmış ve nihâyet Triyestede menzûl olarak ölmüştür. Kevork Pamukciyan