Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BALIKCI SEPETLERİ
Türk balıkcıları dolayısiyle İstanbul sularında avlanan balıkcılar tarafından balık ve mukşerat avı için kullanılan sepetlerin hepsi sazdan yapılır.
Balıkcı sepeti imâlinde kullanılacak sazların yağmur görmemiş ve kum üzerinde kurumuş olmasına dikkat etmelidir, aksi takdirde dayanmaz. ince ve kısa sazlara “dişi”, kalın ve uzun sazlar da “Erkek” denilir. Erkek saz daha dayanıklı olduğundan balıkcılar sepetlerinin erkek sazdan yapılmış olmasına dikkat ederler.
Balıkcı sepetleri İstakoz sepeti, İzmarid sepeti, karides sepeti ve gelincik sepeti olmak üzere dört nevidir; fakat hepsi birbirine benzer, yalnız büyüklüğüne ve gözlerinin genişliğine göre yukarıdaki isimleri alırlar. Balıkcı sepetinin şekli ile bir sepet takımının teferrüatı ve bu balıkcı tâbirleri, bu satırların yanında bulunan resimde gösterilmiştir. Bir bedene 10 - 20 sepet bağlanır; ve meselâ bir istakoz takımı denilir. Beden için sağlam hurma halatı tercih edilir ve sepetler bedene üçer kulaç ara ile bağlanır.
İstakoz sepeti, yuvarlak ve erkek sazdan yapılmış uzunca bir sepettir. Bu sepetle istakoz ve böcek avlanır. Bu sebetler erkek sazdan yapılmaz ise, istakoz, makasları ile sepeti keser ve kaçar. Gözleri 5 - 6 santimetre açıklığındadır. Medhalinde sazdan yapılmış huni şeklinde bir ağırlık vardır, sepete giren istako...
⇓ Read more...
Türk balıkcıları dolayısiyle İstanbul sularında avlanan balıkcılar tarafından balık ve mukşerat avı için kullanılan sepetlerin hepsi sazdan yapılır.
Balıkcı sepeti imâlinde kullanılacak sazların yağmur görmemiş ve kum üzerinde kurumuş olmasına dikkat etmelidir, aksi takdirde dayanmaz. ince ve kısa sazlara “dişi”, kalın ve uzun sazlar da “Erkek” denilir. Erkek saz daha dayanıklı olduğundan balıkcılar sepetlerinin erkek sazdan yapılmış olmasına dikkat ederler.
Balıkcı sepetleri İstakoz sepeti, İzmarid sepeti, karides sepeti ve gelincik sepeti olmak üzere dört nevidir; fakat hepsi birbirine benzer, yalnız büyüklüğüne ve gözlerinin genişliğine göre yukarıdaki isimleri alırlar. Balıkcı sepetinin şekli ile bir sepet takımının teferrüatı ve bu balıkcı tâbirleri, bu satırların yanında bulunan resimde gösterilmiştir. Bir bedene 10 - 20 sepet bağlanır; ve meselâ bir istakoz takımı denilir. Beden için sağlam hurma halatı tercih edilir ve sepetler bedene üçer kulaç ara ile bağlanır.
İstakoz sepeti, yuvarlak ve erkek sazdan yapılmış uzunca bir sepettir. Bu sepetle istakoz ve böcek avlanır. Bu sebetler erkek sazdan yapılmaz ise, istakoz, makasları ile sepeti keser ve kaçar. Gözleri 5 - 6 santimetre açıklığındadır. Medhalinde sazdan yapılmış huni şeklinde bir ağırlık vardır, sepete giren istakoz veya böcek bir daha dışarı çıkamaz. Sepetin iç kısmına balıkcı ağzında hazine denilir, hazinenin dibinde tahta bir kapak vardır, sepet yukarı çekilince tutulan istakoz veya böcek bu kapak açılarak alınır.
Sepetlere yem olarak izmarit, istavrit gibi balıklar konulur, yemler ağaçtan yapılmış bir şişe dizilerek konulur. Sepetler sabahleyin erkenden denize, bilinen istakoz yataklarına atılır, yirmi dört saat sonra da yoklanarak, dolu sepetlerden avlar toplanıp yemler tazelenir ve sepetler tekrar denize bırakılır.
İstakoz, böcek, gelincik ve karides sepetlere geceleri girer.
Boğaz içinde, sepetlerin, suların ceryan şiddetiyle sürüklenip kaybolması için bedenin bir ucuna, parmak kalınlığında ve elli altmış metre uzunluğunda bir ip bağlanır, diğer ucuna da büyükçe bir mantar veya hafif ağaç parçası raptedilir ki buna balıkcılar “bandra” derler.
Halicde veya İstanbulun ceryansız, akıntısız sahillerinde denize atılan sepet takımlarının bedenine bandıra konulmaz, balıkcı, sepetleri bırakacağı yeri nirengi noktaları ile tesbit etmiştir, muayyen vektinde dönüp geldiğinde, etrafında kendisine malûm sâbit noktaların merkezini bulunca uzun bir ipe bağlı ve malya denilen dört çatallı küçük bir çapa ile denizin dibini araştırır ve bir iki dakika içinde sepetlerini bularak çapasını bedene takıp takımı yukarıya, kayığa çeker.
15 - 20 sepetlik bir takımı kullanabilmek için iki yahut üç çifte bir kayık ile dört tayfa bulundurmak lâzımdır.
Birinci Cihan Harbi arifesinde bir istakoz sepeti 15 kuruşa yapılırdı. Beden halatı, kolan ipleri ile beraber onbeş sepetten mürekkep bir takım da 3 - 3,5 liraya ancak çıkardı. (B. : İstakoz, Böcek, Gelincik, Karides, İzmarit).
Balıkcı sepetleri
1— Sepet, 2— Kapak, 3— Sepet ağzı ve haznesi, 4— Sepetlerin bağlandığı kolanlar, 5— Ana bedene kolonlarla bağlı sepetleri deniz dibinde tesbit eden ayak taşları, 6— Ana beden, 7— Deniz yüzündeki bandırıya bağlı ip.
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM040323
Theme
Other
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 4, pages 2009-2010
Note
Image: volume 4, page 2010
See Also Note
B. : İstakoz, Böcek, Gelincik, Karides, İzmarit
Theme
Other
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.