Demircilerin nârı beyzâ (= ağarmış ateş) hâline gelmiş demirleri örs üstünde dövdükleri gaayet büyük ağır çekiç, dört beş sefer havaya kaldırıb indirmek için acı bâzu kuvvetine sâhib olmak gerekir ki, bir balyosun ateş hâlindeki demir üstüne inmesi ile etrafa saçılan kıvılcımlar, istisnâsız hepsinin içi ve dışı kapkara demirci dükkânlarına feerik bir hal verir, iş başında yarı çıplak genc ve tuvna bir demirci de Kadîm Yûnanın cehennem mûbudunu andırır. Divan edebiyatımızda en güzel beyitlerden biri, Dördüncü Sultan Murad ile devrinin büyük şâiri Nef’î tarafından, İstanbulda Demirciler çarşısında balyozla demir döven bir delikanlı şanında irticâlen söylenmiştir ; fıkra şöyle nakledilmiştir : Kıyafetini değiştirerek şehir içinde dolaşmasını pek seven Sultan Murad bir gün Nef’î ile demirciler içinden geçerken, ayağında bir don, yalın ayak, gövdesi çıplak balyoz sallayan ve erkek güzelliğinin muhteşem timsâli olan genç bir demirci görür. Ağır çekicin her inişinde binlerce kıvılcım saçılmaktadır. Şâir hükümdar heman : Düşdü dâmeni dile bir şerefi sûz efgen der, Nef’i de etrafına bakar, mısraın mâtufunu görür; ve derhal ikinci mısraı söyleyerek meşhur beyiti tamamlar : Aşk âhengeri zenciri cünûn işler iken Dilimizde erkek gücü ve kuvveti şânında iri kıyım bir ayağın topuğu ile büyü...

Demircilerin nârı beyzâ (= ağarmış ateş) hâline gelmiş demirleri örs üstünde dövdükleri gaayet büyük ağır çekiç, dört beş sefer havaya kaldırıb indirmek için acı bâzu kuvvetine sâhib olmak gerekir ki, bir balyosun ateş hâlindeki demir üstüne inmesi ile etrafa saçılan kıvılcımlar, istisnâsız hepsinin içi ve dışı kapkara demirci dükkânlarına feerik bir hal verir, iş başında yarı çıplak genc ve tuvna bir demirci de Kadîm Yûnanın cehennem mûbudunu andırır. Divan edebiyatımızda en güzel beyitlerden biri, Dördüncü Sultan Murad ile devrinin büyük şâiri Nef’î tarafından, İstanbulda Demirciler çarşısında balyozla demir döven bir delikanlı şanında irticâlen söylenmiştir ; fıkra şöyle nakledilmiştir : Kıyafetini değiştirerek şehir içinde dolaşmasını pek seven Sultan Murad bir gün Nef’î ile demirciler içinden geçerken, ayağında bir don, yalın ayak, gövdesi çıplak balyoz sallayan ve erkek güzelliğinin muhteşem timsâli olan genç bir demirci görür. Ağır çekicin her inişinde binlerce kıvılcım saçılmaktadır. Şâir hükümdar heman : Düşdü dâmeni dile bir şerefi sûz efgen der, Nef’i de etrafına bakar, mısraın mâtufunu görür; ve derhal ikinci mısraı söyleyerek meşhur beyiti tamamlar : Aşk âhengeri zenciri cünûn işler iken Dilimizde erkek gücü ve kuvveti şânında iri kıyım bir ayağın topuğu ile büyük bir elin yumruğu balyoza benzetilir. Böyle bir pençe yumruğa sâhib olanlardan biri, 1960 da Kırpınarda Türkiye baş pehlivanı olan İbrahim Karabacak’dır. 1891 senesinde de, Galatada yalı boyunda bir kayıkcı kahvehânesinde Temel adında bir laz kayıkcı, bıçakla saldıran bir palikaryayı, yalınayağı ile indirdiği bir tekme ile sansız olarak yere sermişdir ki, Çankırılı Hacışeyhoğlu Ahmed Kemal Bey: “Lazın topuğu palikaryanın kaburga kemiklerini balyoz gibi birbirine geçirmişdi” diyor (B.: Demirciler). Son Yeniçerilerden halk şâiri Galatalı Hüseyin Ağanın destan mecmuasında da şöyle bir beyit vardır : Balyoz gibi demir gulle topuğu Yağlı kara Galatanın kopuğu Balyoz savuran demirci (Resim: S. B.)