İkinci meşrutiyetin ilk yıllarında İstanbulluların gönül bağladığı harb gemilerimizden biridir. Sultan Azik zamanında dünyanın büyük deniz kuvvetlerinden biri olan Osmanlı Donanması, Türkiyede meşrutiyetin ilânı yolunda bu pâdişaha karşı yapılmış saltanat darbesinde çok mühim rol oynadığı, Dolmabağçe Sarayı önüne gelerek toplarını pâdişaha çevirdiği için, İkinci Abdülhamid otuz sene sürmüş olan istibdad devrinde donammayı Haliç sularında demir üstünde çürütmüşdü. O devrin resimli mecmualarından Mâlûmatda arada bir “Donanmâti heybet makrundan..” diye tantanalı bir takdimden sonra bır zırhlının resmi çıkardı. Günlük hayatı deniz, kayık, gemi karşısında geçen İstanbul halkı için hüzün verici manzara idi. 1908 de ikinci meşrutiyetin ilânında İstanbullular coşkun ve pek samimi heyecan içinde bir Donanma Cemiyeti kurdu, cömerdce yapılan bağışlarla yeni harb gemileri satın alınarak ve hattâ o zamanlar drıtnavut denilen büyük saffı harb kruvazörleri yapdırılarak (B.: Reşadiye Drıtnavutu; Sultanosman Drıtnavutu) Türk donanmasının ihyası yoluna gidildi; İstanbul halkının peşine bütün imparatorluk katıldı. İşte bu hava içindedir ki devlet de Almanyadan az kullanılmış iki yeni zırhlı satın almış, birine “Barbaros Hayreddin Paşa”, diğerine de “Turgud Reis” isimleri verilmişdi. Pek küçük farkl...

İkinci meşrutiyetin ilk yıllarında İstanbulluların gönül bağladığı harb gemilerimizden biridir. Sultan Azik zamanında dünyanın büyük deniz kuvvetlerinden biri olan Osmanlı Donanması, Türkiyede meşrutiyetin ilânı yolunda bu pâdişaha karşı yapılmış saltanat darbesinde çok mühim rol oynadığı, Dolmabağçe Sarayı önüne gelerek toplarını pâdişaha çevirdiği için, İkinci Abdülhamid otuz sene sürmüş olan istibdad devrinde donammayı Haliç sularında demir üstünde çürütmüşdü. O devrin resimli mecmualarından Mâlûmatda arada bir “Donanmâti heybet makrundan..” diye tantanalı bir takdimden sonra bır zırhlının resmi çıkardı. Günlük hayatı deniz, kayık, gemi karşısında geçen İstanbul halkı için hüzün verici manzara idi. 1908 de ikinci meşrutiyetin ilânında İstanbullular coşkun ve pek samimi heyecan içinde bir Donanma Cemiyeti kurdu, cömerdce yapılan bağışlarla yeni harb gemileri satın alınarak ve hattâ o zamanlar drıtnavut denilen büyük saffı harb kruvazörleri yapdırılarak (B.: Reşadiye Drıtnavutu; Sultanosman Drıtnavutu) Türk donanmasının ihyası yoluna gidildi; İstanbul halkının peşine bütün imparatorluk katıldı. İşte bu hava içindedir ki devlet de Almanyadan az kullanılmış iki yeni zırhlı satın almış, birine “Barbaros Hayreddin Paşa”, diğerine de “Turgud Reis” isimleri verilmişdi. Pek küçük farklarla bu ikiz gemiler 1910 senesi Ağustosunda İstanbula geldi ve İstanbullular tarafından sevinç göz yaşları ile karşılandı. Gazete ve mecmuaların sayfaları resimleri ile donandı. Her iki zırhlının Alman donanmasında taşıdıkları isimleri, toplarını, silâh kuvvetlerini, mürettebât sayısını, Türk bayrağı altındaki süvarilerinin isimlerini ne kadar yazıkdır ki tesbit edemedik. 1911 senesi Mayısında Sultan Reşad (B.: Mehmed V), Selânik Limanına kadar zırhlının misafiri oldu. Çok parlak bir törenle uğurlanan pâdişahı götüren zırhlıyı Ertuğrul Yatı, Reşidpaşa ve Gülcemal posta vapurları taakib ediyordu ki yat pâdişahın dönüşünde kullanılacakdı, posta gemilerine de kalabalık bir maiyet halkı binmişdi. Kaafile Yedi kule açıklarında Turgud Reis ve Mes’ûdiye Zırhlıları, Mecidiye Kruvazörü ve muhriblerden mürekkeb bir filo tarafından karşılandı, bu gemiler de seyahata iştirak ettiler. Bolayır önlerinde de yaşlı pâdişah Barbaros zırhlısının süvari köşküne çıkarak on beş dakika kadar harb gemisini bizzat idâre etti. Barbaros Zırhlısı Türk Donanmasında ancak beş sene hizmet gördü. Birinci Cihan Harbinde 20 temmuz 1331 = 2 Ağustos 1915 bir Pazartesi günü Çanakkalede bir düşman denizaltı gemisi tarafından torpillenerek batırıldı ve içinde pek seçkin denizcilerimiz şehid oldular. Barbaros şehitlerinden tesbit edebildiğimiz isimler şunlardır, ansiklopedinin sayfalarında vesilei rahmet olsun diye yazıyoruz: İkinci kaptan güverte kıdemli yüzbaşısı Tekirdağlı Mehmed, birinci zâbit güverte yüzbaşısı Beşiktaşlı Edhem, bölük kumandanı güverte yüzbaşısı Selânikli Hafız serişaret zâbiti güverte yüzbaşısı Üsküdarlı Hüseyin Avni, bölük kumandanı güverte yüzbaşısı Kadıköylü Mehmed Galib, güverte mülâzimi evveli Üsküdarlı Mehmed Sabri, güverte mülâzimi evveli Kadıköylü Mahmud Cemal, topcu zâbiti güverte mülâzimi evveli Sultanahmedli Neşet, mühendis güverte mülâzimi evveli Kasımpaşalı Mehmed Hilmi, mühendis güverte mülâzimi sânisi Kasımpaşalı Sâlim, mühendis güverte mülâzimi sânisi Tarsuslu Ömer Lütfi, mühendis güverte mülâzimi sânisi Nevşehirli Mehmed Rifat, baş çarkcı çarkcı yüzbaşısı İstanbullu Ahmed Şemseddin, elektrik memuru çarkcı yüzbaşı Sivaslı İsmail Hakkı, çarkcı yüzbaşı Ünyeli Ahmed, çarkcı mülâzimi evvel Varnalı Hamid, çarkcı mülâzimi evvel Bursalı Ahmed zırhlı imamı kalyon imamı pâyeli Dadaylı Mehmed, eczacı mülâzimi evvel Ankaralı Bedreddin bey ve efendiler. Şehid bahriye neferciklerinin is imleri ise tamamen unutulmuştu r. Mehmet Koçu Barbaros Zırhlısı (Resim: Turan Açıkgöz)