Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BALIKHÂNE KAPUSU
Balıkhâne Kapusu, İstanbul surunun Sarayburnu ile Ahırkapu Feneri arasındaki üç kapusundan biridir; fetihten evvel Ayios Lazaros Kapusu adını taşıdığı söylenir; surun, Topkapu Sarayı arazisini çevirdiği kısımdadır; İstanbul tarihinde acı ve kanlı bir hâtırası vardır; Padişah gazabına uğrayan vezirler huzurdan çıkarılınca buraya indirilir, kendisini takip eden fermana göre, ya evvelce hazırlanmış olup sahilde bekleyen bir gemiye bindirilip sürgüne gönderilir, yahut da idâm olunurdu; idam evvelce kararlaştırılmış ise, Bostancıbaşı cellâdlarla daha evvel gelip paşayı beklerdi. Bu kapuya ekseriya sadece Balıkhâne denilirdi. Babıhümâyun ve orta kapu ile beraber sarayın fırdolayı etrafını çevirmiş sair kapularını bekleyen kapucular ocağına mensup neferlerin muhafazasında bulunan Balıkhâne Kapusunda iri yarı güçlü kuvvetli üç dört dane saray hammalı bulunurdu.
Osmanlı hanedanının son vak’anüvisi Abdurrahman Şeref Efendi merhumun fıkralarındandır:
“Alyanak Mustafa Paşadan işittiğini söyliyerek Zühdü Beyefendi nakleder ki Sadırazam Mehmed Emin Rauf Paşa Balıkhâneye indirileceği gün (Hirî 1223 = milâdî 1808) Bostancıbaşı Deli Abdullah Ağa gelip bir hayli beklemiş. Telâş ile Hâlet Efendi gelip: — Aman Abdullah Ağa gitme!.. Buralarda dolaş!.. Kallâvî yüzünden bir türlü emrini alamadım, hele...
⇓ Read more...
Balıkhâne Kapusu, İstanbul surunun Sarayburnu ile Ahırkapu Feneri arasındaki üç kapusundan biridir; fetihten evvel Ayios Lazaros Kapusu adını taşıdığı söylenir; surun, Topkapu Sarayı arazisini çevirdiği kısımdadır; İstanbul tarihinde acı ve kanlı bir hâtırası vardır; Padişah gazabına uğrayan vezirler huzurdan çıkarılınca buraya indirilir, kendisini takip eden fermana göre, ya evvelce hazırlanmış olup sahilde bekleyen bir gemiye bindirilip sürgüne gönderilir, yahut da idâm olunurdu; idam evvelce kararlaştırılmış ise, Bostancıbaşı cellâdlarla daha evvel gelip paşayı beklerdi. Bu kapuya ekseriya sadece Balıkhâne denilirdi. Babıhümâyun ve orta kapu ile beraber sarayın fırdolayı etrafını çevirmiş sair kapularını bekleyen kapucular ocağına mensup neferlerin muhafazasında bulunan Balıkhâne Kapusunda iri yarı güçlü kuvvetli üç dört dane saray hammalı bulunurdu.
Osmanlı hanedanının son vak’anüvisi Abdurrahman Şeref Efendi merhumun fıkralarındandır:
“Alyanak Mustafa Paşadan işittiğini söyliyerek Zühdü Beyefendi nakleder ki Sadırazam Mehmed Emin Rauf Paşa Balıkhâneye indirileceği gün (Hirî 1223 = milâdî 1808) Bostancıbaşı Deli Abdullah Ağa gelip bir hayli beklemiş. Telâş ile Hâlet Efendi gelip: — Aman Abdullah Ağa gitme!.. Buralarda dolaş!.. Kallâvî yüzünden bir türlü emrini alamadım, hele bakalım!.. diyerek acele saraya dönmüş.. Meğer Rauf Paşanın katli Sultan Mahmuda arzolunup Padişah: — Onun başına kallâvi pek yakışıyor, ben o güzel başa kıyamam, sürgüne gitsün! diye ısrar etmiş ve Hâlet Efendinin istediği olmamış. Vakta ki paşa sürgüne gönderilmek üzere Balıkhâneye indirilip de Bostancıbaşıyı orada görmüş korkusundan idrarî tutulup bundan sonra zürriyeti olmamış. Rauf kırk üç sene daha yaşamıştır, Alyanak Mustafa Paşa Rauf Paşanın damadıdır.”
Balıkhâneye indirilen son Sadırâzam Salih Paşadır (Hicrî 1238 = Milâdî 1823); devlet işlerini düzeltmek için Hâlet Efendinin İstanbuldan uzaklaştırılması gerektiğini Sultan Mahmuda gizlice oradan tavsiye etmiştir. Balıkhâne kapusunun yanına, çok sonraları askerî dikimhâne binası yapılmıştır.
Theme
Building
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM040326
Theme
Building
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 4, pages 2014-2015
Theme
Building
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.