Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BALIKPAZARI YANGINLARI
Balıkpazarı, fetihden bu yana, büyük İstanbul yangınlarının çoğunda tamemen yanmış semtlerden biridir. Balıkpazarının kendi içinden çıkmış yangınlardan tarih kaynaklarımızda rastlananlar şunlardı :
5 Cameziyelevvel 1099 (8 şubat 1688) yangını — Bir pazar gecesi saat alaturka yedide Balıkpazarı Kapusu dışında bir meyhâneden çıktı. Sur dışını tamamen yaktıktan sonra içeriye sirayet etti ve Mısırçarşısı dışına yapıştı, Rüstempaşa Camiine varınca bütün han, dükkân ve mahzenler yandı; oradan Balkapanı, Uzunçarşı ve Mercan Çarşısına vardı. Bir kolu da Ketenciler ardından alıp Mahmudpaşaya doğru Alacahamam ve etrafını, boyacıları yaktı. Bu yangın, İstanbulun yaşadığı en kanlı günlerden hicrî 1099 ihtilâli içine rastlar, bir kaç gün evvel, çarşılı, Yeniçeri ve Sipahî zorbalarına karşı sancağı şerîfi çıkartmışlardı; Yeniçeriler “Sancağı şerîfi çıkarıp kulu kırmak hoş mudur, ko yansın şehirli keferesi” diye yangına seyirci kaldılar. Vüzera ve Ocak Ağaları “din gayretidir yoldaşlar” diye yalvardılarsa da fayda vermedi. Yangın ancak Bostancıların ve tersane efradının gayreti ile ertesi günü öğleden sonra söndürülebildi. Padişah Bostancılarla Tersanelilere fevkalâde ihsanlarda bulundu. Bu yangında 1500 ev ve 5000 den fazla dükkân ve mahzen yandı. Valide Hanı mahzenlerinden birinin penceresin...
⇓ Read more...
Balıkpazarı, fetihden bu yana, büyük İstanbul yangınlarının çoğunda tamemen yanmış semtlerden biridir. Balıkpazarının kendi içinden çıkmış yangınlardan tarih kaynaklarımızda rastlananlar şunlardı :
5 Cameziyelevvel 1099 (8 şubat 1688) yangını — Bir pazar gecesi saat alaturka yedide Balıkpazarı Kapusu dışında bir meyhâneden çıktı. Sur dışını tamamen yaktıktan sonra içeriye sirayet etti ve Mısırçarşısı dışına yapıştı, Rüstempaşa Camiine varınca bütün han, dükkân ve mahzenler yandı; oradan Balkapanı, Uzunçarşı ve Mercan Çarşısına vardı. Bir kolu da Ketenciler ardından alıp Mahmudpaşaya doğru Alacahamam ve etrafını, boyacıları yaktı. Bu yangın, İstanbulun yaşadığı en kanlı günlerden hicrî 1099 ihtilâli içine rastlar, bir kaç gün evvel, çarşılı, Yeniçeri ve Sipahî zorbalarına karşı sancağı şerîfi çıkartmışlardı; Yeniçeriler “Sancağı şerîfi çıkarıp kulu kırmak hoş mudur, ko yansın şehirli keferesi” diye yangına seyirci kaldılar. Vüzera ve Ocak Ağaları “din gayretidir yoldaşlar” diye yalvardılarsa da fayda vermedi. Yangın ancak Bostancıların ve tersane efradının gayreti ile ertesi günü öğleden sonra söndürülebildi. Padişah Bostancılarla Tersanelilere fevkalâde ihsanlarda bulundu. Bu yangında 1500 ev ve 5000 den fazla dükkân ve mahzen yandı. Valide Hanı mahzenlerinden birinin penceresinden giren ateş, yalnız bu mahzende 30.000 kuruşluk “eşyâi nefîse” nin mahvine sebep oldu.
Bibl. : Silâhdar Târihi, II.
16 recep 1099 (17 mayıs 1688) yangını — Ayni yıl içinde birinci yangının dehşeti henüz unutulmadan bir pazartesi gecesi saat alaturka dörtte Hasır İskelesinde saman anbarı civarında bir şerbetci dükkânından çıktı. Sur dışındaki çarşı, sağlı sollu tamamen yandı. hasırcılar, çiniciler, tenekeciler, prinç sergileri ve mahzenleri, Balmumcular, Zindan Kapusu yanında abacılar, çardak iskelesi ve kolluğu, Ahiçelebi Camii ve mahkemesi, bütün Yemiş iskelesi, sebzehâne kapusuna varınca kül oldu. Zarar ve ziyan sadece mal olarak 2.000 kese tahmin olundu. Ateş, ancak ertesi gün kuşluk vaktinde söndürülebildi.
Bibl. : Silâhdar Târihi, II.
20 Zilhicce 1209 (8 temmuz 1795) yangını — Bir çarşamba gecesi Balıkpazarı dışında hasır iskelesinden çıktı, onbir saat devam etti, balıkpazarı, taşcılar, balmumucular, keresteciler, zeytinyağcılar, nalburlar, kutucular, kantarcılar, sepetçiler diye anılan çarşılarla bir çok erzak ve muhtelif eşya depoları ve Ahiçelebi camii ve bu semtte bulunan bir kaç mescid tamamen yandı. Yangının sahil ucu Tekirdağı İskelesine, geri ucu da Uzunçarşı başına kadar dayandı.
Bibl. : O.N. Ergin, Mecelli Umuri Belediye
3 Cemaziyelevvel 1291 (18 haziran 1874) yangını — Balıkpazarında Tütün Gümrüğünden çıkdı ve 18 binâ yandı.
Bibl. : O.N. Ergin, Mecelli Umuri Belediye
Theme
Event
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM040345
Theme
Event
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 4, pages 2031-2032
Bibliography Note
Bibl. : Silâhdar Târihi, II.; Bibl. : Silâhdar Târihi, II.; Bibl. : O.N. Ergin, Mecelli Umuri Belediye; Bibl. : O.N. Ergin, Mecelli Umuri Belediye.
Theme
Event
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.